Stranica 2 od 3 PrviPrvi 123 ZadnjaZadnja
Pokazuje rezultate 21 do 40 od 50

Tema: Istorija Pirota

  1. #21
    Registrovani Član
    kojica avatar
    Status : kojica je odsutan
    Registrovan : Aug 2009
    Pol:
    Lokacija : Beograd
    Poruke : 25,900
    Tekstova u blogu : 15

    Početno Re: Istorija Pirota

    Pirotski kraj je ostao u sastavu Srbije najkasnije do 1425-1427. godine kad je novi
    sultan Murat II (1421-1451) preko Sofije, Pirota i Niša u dva navrata napao Srbiju,
    plenio neke gradove i konačno 1428. godine osvojio Niš čime je cela oblast oko reke
    Nišave ušla u sastav Turske. Srbija je uz pomoć Ugarske 1443. godine godine ponovo
    pokušala da povrati ove teritorije, kad je organizovan veliki ratni pohod protiv Osmanlija
    na čelu sa srpskim vladarem, despotom Đurđem Brankovićem (1427- 1456), i istaknutim
    ugarskim vojskovođom Jankom Hunjadijem. Krajem novembra 1443. godine ova
    saveznička vojska prolazi kroz Pirot, gde se nalazio i ugarski kralj Vladislav i tom prilikom
    izdao jednu povelju. Međutim, hrišćanska vojska se, zbog oštre zime, vratila nazad i u
    povlačenju nanela Turcima strahovit poraz na planini Kunovici između Pirota i Niša 2.
    januara 1444. godine Segedinskim mirom posle ovog rata, Pirot nije ušao u sastav
    obnovljene Srbije, već je trajno uključen u turski administrativni sistem, kao sedište
    nahije u okviru Sofijskog sandžaka.
    Večnost je čista sadašnjost.

  2. #22
    Registrovani Član
    kojica avatar
    Status : kojica je odsutan
    Registrovan : Aug 2009
    Pol:
    Lokacija : Beograd
    Poruke : 25,900
    Tekstova u blogu : 15

    Početno Re: Istorija Pirota

    XVI - XVIII Vek



    Ni selo ni grad

    Pirot, kao naziv za grad, prvi put se javlja u srednjovekovnim dubrovačkim i srpskim
    izvorima i plod je sklonosti Slovena da stara, zatečena imena gradova, uz male izmene,
    prilagode svom izgovoru. Naprimer, antička Serdika postala je Sredec, grčki Tesaloniki
    preobražen je u Solun. Prvobitna rimska naseobina Turres je u vizantijsko doba, prostim
    prevođenjem ove reči na grčki jezik, u značenju "kule", nazvana Pirgos, a Sloveni su,
    jezičkim prilagođavanjem, gradu dali naziv Pirot. Interesantno je da grčki naziv nije
    osvedočen u sačuvanim istorijskim izvorima.
    Večnost je čista sadašnjost.

  3. #23
    Registrovani Član
    kojica avatar
    Status : kojica je odsutan
    Registrovan : Aug 2009
    Pol:
    Lokacija : Beograd
    Poruke : 25,900
    Tekstova u blogu : 15

    Početno Re: Istorija Pirota

    U vreme petovekovne vladavine Turaka nad ovim delom Balkana, Pirot je u velikoj meri
    promenio svoju prirodu, sastav stanovništva, pa i ime. Turci su ga nazvali Šehirkej, a
    najstariji dokumenat sa ovim imenom grada potiče iz 1443. godine. Upitanju je složenica
    koja se sastoji od turskih reči "šeher", što označava otvoreno gradsko naselje sa
    većinom muslimanskog stanovništva, nekoliko džamija, muslimanskom verskom školom,
    javnim orijentalnim kupatolom, zajednicom derviša i zgradom za putnike u prolazu.
    Reč "kej" se odnosi na manje naselje čiji se stanovnici bave prvenstveno poljoprivredom.
    Međutim, drugo objašnjenje za ime grada je u vezi sa istaknutim članovima derviškog
    reda, šejhovima. Oni su bili jedno od glavnih oružja turske vlasti u kolonizaciji
    novoosvojenih teritorija, na taj način što su se kao neka prethodnica naseljavali često
    uz ličnu podršku samog sultana. Zbog svog položaja na veoma važnom putu, Pirot je
    možda još u razdoblju 1382-1389. godine već bio naseljen dervišima. Grad postaje jedno
    od usputnih stanica karavanske trgovine sa svim pratećim potrebama.

