Rembrandt

[Bisernica]

Rembrandt Harmenszoon van Rijn - rođen u Lajdenu 15. jula 1606. godine.Uprkos činjenici da je rođen u porodici sa relativno skromnim sredstvima ,roditelji su sa velikom pažnjom pratili njegovo obrazovanje i trudili se da mu omoguće što bolje škole.
Svoje studije Rembrandt počinje u Latinskoj školi,a sa četrnaest godina se upisao na Univerzitet u Lajdenu.Program univerziteta ga nije zainteresovao i ubrzo je počeo da studira umetnost,prvo kod lokalnih majstora kao što je bio Jacob van Svanenburch,a zatim odlazi u Amsterdam kod Petera Lastman ,koji je bio poznat po svojim deliam sa
istorijskom tematikom.Nakon šest meseci naukovanja,pošto je savladao sve što je Lastman mogao da mu ponudi kao znanje,Rembrant se vraća u Lajden,gde je ubrzo bio tako visoko cenjen ,da je imao svoje učenike ,bez obzira što je imao 22 godine.
Jedan od njegovih učenika je i bio i poznati umetnik Gerrit Dou.

[Bisernica]

Rembrant se preselio u Amsterdamu 1631, a 1634. godine sklapa brak sa Saskia van Uilenburgh, rođakom uspešnog trgovca umetninama, što dovodi do napretka njegove karijere,jer dolazi u kontakt sa bogatim pokroviteljima,koji počinju kod njega naručivati portrete.
Izuzetno dobar primer iz tog perioda je portret Nikolasa Ruts - slika koja se nalazi u Frik kolekciji u Njujorku.Pored portreta,traženi su i njegovi radovi sa mitološkim i verskim motivima,a slikao je brojna dela sa dramatičnom tematikom ,kao što je Oslepljivanje Samsona(1636, Stadelsches Kunstinstitut, Frankfurt na Majni).
Poznat kao dobar i strpljiv učitelj,imao je mnogo učenika,od kojih su neki ,kao Karel Fabritius,bili već obučeni umetnici.
U dvadesetom veku,naučnici su mnoge od njegovih slika pripisali njegovim saradnicima.

[Bisernica]

Portret Saskie sa cvetom

1641
Oil on wood, 98,5 x 82,5
Gemäldegalerie, Dresden


Ova slika ,portret Rembrandtove supruge,tumači se kao predstavljanje Flore ,
boginje cveća.Uticaj su imali umetnici italijanske renesanse,odnosno Ticijanova
slika Flora,koja se u to vreme nalazila u jednj Amsterdamskoj zbirci,a danas je u
Galeriji Uffizi u Firenci.

[Bisernica]

Portret Nicolaes Ruts

1631
Oil on mahagony panel, 118,5 x 88,5 cm
Frick Collection, New York



Rembrant je počeo da radi kao profesionalni portretista oko 1631.
Njegovi najraniji portreti su Portret stipendiste, Ermitaž, Sankt Peterburgu
i Portret trgovca iz Amsterdama Nicholaas Ruts, Frik kolekcija, Njujork,oba
iz 1631. godine.

[Bisernica]

Za razliku od njegove javne karijere,njegov privatni,porodični život,bio je obeležen nesrećom.Između 1635. i 1641. godine,Saskija je rodila četvoro dece,ali je samo poslednje od njih,sin Tit preživeo.Saskija je umrla 1942. godine ,u tridesetoj godini žiovota,ostavivši supruga samog sa jednogodišnjim sinom.
Godine 1649. angažovao je Hendrickje Stoffels kao domaćicu,koja je na kraju postala njegova nevenčana supruga i model za mnoge njegove slike.

Uprkos finansijskom uspehu Rembrandta kao umetnika,nastavnika i trgovca uimetninama ,sklonost ka životu na visokoj nozi ga je primorala da 1656. proglasi stečaj.Inventar njegove umetničke zbirke i antikviteta,koja je oduzeta pre nego što je oglašena aukcija njegove imovine ,da bi se naplatili dugovi,pokazala je širinu Rembrandtovog interesovanja za umetnost - antičke skulpture,slike flamanskih i italijanskih renesansnih majstora,umetnost Dalekog istoka,savremeni radovi holandskih majstora,oružje i oklopi....Na žalost,rezultati aukcije ,uključujući i cenu koja je postignuta za kuću,bili su poražavajući.

[Bisernica]

Titus čita

1656
Oil on canvas, 70,5 x 64 cm
Kunsthistorisches Museum, Vienna


Čitač je Tit,Rembrandtov i Saskijin sin,rođen 1641. godine,
i na ovoj slici je u starosnoj dobi oko četrnaest godina.

[Bisernica]

Hendrickje Stoffels na prozoru

1656-57
Oil on canvas, 86 x 65 cm
Staatliche Museen, Berlin


Iako je Rembrandt vrlo često karakterisao svoju vernu ljubavnicu Hendrickje Stoffels (1625/26-1663) nezgrapnom,verlo često ju je prikazivao sjajnom.
Na ovom platnu,ona je zamišljena ,kao proročica ,stoji na dvostrukim vratima.
Sugeriše se da prsten ili ključ koji nosi oko vrata,više odgovaraju njenoj ulozi sluškinje i opisuju njeno poreklo i sudbinu,nego što su simbol njenih vrlina skromne domaćice.

