(21)
ŽELJENA ISTORIJA .................................
Dukljanin nabraja imena brojnih vladara koji se ne podudaraju sa podacima iz drugih izvora, što ne mora, kako mnogi misle, automatski značiti da su pomenute ličnosti izmišljene. Za izvestan nesklad, podataka i istorijskih činjenica, krvi su brojni priređivači „LJetopisa“ koji su ga, uglavnom, krivotvorili. Indikativan je primer dubrovačkog pesnika Marka Marulića koji, u svojoj redakciji iz 1510. g, izbacuje sve što se odnosi na Srbe, ubacujući hrvatsko ime i legendu o kralju Zvonimiru, sve sa idejom da se dođe do željene istorije.
Provalis, ili stara Diokleja, kako je beleži Konstantin Porfirogenit, zahvatala je područje od Drima do Dubrovnika i Stona. NJeno središte je bilo u Boki, sa Grbljem i Konavlima. Jugoistočno, taj pojas se širi od Bara do Skadra; severozapadno, od Stona do Neretve i njene doline - između, zahvata podgoričku ravnicu sa zetskom dolinom, Trebinje i Popovo polje. Uočljiva su tri geografska pojasa: uzani je išao uz obalu, idealan za ribarstvo, moreplovstvo i trgovinu, zatim, tu je neposredno planinsko zaleđe, idealno za stočarstvo i, treći je, prostrani pojas sa župama, razdvojenim planinama, povoljan za zemljoradnju, stočarstvo i druge privredne delatnosti.
Od istorijskih izvora, vezanih za Diokleju, najopširniji je „LJetopis popa Dukljanina“ gde se, u njegovom prvom delu, nabrajaju vladari, sa povremenim kratkim beleškama o značajnim događajima od IV do IDž veka. Na početku „LJetopisa“ kaže se da su Goti preci Srba (Slovena), došli u vreme cara Anastasija i pape Gelasija, odnosno u vreme druga tri savremenika, svetih Germana, Savina i Benedikta. Ovo povezivanje Gota sa Srbima dolazi od Tome arhiđakona, za koga je glagoljica bila jednaka gotskom pismu; za njega su Goti i Srbi bili „arijanci“-jeretici, kao i njihove crkvene službe.
SRPSKA PLEMENA OSNOVALA DUBROVNIK ............................*
U doba kralja Svetopeleka, zemlja dobija zbirno ime Srbija (Sklavonija) i podeljena je na Srbiju u slivu Save, koja se zove i Zagorje, te primorsku Srbiju, uz Jadransko more i zaleđe koje se, opet, deli na Rašku i Bosnu, gornju i donju Dalmaciju...
Pop Dukljanin dva puta spominje grad i zemlju Diokliju (Dioclia), imenujući sebe sveštenikom Diokleje: Dioclitanae ecclesiae, navodeći različite nazive za zemlju: Dalmacija, Primorje, Prevalitanska oblast, Zeta, imenujući Slovene (Sklavine, Srbe), kao njihove isključive stanovnike. U doba kralja Svetopeleka, zemlja dobija zbirno ime Srbija (Sklavonija) i podeljena je na Srbiju u slivu Save, koja se zove i Zagorje, te primorsku Srbiju, uz Jadransko more i zaleđe koje se, opet, deli na Rašku i Bosnu, gornju i donju Dalmaciju...
U Spisu o narodima Konstantin Porfirogenit kaže:“ Štaviše, i grad Diokleju, koju sada drže Dioklićani, isti car Dioklecijan podiže, zbog čega su stanovnici te zemlje nazvani Dioklićanima“, navodeći centre Provalitane: Kotor (Dekatera), Raguzu, Budvu (Boutoba) i Risan (Rosse, tj. Rose). Za Dubrovnik, Raguzu, on piše:“ Grad Raguza se ne zove Raguza na romejskom jeziku, već, pošto se nalazi na strmoj litici, a litica se romejski kaže Lau, behu po tome nazvani Lausani, naime, oni koji su naseljeni na strmoj litici.
Naseljeni gradovi ...!!