    Kratke, ali često, dragocene zapise ostavili su nam mnogobrojni putopisci koji su prolazi
    kroz pirotski kraj. Na osnovu njih možemo zaključiti čime su se bavili stanovnici, kako je
    izgledao grad i okolina. Sudeći po turskim popisima iz XVI veka glavninu stanovništva
    činili su muslimani, a zabeležen je bio i veći broj Srba koji su prešli u islam.
    Večnost je čista sadašnjost.

  4. #24
    Registrovani Član
    kojica avatar
    Status : kojica je odsutan
    Registrovan : Aug 2009
    Pol:
    Lokacija : Beograd
    Poruke : 25,900
    Tekstova u blogu : 15

    Početno Re: Istorija Pirota

    Za razliku od srednjovekovnog razdoblja, grad je veoma dugo bio zaštićen od ratnih
    razaranja, jer se nalazio duboko u jezgru evropskih poseda Turskog carstva. Međutim,
    Austrija, Rusija i Mletačka republika postepeno preuzimaju vojnu inicijativu i uspevaju da
    potiskuju Tursku. Tokom dugotrajnog rata između Austrije i Turske (1683-1699), grof
    Ludvig Badenski je uspešno predvodio vojsku kroz dolinu Morave i oslobodio Niš
    septembra 1689. godine. Jedinice generala Pikolominija gonile su dalje Turke dolinom
    Nišave i u popaljenom Pirotu ne zatiče ni jednog turskog vojnika. Sledeće godine,
    avgusta meseca, Turci vraćaju vlast nad Pirotom. U ratu Austrije i Rusije protiv Turske
    1736-1739. godine. Pirot je ponovo bio oslobođen 31. jula 1737, ali je bio prepušten
    Turcima već 20. sptembra 1739. godine. Posle ovoga su Turci izvršili strahovite zločine
    nad Srbima, jer su učestvovali u ratu na strani Austrije. Jedini oslonac naroda u ovo
    nesigurno vreme bila je Crkva. Dva najznačajnija spomenika iz vremena obnove Pećke
    patrijaršije su manastir sv. Đorđa kod Temske i manastir sv. Nikole kod Planinice. Oni
    svedoče o vitalnosti ovdašnjeg naroda i o njhovoj želji da sačuvaju svoju versku i
    kulturnu posebnost pod vekovnom vlašću inoveraca.
    Večnost je čista sadašnjost.

  5. #25
    Registrovani Član
    kojica avatar
    Status : kojica je odsutan
    Registrovan : Aug 2009
    Pol:
    Lokacija : Beograd
    Poruke : 25,900
    Tekstova u blogu : 15

    Početno Re: Istorija Pirota

    XIX - XX Vek



    Uoči izbijanja Prvog srpskog ustanka, Pirot i pirotski kraj, bio je područje sa većinskim
    srpskim stanovništvom. Pirotsko stanovništvo se pre svega bavilo ratarstvom,
    zemljoradnjom i stočarstvom. Srbi su činili većinu, a Turci Osmanlije su bili manjina, kako
    u samom gradu, tako i u pirotskom kraju. Tursko stanovništvo je živelo na levoj obali
    Nišave u okolini pirotskog grada, dok je hrišćansko stanovništvo živelo na desnoj. Turci
    su svojim čivčijama podigli zgrade da bi obrađivali zemlju u Tijoj Bari, kako predpostavlja
    Kosta N. Kostić, a baru su vremenom nasipali i nastanili se kako se broj stanovnika
    povećavao. Već u četvrtoj deceniji XIX veka Tija Bara je gusto naseljena, isključivo
    srpskim hrišćanskim stanovništvom.
    Večnost je čista sadašnjost.

  6. #26
    Registrovani Član
    kojica avatar
    Status : kojica je odsutan
    Registrovan : Aug 2009
    Pol:
    Lokacija : Beograd
    Poruke : 25,900
    Tekstova u blogu : 15

    Početno Re: Istorija Pirota

    Iako su zvanično bili u slopu Turske, Piroćanci su učestvovali u Prvom srpskom ustanku.
    Od samog početka ustanka, hajduci iz krajeva oko Nišave i sa Stare planine učestvuju u
    svim akcijama srpske ustaničke vojske. Knez Marinko je pod zapovedništvom imao i
    dobrovoljce iz pirotskog kraja. Sin kneza Marinka, Blagoje Marinković, bio je Karađorđev
    pratilac, a potom i vojvoda Sokolske nahije. Od 1805. godine oslobodilački pokret
    ojačava pod uticajem događanja u okolnim nahijama, Leskovačkoj i Niškoj. Veliki broj
    dobrovoljaca, pojedinačno ili u grupama prelazi u Srbiju i bori se na strani Karađorđeve
    vojske.