[Bisernica]

Ovi problemi nisu uticali na njegov rad,čak šta više ,njegov rad se uvećao.
Neke od velikih slika iz ovog perioda su Jevrejska nevesta (1665),Uzorkovanje platna
(1661, Rijksmuzeum, Amsterdam),Kupačica (1654, Luvr, Pariz), Jakov blagosilja Jozefove sinove (1656, Staatliche Gemaldegalerie , Kassel, Nemačka), kao i autoportret (1658, Frick Collection).
Njegov lični život, međutim, nastavio je da se utapa u tugu.Voljenas Hendrickje umrla je 1663,a sin Tit 1668. godine .Imao je dvadeset i sedam.
Jedanaest meseci nakon sinovljeve smrti,4. oktobra 1669. godine ,Rembrandt umire u Amsterdamu.

[Bisernica]

Jevrejska nevesta

c. 1665
Oil on canvas, 121,5 x 166,5 cm
Rijksmuseum, Amsterdam (on loan)




Tokom poslednjeg perioda stvaranja ,Rembrandtova koloristička zrelost se uvećava,iako nije u svim delima podjednako zrelo prikazana,jer neki od njegovih portreta uglavnom ostaju monohromatski.
Jevrejska nevesta ,nastala oko 1665. godine,koja je naručena kao portret biblijskog para Isak i Rebeka,spada u njegovu najbriljantniju kolorističku kreaciju.Čak je i u reprodukciji moguće videti nešto od fluktuirajućeg kvaliteta njegovog kasnog slikarskog rada ,vibracije tonova,skladan spoj celine,ali teško može da dočara toplinu vatreno crvene,zlatno žute,delikatne plave i maslinaste,moćne bele i duboke crne - boje sa njegove poslednje palete.
Široko, mirno, reljef nalik prikazu u prirodnoj veličini polu figure,podseća na određeni stil venecijanskog renesansnog slikarstva.Ova slika otkriva dodir klasičnog ukusa,ali korišćene boje na portretima nije ni malo klasičnog stila.

[Bisernica]

Zvaničnici esnafa uzorkuju platno

1662
Oil on canvas, 191,5 x 279 cm
Rijksmuseum, Amsterdam


Slika ,popularno nazivana "Sindikalci",najveći je naručeni portret ,tokom zadnjih godina rada,a spada u idealna slikarska rešenja portreta grupe.Podjednaka važnost je data svakom od pet zvaničnika,pa čak i sluzi koji ne nosi šešir,a nalazi se u centru,ujedinjeni u celinu ,ne samo formalnu ,već i psihološku..Suptilna kompozicija,sjajna koloritska harmonija,a pre svega tumačenje i duboko psihološko shvatanje šest ljudi,u najvećem grupnom portretu koji je Rembrandt uradio.Ukupan utisak slike je delikatno prilagođeni mir i harmonija.

[Bisernica]

Rermbrandt sjajno koristi horizontalu umesto klasičnog baroknog načina ,za ujedinjenje grupe.Tri horizontale prolaze kroz sliku u skoro jednakim intervalima - ivica stola i ruka na stolici levo je najniža,srednja preovladava u nivou glava,a gornja ide duž ivice drvene opalte zida.Ali Rembrandt opet izbegava formalnu krutost,jer su sve ti horizontale *polomljene* oštrim odstupanjem na sva tri nivoa.Najoštrije je u samoj grupi,naginjanjem glava na levu stranu.Ovaj pokret ima efekat kontrapunkta koji blago raste u gornjoj horizontali ,na toj strani.Iako je ovaj stil kompozicije sličan načinu grupisanja koji su preferirali umetnici koji su radili u klasičnom stilu,postoji povećan efekat prostora i atmosfere korišćenjem boje u stilu chiaro-scuro (svetlo-sena).
Harmonija je na strani topline,plameno crveni stolnjak na stolu,akcentovan protkanom zlatnom nijansom.Zlatno smeđa se pojavljuje u pozadini,dok u okviru toplo obojene okoline,belci u crnim kostimima muške mode tog vremena,koji imaju plemenit i harmoničan značaj.

Tradicionalna interpretacija slike je - muškarci koji sede na platformi,pre zasedanja Skupštine esnafa,daju skupštini ,koja je van pogleda posmatrača ,godišnji izveštaj o poslovanju.Zvaničnik koji sedi blizu centra sa desne strane,pokretom desne ruke,što je u sedamnaestom veku bilo jasno razumljivo ,demonstrira potvrdu govornikovih navoda.

[Bisernica]

Bathsheba at Her Bath

1654
Ulje na platnu, 142 k 142 cm
Musee du Louvre u Parizu

Priča o Davidu i Bat_Šebi ili Vitsaveji je Biblijska (II Sam :2-11. 17).
Jeden večeri dok je šetao po krovu svoje kuće ,David je video lepu ženu koja se kupa.
Bila je to Bat-Šeba,žena Urije Hetita,koji je službovao u Davidovoj vojsci.Arogantan ,David je dovodi u svoj dvor i vodi ljubav s njom,a posledica tog čina je bila njena trudnoća.Kasnije je naredio da se "Urije postavi na čelo najteže bitke,da može lako poginuti".Ovo se i desilo ,pa je na kraju David oženio Bat-Šebu ili Vitsaveju.Dete je nakon rođenja živelo samo nekoliko dana ,a David je verovao da je to njegova kazna.
Bat-Šeba je obično prikazivana u svom kupatilu u različitim nivoima obnaženosti.Umetnici rane renesanse su je prikazivali obučenu kako pere samo ruke i noge uz pomoć sluškinje.Ponekad čak i sa glasnikom koji donosi pismo,iako Biblija ne beleži ovaj detalj.davidovo,moralno neodbranjivo i nedopustivo ponašanje nije odvratilo srednjevekovnu crkvu od ovog motiva.
Rembrandtova slika prikazuje Bat-Šebu ,kako dobija poruku Davidovu,kojom je poziva.
Skluptura i položaj žene na slici je inspirisana antičkim reljefima.