Pod zemljom Travunijom nalazi se i druga zemlja nazvana Konavle. U zemlji Travuniji i Konavlju su naseljeni gradovi: Trebinje, Vrm (Ormos), Risan (Risena), Lukavete (Loukabetai) i Zetlivi (Zetlebe)“. U narednoj glavi Spisa o narodima, piše:“I Diokleju su ranije držali Rimljani, koje je preselio car Dioklecijan iz Rima, i nalazila se pod vlašću cara Romeja. U zemlji Diokleji su veliki naseljeni gradovi: Gradac, Novigrad i Lontodokla“
Prema opštoj navici, koja često kvari imena zamenom slova, promeni se naziv i oni se nazvaše Ragužanima. Ovi isti Ragužani nekada davno su držali grad zvani Epidaur i posle toga, kada su Sloveni osvojili ostale gradove u pokrajini, bi osvojen i taj grad, te jedni behu ubijeni, drugi zarobljeni, a neki, uspevši da pobegnu i da se spasu, naseliše se na stenovitom mestu, na kome se upravo sada nalazi grad. Oni ga sagrade najpre kao mali grad, koji im omogućuje da se postepeno šire i množe. Među onima koji su se preselili u Raguzu su ovi: Grigorije, Arsafije, Vitalije, Valentin arhiđakon, Valentin, otac protospatara Stefana. A, otkad se oni iz Salone preseliše u Raguzu, do danas ima 500 godina, a sada imamo VII indikt 6457 (948. g.) godine“. Ovo znači da su Dubrovnik, polovinom V veka, najverovatnije osnovala srpska plemena Alana, čiji se dolazak na ove prostore poklapa sa Odokarevim osvajanjem Dalmacije.
U glavi DžDžDž Porfirogenit kaže:“ Diokleja leži prema kastelima Drača, tj do LJeša (Elison), Ulcinja, Bara (Antibaris) i ide do Kotora, a planinskim stranama se graniči sa Srbijom. Od Kotora počinje arhontija Travunija i pruža se do Raguze, a svojim planinskim stranama se graniči sa Srbijom“. Dalje, u glavi DXXIV, je zapisano:“ Zemlja Travunjana i Konavljana je jedna. Tamnošnji stanovnici vode poreklo od nekrštenih Srba, koji su tu živeli od onog arhonta koji je prebegao caru Irakliju iz nekrštene Srbije, do srpskog arhonta Vlastimira.
FALSIFIKOVANJE SRPSKE KULTURE .............................*
Srpsku Diokliju K. Jireček naziva Dukljom pod kojom se, o XIX veka, počela da podrazumeva Crna Gora. Ovo je narodni naziv za ruševine Diokleje kod Podgorice. Po Vukovom Srpskom rječniku (1852), „duke“ su zidine u kutu između Zete i Morače „ gde se ove dvije vode sastaju“, od staroga grada Diokleje, „ruinen von Dioclea“. Vukov „Duklijan“, car Duklje, je Dioklecijan a, pod „Dukljan“, Vuk piše:“ U Crnoj Gori i onuda, pripovijeda se da je car Dukljan, u viru pod Vezirovijem mostom, svezan u sindžir, koji jednako glođe, i uoči Božića taman da ga preglođe i svijet da uždi, a Ciganin svaki po jednim udari maljem, velikijem čekićem, u nakovanj, te pritvrde“. Karadžić je objavio i narodnu pesmu iz Crne Gore „Car Duklijan i Krstitelj Jovan“, propraćenu, u napomeni, pričom istog sadržaja, gde su glavni akteri arhanđeo i đavolski car. Po pesmi se, pobratimi, car Duklijan i Krstitelj Jovan, igraju krunom (suncem) prvog i jabukom drugog; Jovan vara Duklijana i nosi sunce Bogu, ali mu car odgrize deo stopala. Priča je nešto jasnija: đavolski car je nabio na koplje sunce, koje su mu doneli đavoli otpali od Boga, zato Bog šalje arhanđela na zemlju, ovaj vara đavola, vraća sunce, ali mu đavo otkida deo stopala, zbog čega Bog daje ljudima ugnuto stopalo.
U ovim dualističkim legendama, car Dukljan je samo zlo, božiji protivnik, a takav je, jer je car Dioklecijan u istoriji ostao upamćen kao veliki progonitelj i krvnik hrišćana. Da je dosta Srba stradalo od njegove ruke sasvim je izvesno, jer da nije, Dioklecijana ne bi zabeležile srpske legende. U njima je on, zbog svoje izuzetne surovosti, izjednačen sa Satanom. Akter druge legende, junak sličnog imena, Duka Senković, čovek je bez morala, oličenje zla, njega ni mrtvog neće zemlja da primi, kako beleži Erlangenski rukopis.
KOZJE UŠI U CARA TROJANA ...........................*
Legende o caru Dukljaninu, osnivaču Duklje, svedoče posredno o Srbima - ranohrišćanima. Pored Dioklecijana, predanje je zabeleženo i o rimskom caru Trojanu (Trajanu), koji je, sa Sarmatima, vodio nekoliko velikih ratova i u srpskoj kolektivnoj svesti ostao upamćen kao pobednik, koji ih je ponizio na bojnom polju. Otud, kao osveta i pevanje o njegovim kozjim ušima.