    Od izbijanja Prvog srpskog ustanka, turske vlasti činile su sve da spreče njegovo širenje,
    naročito na krajeve oko Pirota i Nišave, ali već 5. aprila 1805. godine objavljena je vest
    da su se hrišćani u pirotskom kraju podigli protiv Turaka, a ustanak preti da se raširi. U
    bici kod Deligrada 1806. godine učestvovalo je i mnogo ratnika Piroćanaca.
    Večnost je čista sadašnjost.

  7. #27
    Registrovani Član
    kojica avatar
    Status : kojica je odsutan
    Registrovan : Aug 2009
    Pol:
    Lokacija : Beograd
    Poruke : 25,900
    Tekstova u blogu : 15

    Početno Re: Istorija Pirota

    Drugi srpski ustanak

    Što se tiče Drugog srpskog ustanaka, borci pirotskog kraja nisu učestvovali u borbama
    Srba sa Turcima zato što se ustanak koji je predvodio Miloš Obrenović nije širio izvan
    beogradskog pašaluka, ali su mnogi Piroćanci, izbegli za vreme Prvog srpskog ustanka,
    učestvovali u borbama.

    Pisma iz 1816. godine pokazuju, da su pirotske čorbadžije, pored ekonomskog uticaja,
    imale i značajan politički uticaj. U Pirotu je postojala tajna organizacija nastala pre 1820.
    godine. Kao dokaz mogu poslužiti dva pisma iz Hilandara. Jedno su pisali pirotski trgovci,
    a drugo hilandarski duhovnik Ignatije. Ona pokazuju da je grčki oslobodilački pokret
    protiv Turaka imao odjeka i u Pirotu. Revolucionarne ideje, pre svega Heterita iz Grčke,
    prenosila su crkvena lica. U prvom pismu se, naime, čorbadžije obraćaju Hilandaru
    povodom sultanove naredbe da se izgna protosinđel Danilo, koji je bio pripadnik grčkog
    oslobodilačkog pokreta heterista, i traže njegovo izbavljenje. Iz drugog pisma saznajemo
    da su svetogorski duhovnici boravili u Pirotu i da Turci represalijama potiskivali širenje
    uticaja grčkog oslobodilačkog pokreta. Uspešnim završetkom grčkog ustanka i mirom u
    Jedrenu 1829. godine granica Srbije spustila se na jug u pravcu Niša i Pirota kod
    Oreovice.
    Večnost je čista sadašnjost.

  8. #28
    Registrovani Član
    kojica avatar
    Status : kojica je odsutan
    Registrovan : Aug 2009
    Pol:
    Lokacija : Beograd
    Poruke : 25,900
    Tekstova u blogu : 15

    Početno Re: Istorija Pirota

    Pošto je Srbija dobila autonomiju veze Pirota sa njom počinju da bivaju sve jače. Te
    veze održavaju trgovci i zanatlije koji su sa Srbijom održavali poslovne odnose. Potvrda
    o njihovom ekonomskom jačanju je i njihova uloga dobrotvora pri izgradnji crkava i
    manastira. O tome svedoči natpis nad ulaznim vratima Stare crkve na Pazaru, podignute
    1834. godine. Grad je u zapisima opisivan kao čist, sa dosta dućana i kafana. Ali se iste
    godine u Pirotu pojavila prvo kuga, a portom i kolera.

    Postavljanje srpsko-turske granice, uticalo je na doseljavanje muslimana i Turaka iz
    oslobođenih nahija. To je ponovo pogoršalo srpsko-turske odnose, jer su doseljenici
    pokušali da na silu uzmu hrišćanska sela i posede. Ovi doseljenici ne poštuju ni tursku
    vlast, odnosno sultanovu, tako da se u Pirotu ponovo vrši progon i zulum nad viđenijim
    ljudima. Stanovništvo najpre reaguje tako što beži u Gurgusovac, današnji Knjaževac.
    Od januara do aprila 1836. godine pobeglo je više od 930 ljudi.

    Stalno nasilje koje su Turci vršili izaziva i kod gradskog i kod seoskog stanovništva
    revolt, koji prerasta u organizovani otpor.
    Večnost je čista sadašnjost.

  9. #29
    Registrovani Član
    kojica avatar
    Status : kojica je odsutan
    Registrovan : Aug 2009
    Pol:
    Lokacija : Beograd
    Poruke : 25,900
    Tekstova u blogu : 15

    Početno Re: Istorija Pirota

    Pirotska buna 1836. godine

    Sve veći pritisak, koji su činili Turci primorao je stanovništvo u pirotskom kraju da se
    odluči da li izbegne u Kneževinu Srbiju i ostavi sve što ima ili da se bori. Veliki broj onih
    koji su pobegli pred zulumom, učinio je da se Turske vlasti zapitaju šta će se desiti ako
    se vrate naoružani i spremni da se bore da bi povratili svoja ognjišta. Oni koji su na
    teritoriji Kneževine Srbije već počeli da se organizuju, skrenuli su pažnju na sebe. Da bi
    zaštitio Srbiju od novih ratova, Miloš organizuje pregovore progonjenih Srba sa Tucima.
    Usledili su pregovori, izaslanik Miloša Obrenovića u ovim pregovorima bio je Avram
    Petronijević. Dogovoreno je da se izbegli Piroćanci vrate, a da Hadži-Neša bude
    postavljen za kodžabašu.

    Dok su pregovori trajali, u Pirotu je izbio sukob između Turaka i oko 8000 Piroćanaca.
    Vođa bune bio je Hadži-Neša Filipović. On je po mišljenju Piroćanaca trebao da bude
    predstavnik sultanove vlasti. Dakle buna nije bila usmerena protiv sultana, već protiv
    njegovih predstavnika u Pirotu. Narod je umiren pošto je smenjen ajan Mahmud, a za
    vladiku postavljen Nektarije.
    Večnost je čista sadašnjost.

  10. #30
    Registrovani Član
    kojica avatar
    Status : kojica je odsutan
    Registrovan : Aug 2009
    Pol:
    Lokacija : Beograd
    Poruke : 25,900
    Tekstova u blogu : 15

    Početno Re: Istorija Pirota

    Ali uprkos svemu mir nije trajao dugo. Već 14. avgusta 1836. godine, kod Temačkog
    manastira, sakupio se veliki broj pobunjenika. Vođa pobune bio je Cvetko, bivši policajac
    iz Pirota. U prvom sukobu sa Turcima, u blizini Golemog mosta u Pirotu, pobunjenici su
    bili primorani da se povuku u pravcu srpsko-turske granice. Knez Miloš, međutim,
    zahteva da se buna uguši makar i nabrutalnijim merama, pogubljivanjem, pa je pirotska
    Porta popustila i privremeno utišala bunu, a položaj hrišćana je poboljšan određenim
    administrativnim merama.

    Osim stradanja od osmanlijske samovolje, Piroćancima je u ta vremena pretilo još jedno
    veliko zlo – kuga. U samoj varoši je od kuge 1836-1837. godine umrlo 4000 duša.
    Ovakav gubitak promenio je demografsku sliku, jer je veći deo tuskog stanovništva
    nastradao. Kuga je nanela štetu i pirotskoj ekonomiji.
    Večnost je čista sadašnjost.

  11. #31
    Registrovani Član
    kojica avatar
    Status : kojica je odsutan
    Registrovan : Aug 2009
    Pol:
    Lokacija : Beograd
    Poruke : 25,900
    Tekstova u blogu : 15

    Početno Re: Istorija Pirota

    Stanje koje je nastalo posle Pirotske bune nije se moglo održati. Godine 1841. za niškog
    upravitelja postavljen je Mustafa-Sofi paša, koji je svojim postupcima prema narodu,
    uticao da dođe do izbijanja novog ustanaka. Iako su porta i sultan želeli da novim
    hatišerifom poboljšaju odnose muslimana i hrišćana i stabilizuju ekonomski i politički
    položaj Osmanske države, to im nije pošlo za rukom. Protiv ove reforme su bili skoro svi
    muslimani pa je došlo do potpune anarhije u pojedunim područjima. Jedan od onih koji su
    takvo stanje hteli da iskoriste bio je i Mustafa-Sofi paša.