Rimska Doklea je, tobože, nazvana po ilirskom plemenu Dokleta o kojima nema nikakvih arheoloških podataka. Ovaj falsifikat korenspondira sa tzv. Komani-Kroja kulturom koja je neosnovano proglašena ilirskom, da bi bila povezana sa Albancima i vatikansko-bečkim pokušajem utvrđivanja njihove autohtonosti. Kako pokazuju arheološki nalazi iz Diokleje (pojasevi, kopče, grnčarija, oruđe), ova kultura izrazito je sarmatska (Alani), čije poreklo je na kavkasko-dnjeparskim prostorima, otkuda je i došla u Dalmaciju, zajedno sa njenim nosiocima. NJeni tvorci su Srbi, a ne Albanci, ili Iliri, kako je to pokušano da se inputirati, sa ciljem da se ovi prostori istorijski otuđe od Srba.
STEFAN - KRALJ SVE SRPSKE ZEMLJE ...........................................
Toma arhiđakon i dokumenta Splitskog sabora (925. i 928. g.), srpski etnos nazivaju Serborum, a Grk Jovan Sikilica, pišući o Diokleji, kaže da u njoj žive Tribali, a brane je Srbi. Sikilica, pod Tribalima, podrazumeva Srbe Pomoravlja i Podrimlja. Kekavmen, pod Srbijom, podrazumeva teritorije Dioklitije, Travunije, Zahumlja i drugih oblasti, kao i Franački anali iz doba Karla Velikog. Po svedočenju Stefana Prvovenčanog, Nemanja je povratio „otačastvo Dioklitiju i Dalmaciju“, gde su Grci držali gradove Dalj, Sardonik, Drivast, Rosaf, zvani Skadar, Svač, Ulcinj, Bar, Kotor. Ti gradovi sačinjavaju Dalmaciju. U Žičkoj povelji, Stefan Prvovenčani je kralj „ sve srpske zemlje, Dioklitije i Travunije i Dalmacije i Zahumlja“. U Povelji manastira presvete Bogorodice na Mljetu, potpisuje se kao „ kralj sve srpske zemlje i Dioklitije i Dalmacije i Travunije i Humske zemlje“.
Sveti Sava piše da Nemanja, „ pošto podiže propalu svoju dedovinu, pridobi od primorske zemlje Zetu s gradovima, od Rabna Pilota oba, a od grčke zemlje Patkovo, Hvosno, sve i Podrimlje, Kostrac, Drškovinu, Sitnicu, Lab i Lipljan, Dubočicu, Reke, Ušku i Pomoravlje, Zagrlatu, Levče, Belicu“. Pod „grčkom zemljom“ treba podrazumevati Vizantiju, pod „Rabnom“ Arbaniju, odnosno Arbanase (Albance), a pod „primorskom zemljom“, podrazumeva se Dalmacija, odnosno nekadašnji posedi kraljeva Mihaila, Bodina i njihovih naslednika, među kojima su bili primorski gradovi: Zeta, Konavlje, Zahumlje i Neretva. Iz toga proizilazi da su, pre Nemanje, vladari Dioklitije imali pod svojom vlašću primorske gradove.
VELIKO KRALJEVSTVO ...............................
Za Domentijana, pisca Žitija Svetog Save, Nemanja „vlada svom srpskom i pomorskom zemljom, Dioklitijom, Dalmacijom i Travunijom“, navodeći da je Sava postavljen za „ arhiepiskopa svima srpskim i pomorskim zemljama, po prvom otačastvu kraljevstva njihova, u kome se i otac njihov rodi, po božanstvenom smotrenju, u mestu zvanom Dioklitija, koja se zove veliko kraljevstvo, od početka“. Na drugo putovanje u Jerusalim, sv. Sava kreće preko „ dioklitijskog mora“.
Po latinskim izvorima, uz Dalmaciju se nalazi zemlja Sklavonija (Sclavonia, Slauonia) i to, od zauzimanja Salone od strane Srba, do Dž stoleća i kasnije. Opisivači krstaških pohoda iz 1096. g, Srbiju, po pravilu, nazivaju Sklavonija; tako čine i Petar Tudebol, Anonim, Rajmund od Agilera... Baldrih, Tudeboldov nastavljač, izuzetno se koristi nazivom Dalmacije. Po Rajmundu od Agilera, zemlja je slovenska, a njen glavni grad je Skadar; po Viljemu Tirskom, Srbija je smeštena između Dalmacije, koju određuju gradovi Skadar, Split i Dubrovnik, Ugarske i Ilirije. Slična slika dobija se iz dubrovačkih i kotorskih izvora, pisanih latinskim, odnosno italijanskim jezikom, jer su pisari obično dolazili iz Italije. Tamo se Srbija naziva Sclauonia, Rassa, Radžia, Rascia i Servia sa Pomorjem. Gradovi su Skadar, Bar, Ulcinj, itd; župe su Hum i Trebinje (genta de Trebigna, genta de Chelmo); Dubrovnik je prevođen kao Ragusa.