    Najvažniji događaj, u Pirotskoj nahiji, bio je osvajanje Bele Palanke. Međutim, posle
    nekoliko sukoba sa turskom vojskom, koja je bila nadmoćnija, izgubili su je. Turcima su u
    pomoć prišli i arbanasi, koji su ostali upamćeni po velikim zulumima. Mnogo žena i dece
    odvedeno je u roblje, a veliki broj ljudi je preveden u islam.
    Večnost je čista sadašnjost.

  12. #32
    Registrovani Član
    kojica avatar
    Status : kojica je odsutan
    Registrovan : Aug 2009
    Pol:
    Lokacija : Beograd
    Poruke : 25,900
    Tekstova u blogu : 15

    Početno Re: Istorija Pirota

    Slom narodnog ustanka 1841. godine je pogoršao položaj gradskog i seoskog
    stanovništva. Jaz između spahija i hrišćana je produbljen. Turska uprava u Pirotskoj
    nahiji bila je neefikasna, a to je dovodilo do samovolje turskih činovnika i pravne
    nesigurnosti građanstva. U Pirotu je obnovljena institucija kodžobaše koja je bila ukinuta
    1841. godine, a predstavljala je neku vrstu samoupravnih prava hrišćana u okviru
    pojedinih opštinskih teritorijalnih jedinica. Ovim je na izvestan način bila priznata lokalna
    samouprava.

    Uskoro je ponovo došlo do promene turske zvanične politike, a samim tim i njenog
    odnosa prema hrišćanskom stanovništvu. Porta je izjednačila položaj hrišćanskog
    stanovništva sa pripadnicima tursko-muslimanskog društva. Ovim je trebala da se spreči
    želja za oslobađanjem hrišćanskih podanika i da se oni što više vežu za tursku državu.
    Večnost je čista sadašnjost.

  13. #33
    Registrovani Član
    kojica avatar
    Status : kojica je odsutan
    Registrovan : Aug 2009
    Pol:
    Lokacija : Beograd
    Poruke : 25,900
    Tekstova u blogu : 15

    Početno Re: Istorija Pirota

    Sredinom XIX veka Pirot je bio pod velikim uticajem ekonomskih i društvenih kretanja u
    Srbiji. Uspostavlja se proizvodnja za potrebe tržišta, a zbog svog geografskog položaja,
    Pirot postaje trgovinski i zanatlijski centar. Nadaleko je bio poznat vašar u Pirotu, koji je
    trajao – mesec dana. Iako je poljpoprivreda bilo osnovno zanimanje u pirotskom kraju,
    gradsko stanovništvo se najčešće bavilo zanatima: ćilimarstvom, kačkavaljdžijskim
    zanatom, grnčarstvom, kožarstvom. Javnu rasvetu grad je dobio 1869. godine, prvu
    apoteku 1865, a 1872. godine počinje sa radom i Mitad-pašina fabrika.

    U drugoj polovini XIX veka težilo se stvaranju uslova za oslobođenje, ne samo pirotskog,
    već i drugih krajeva koji su se nalazili pod turskom upravom. Porta je zato izvršila vojne
    pripreme u pograničnim krajevima. Ovakva promena stanja na granicama izazvala je
    među stanovništvom reakciju, pa se na sličan način i oni organizuju da, u slučaju
    objavljivanja rata, krenu u organizovanu borbu. Ljudi iz pirotskog kraja koji su pripadali
    tajnom zavereničkom komitetu osnovanom u Nišu 1874. godine bili su: braća Krstići,
    Ranča, Mita i Ceka Čorbadžija, Živko Antić iz varoši, Miladin Mančević iz Berovice, Gliša
    Tabaković iz Držine, Adam Marinković iz Kuse Vrane, Viden Stanković iz Striževca, pop
    Đorđe i pop Grigorije iz Strelca, Jefta iz Osmakova, Todor iz Poganova, pop Radenko iz
    Valniša. Pripreme za oslobođenje su bile naročito vidne pred početak rata Srbije sa
    Turskom 1876. godine.
    Večnost je čista sadašnjost.

  14. #34
    Registrovani Član
    kojica avatar
    Status : kojica je odsutan
    Registrovan : Aug 2009
    Pol:
    Lokacija : Beograd
    Poruke : 25,900
    Tekstova u blogu : 15

    Početno Re: Istorija Pirota

    Po popisu iz 1873. godine Pirot sa okolinim brojao je 27741 hrišćana i 10975 muslimana
    (moramo skrenuti pažnju da su popisivani samo punoletni muškarci), odnosno oko 3000
    hrišćanskih i 400 turskih kuća.

    Krajem juna 1876. godine ustanak je okupio seljake iz pograničnih sela pirotskog kraja
    da, kao dobrovoljci, stupe u srpsku vojsku pod komandom generala Đure Horvatovića.
    Dobrovoljci iz pirotskog kraja bili su u sastavu odreda kojim je komandovao Sima
    Sokolov. I pored velikih borbi sa Turcima na području pirotskog kraja nije došlo do
    oslobađanja ovih teritorija. Po povlačenju srpske vojske Turci su opustošili i spalili mnoga
    sela.

    U aprilu 1877. godine u rat ulazi i Rusija što menja odnos snaga. Srbi ponovo ulaze u rat i
    već 14.12.1877. godine srpska vojska prelazi granicu. Osvojena su pogranična
    utvrđenja i oslobođena Bela Palanka, Pirot, Caribrod, Trn, Brežik, Radomir i Slivnica.
    Večnost je čista sadašnjost.

  15. #35
    Registrovani Član
    kojica avatar
    Status : kojica je odsutan
    Registrovan : Aug 2009
    Pol:
    Lokacija : Beograd
    Poruke : 25,900
    Tekstova u blogu : 15

    Početno Re: Istorija Pirota

    Napad na tursku vojsku kod Pirota počeo je 24. decembra u 12 sati. Napadu je
    predhodila jaka artiljerijska vatra, a 27. decembra u 7 sati i 30 minuta sviran je juriš.
    Otpočeo je napad na čitavoj teritoriji. Turci su u noći između 27. i 28. decembra
    napustili sva utvrđenja, a ujutru i Pirot pošto su prethodno zapalili magacin baruta, koji
    se nalazio u utvrđenju. 28. decembra u 11 sati srpska vojska je ušla u Pirot. U borbi za
    Pirot poginulo je 110, a ranjeno 583 vojnika, oficira i dobrovoljaca.

    Odmah po oslobodjenju 1878. godine bila je organizovana srpska uprava, a Ceka Krstić,
    predsednik pirotske opštine, je u junu 1878. godine sa delegacijom Piroćanaca otišao u
    Niš da pozdravi kneza Milana i da srpskoj vladi izrazi zahvalnost naroda pirotskog kraja.
    Po obustavi neprijateljstva, 31. januara 1878. godine počeli su opšti pregovori o miru,
    najpre u Jedrenu, a zatim i u San-Stefanu. Mirovni ugovor između Rusije i njenih
    saveznika sa Portom potpisan je 3. marta 1878. godine u San-Stefanu, ali je odmah bio
    kritikovan od strane velikih sila. Po ovom sporazumu Srbija je trebalo da ustupi osvojene
    teritorije Bugarskoj, iako su one bile naseljene srpskim življem. Te teritorije su
    obuhvatale Pirotski, Trnski i Vranjski kraj. Sanstefanski sporazum nije zaživeo, a na
    Berlinskom kongresu, juna 1878. godine delimično su ispunjeni zahtevi Srbije (dobila je
    nezavisnost i priključene su joj teritorije pirotskog kraja).
    Večnost je čista sadašnjost.

  16. #36
    Registrovani Član
    kojica avatar
    Status : kojica je odsutan
    Registrovan : Aug 2009
    Pol:
    Lokacija : Beograd
    Poruke : 25,900
    Tekstova u blogu : 15

    Početno Re: Istorija Pirota

    Pripajanje Srbiji donelo je Pirotu prve izbore, na kojima je izabrano šest poslanika, srpska
    vlada donela je odluke o otvaranju novih škola, postavljen je prvi okružni fizikus dr Janko
    Senkijevič. Krajem avgusta 1879. Pirot je posetio knez Milan Obrenović sa suprugom.

    Mir nije potrajao dugo. Knez Milan u novembru 1885. godine počinje srpsko-bugarski rat.
    Pirot i pirotski kraj su ponovo okupirani, samo ovoga puta od strane Bugaraske.
    Međutim, Bugarska je pod pritiskim Austro-Ugarske vratila osvojene teritorije.

    Posle 1885. godine nastavlja se na kratko prekinut razvoj Pirotskog kraja. Zanatstvo ima
    veliku ulogu u razvoju, a Pitot je na prvom mestu u Srbiji po broju tkača, tabaka, ciglara i
    crepara. Ipak najrazvijenije je ćilimarstvo i 1886 je osnovano Ćilimarsko društvo. Već
    1887. godine kroz Pirot je prošao prvi voz, završena je Osnovna škola na Pazaru, Radoje
    Domanović, Jaša Prodanović i Stevan Sremac su bili profesori pirotske Gimnazije,
    otvorena je Pirotska radnička škola i osnovano Pirotsko pevačko društvo »Momčilo« i
    Pozorišna družina.
    Večnost je čista sadašnjost.

  17. #37
    Registrovani Član
    kojica avatar
    Status : kojica je odsutan
    Registrovan : Aug 2009
    Pol:
    Lokacija : Beograd
    Poruke : 25,900
    Tekstova u blogu : 15

    Početno Re: Istorija Pirota

    Koliko god dinamičan razvoj Pirota i pirotskog kraja bio, ne može se uporediti sa
    razvojem ostatka Srbije i Evrope. Pirot je ipak pre bio vaošica, nego grad. Sve veće
    potrebe grada donele su nove zgrade, koje su gradu dale nov izgled.Pomalo je odudarao
    akademizam zgrade Gimnazije, građene od 1904. do 1907 godine, ili zgrade Okružnog
    suda 1912. godine. Do tada je najveća zgrada bila zgrada Rabenovog zdanja koje je
    sazidano još 1883. godine Grad se još borio sa isušivanjem bara i regulacionim planom
    Tijabare i Pazara.

    Pirot nije bio nepoznat. Kosta N. Kostić, profesor pirotske Gimnazije, je počeo da
    izučava istoriju Pirota. On je 1912. godine na stranicama prve sveske Glasnika Srpskog
    geografskog društva objavio rad pod naslovom Pirot, koji je privukao pažnju mnogih
    naučnika. O pirotskom govoru piše Aleksandar Belić, a Vladimir Nikolić proučava narodni
    život pirotskog kraja. Njegovo delo iz Lužnice i Nišave, napisano 1910. godine, štampala
    je Srpska akademija nauka.

    Iz sveta u Pirot dolaze novotarije – prvi bioskop i prvi automobil.
    U XX veku ukazuje se na izrabljivanje radne snage, pa se i u Pirotu organizuje sindikat i
    radničko udruženje. Pirotsko radničko društvo nastalo je već 1902. godine po ugledu na
    Beogradsko radničko društvo nastalo godinu dana ranije.
    Večnost je čista sadašnjost.

  18. #38
    Registrovani Član
    kojica avatar
    Status : kojica je odsutan
    Registrovan : Aug 2009
    Pol:
    Lokacija : Beograd
    Poruke : 25,900
    Tekstova u blogu : 15

    Početno Re: Istorija Pirota

    Prvi balkanski rat (1912)

    Godine mira nisu potrajale. Posle zaključenja Balkanskog saveza (Srbija, Bugarska, Crna
    Gora, Grčka) 17. oktobra 1912. godine objavljen je rat Turskoj. Mobilizacija je izvršena u
    veoma kratkom roku, pa je srpska vojska već 20. novembra završila operacije na svom
    bojištu, ali je zbog saveznika nastavila rat protiv Turaka.

    Piroćanci su mobilisani u okviru trećeg pešadijskog puka sastavljenog od ljudi iz
    pirotskog okruga, koji su se borili u sastavu Moravske divizije drugog poziva u boju kod
    Merdara, a kasnije učestvovali u oslobađanju Prištine i Kosova. Oni su učestvovali i u
    poznatoj Kumanovskoj bici, koja je bila od presudnog značaja za ishod Prvog balkanskog
    rata, i u boju kod Bitolja koji je označio kraj rata. Zbog izdržljivosti i brzine dejstva u
    Bitoljskoj bici puk je dobio nazive Gvozdeni i Leteći puk. Njihova ratna zastava
    odlikovana je zlatnom medaljom za hrabrost 1912. godine.
    Večnost je čista sadašnjost.

  19. #39
    Registrovani Član
    kojica avatar
    Status : kojica je odsutan
    Registrovan : Aug 2009
    Pol:
    Lokacija : Beograd
    Poruke : 25,900
    Tekstova u blogu : 15

    Početno Re: Istorija Pirota

    Drugi balkanski rat (1913)

    Prethodnim ratom nisu rešena sporna pitanja među balkanskim državama. Pitanje
    Makedonije, odnosno podele njene teritorije između Srbije i Bugarske, izazvalo je novi
    sukob – Drugi balkanski rat. Bugarska je 30. juna napala Srbiju bez objave rata. Druga
    srpska armija pod komandom generala Stepe Stepanovića ulogorila se u utvrđenom
    pirotskom logoru sa zadatkom da brani pravac Sofija – Pirot – Niš.

    Piroćanci iz Trećeg pešadijskog puka učestvovali su u u prvim okršajima. Uspeli su da
    odbrane pravac Štip–Veles, zaustave bugarsku vojsku u napredovanju i pređu u
    kontraofanzivu. Trećepozivci iz pirotskog kraja su u okolini Pirota obezbeđivali drum
    Knjaževac–Pirot. Teške borbe vođene su na padinama Tumbe, Crnog vrha i Čuke. Treći
    pešadijski puk je posebno počastvovan od strane Stepe Stepanovića koji ih je sačekao
    u Pirotu i za njih imao samo reči hvale. Mir je zaključen u Bukureštu 13. avgusta 1913.
    godine.
    Večnost je čista sadašnjost.

  20. #40
    Registrovani Član
    kojica avatar
    Status : kojica je odsutan
    Registrovan : Aug 2009
    Pol:
    Lokacija : Beograd
    Poruke : 25,900
    Tekstova u blogu : 15

    Početno Re: Istorija Pirota

    Prvi svetski rat (1914-1918)

    Bugarska je u oktobru 1915. godine napala Srbiju. Na delu fronta koji je zahvatao
    opštinu Pirot posebno značajna je bila bitka na Drenovoj glavi. Po naređenju Vrhovne
    komande, Borci Trećeg pešadijskog puka povukli su se sa utvrdjenih položaja i odstupili
    ka Nišu u noći između 26. i 27. oktobra, tako da je Pirot i pirotska okolina okupirana već
    4. novembra.

    Zauzeti krajevi Srbije nazvani su od strane Bugara – zapadnim bugarskim pokrajinama, a
    stanovništvo u njima – srbizovanim starim Bugarima. Zato je trebalo ukloniti sve što je
    podsećalo na Srbiju. Prvi korak bio je deportovanje uglednih pirotskih građana u
    Bugarsku i konfiskacija imovine. Veliki broj sveštenika i učitelja je tom prilikom streljan ili
    deportovan u Bugarsku. Oni koji su ostavljeni u Pirotu bili su batinani i maltretirani.
    Bugarski jezik bio je uveden kao administrativni (zvanični) jezik. Sve knjige na srpskom
    jeziku bile su oduzete i spaljene. Tada je uništena i biblioteka pirotske Gimnazije. Ni
    vrednosti i relikvije nisu pošteđene – sve što je vredelo odneto je u Bugarsku. Tom
    prilikom je odneta Dvostrana ikona iz Poganova i ikonostas. Bugari su zapamćeni u ovom
    kraju i po kosturnici u Barju koja je ostala za njima, a u kojoj se nalaze ostaci 500
    pobijenih Piroćanaca.
    Večnost je čista sadašnjost.

Stranica 2 od 3 PrviPrvi 123 ZadnjaZadnja

Slične teme

  1. ZABRANJENA ISTORIJA ...............
    Od marabu u forumu Istorija
    Odgovora: 5
    Poslednja poruka: 11-12-2012, 12:29
  2. Slike starog Pirota
    Od kojica u forumu Srbilend
    Odgovora: 10
    Poslednja poruka: 13-10-2011, 15:07
  3. Istorija Crkve
    Od Ometač u forumu Religija
    Odgovora: 11
    Poslednja poruka: 12-09-2011, 15:32
  4. Istorija matematike
    Od kojica u forumu Matematika
    Odgovora: 33
    Poslednja poruka: 29-07-2011, 07:47
  5. Istorija Bora
    Od Ometač u forumu Istorija Srba
    Odgovora: 4
    Poslednja poruka: 18-07-2011, 10:46

Članovi koji su pročitali ovu temu: 0

There are no members to list at the moment.

Oznake za ovu temu

Dozvole

  • Ne možete otvoriti novu temu
  • Ne možete slati odgovore
  • Ne možete postavljati priloge
  • Ne možete izmeniti svoju poruku
  •