SVET I MI - VREMEPLOV -dogodilo se na današnji dan

[Bisernica]

30. decembar





Na današnji dan 1847. godine umro srpski pisac Sima Milutinović Sarajlija. Engleski književnik i nobelovac Radjard Kipling rođen na današnji dan 1865. Bivši predsednik Iraka Sadam Husein pogubljen 2006. godine.


Srpski pisac Sima Milutinović Sarajlija, preteča srpskih romantičara, umro je 30. decembra 1847. godine. Nadimak je dobio po mestu rođenja. Školovao se u Beogradu, Zemunu, Segedinu, Sremskim Karlovcima. Borio se u ustancima Srbije za nezavisnost, a u Cetinju je od 1827. bio sekretar vladike Petra Prvog Petrovića Njegoša i vaspitač i pesnički učitelj njegovog sinovca Petra Drugog Petrovića Njegoša. Na poziv kneza Miloša Obrenovića vratio se 1831. u Srbiju i bio sekretar Ministarstva prosvete i istoriograf kneza Miloša. Dela: spevovi "Srbijanka", "Trojebratstvo", "Trojesestarstvo", tragedija "Obilić", istorijski spisi "Istorija Srbije", "Istorija Crne Gore", zbirka narodnih pesama "Pjevanija crnogorska i hercegovačka".

Na današnji dan 1865. godine rođen je engleski književnik i nobelovac Radjard Kipling. Kipling se školovao u Engleskoj, a po povratku u rodnu Indiju bavio se novinarstvom. Proputovao je Japan, Ameriku i Južnu Afriku. Njegove strasti bile su egzotične zemlje i boravak u divljini. Bogate utiske iz prirode, susrete s ljudima i druženje sa divljinom opisao je u nekim od svojih knjiga, među kojima se naročito izdvaja "Knjiga o džungli", jedno od najlepših dela dečje književnosti. Od ostalih dela pomenimo: "Ugašena svetlost", "Kim", novele "Fantom Rikša", "Riki-Tiki-Taiju", "U cvetu mladosti". Za književni rad Kipling je dobio Nobelovu nagradu 1907. godine. Nosilac je "Zlatne medalje" Kraljevskog društva za književnost i počasni doktor desetak univerziteta, kao i aktivni učesnik književnog i političkog života Britanije svoga doba.

1899.- Umro Džejms Pedžit, engleski hirurg, jedan od osnivača moderne patologije (Jarmot, 11.1.1814 - London, 30.12.1899)

1916.- Umro Grigorije Jefimovič Raspućin, sibirski pustolov, monah i mistik (Prokovsko,10.1.1869 - Petrograd, 30.12.1916)

1935.- Rođen Omar Bongo Ondimba, predsednik Gabona, lider sa najdužim predsedničkim stažom u Africi (1967-2009) (Levai, 30.12.1935 - Barselona, 8.6.2009)

1937.- Rođena Ljiljana Molnar Talajić, operska pevačica, profesor Muzičke akademije u Zagrebu (Bosanski Brod, 30.12.1937 - Zagreb, 17.9.2007)

1944.- Umro Romen Rolan, francuski književnik, nobelovac (Klamsi, 29.1.1866 - Vezelaj, 30.12.1944)

1951.- Rođen Dušan Radulović, novinar, glavni i odgovorni urednik Prvog programa i direktor Radio Beograda (Beograd, 30.12.1951)

1964.- Izašao prvi broj TV Novosti

1968.- Umro Trigve Li, norveški političar i diplomata, generalni sekretar UN (Kristijanija, 16.7.1896 - Geilo, 30.12.1968)

1975.- Rođen Eldrik Tajger Vuds, američki golf igrač (Sajpres, 30.12.1975)

1984.- Rođen Lebron Džejms, američki košarkaš (Akron, 30.12.1984)

1992.- Umro Mihailo Lalić, književnik, akademik (Trepča, 07.10.1914 - Beograd, 30.12.1992)

2005.- Umro prof. dr Vladeta Urošević, fizičar, osnivač Instituta za fiziku u Beogradu, član Srpskog naučnog društva (Stopanje, 20.6.1925 - Beograd, 30.12.2005)

2006.- Pogubljen Sadam Husein, irački političar i državnik, predsednik Iraka (Tikrit, 28.4.1937 - Bagdad, 30.12.2006)

2007.- Umro Veselin Drašković, akademski slikar (Beograd, 1949 - Beograd, 30.12.2007)

2007 - Umro Dušan Miladinović, kompozitor i dirigent, profesor Muzičke akademije u Beogradu, direktor Opere Narodnog pozorišta i hora "Beogradski madrigalisti" (Subotica, 20.2.1924 - Linc, 30.12.2007)

2010.- Umro Roberto Bobi Farel, pevač grupe "Boni M" (Aruba, 06. 10. 1949 - Sankt Petersburg, 30.12. 2010)

[Bisernica]

31. decembar


Godina stara odlazi,Nova polako stiže i kako je bliže tako rastu
sve želje i nadanja da će doneti sve ono što je stara uskratila.

Svim članovima foruma Razbibriga,onima koji su to bili i onima koji će tek biti,želim

Sreću - pronađite je u sebi i u sitnicama koje život znače.
Zdravlje - pored vremena koje nam je dato ,ono je najvrednije,zato ga čuvajte.
Ljubav - ako je još niste pronašli ,neka pronađe ona vas.

Sretna vam Nova 2012. godina !






...a svake Stare godine ,u svetu i kod nas ,dešavalo se....

Slavni francuski slikar i vajar Anri Matis rođen na današnji dan 1869. godine. Emitovanje Drugog programa TV Beograd počelo 1971. Istoričar i publicista Vasilije Kazimirović preminuo 31. decembra 1997. godine.


Francuski slikar i vajar Anri Matis rođen je 31. decembra 1869. godine. Napustio je pravnu karijeru i sa 22 godine došao u Pariz da bi učio slikarstvo u ateljeu Gustava Moroa u čijoj se radionici okupila gotovo većina tadašnjih mladih slikara koji su posle činili pokret fovizma. Uz Matisa, bili su tu Deren, Vlamenk, Brak, Difi i mnogi drugi. Taj naraštaj sledio je pre svega instinkt, a najvažnija Matisova slika iz tog perioda je kompozicija „Ples". Već u tom delu dolaze do izraza bitna svojstva Matisova opusa, plošni tretman, zatvorene obojene površine bez tonskih prelaza, te izrazit smisao za pokret i krivulju što se postepeno preobražava u arabesku. Svetski ugled Matis stiče u Nemačkoj i Americi, a naročito u Rusiji. U kasnijim delima sve se više usredsređuje na mrtve prirode, aranžirano cveće i voće. Majstora su povremeno privlačili radovi u plastici, litografiji i keramici.

Istoričar i publicista Vasilije-Vasa Kazimirović preminuo je u Beograd 31. decembra 1997. godine. Kazimirović je završio gimnaziju i studije istorijskih nauka u Beogradu. Radio je u Radio Beogradu kao urednik programa na nemačkom jeziku, a zatim kao direktor Izdavačkog centra "Beograd pres" i pokretač i glavni urednik listova i edicija: "Tribina", "Nova knjiga" i "Danas". Šezdesetih godina živeo je u Austriji, Nemačkoj i Švajcarskoj, gde se bavio istraživanjem i prikupljanjem građe iz novije srpske i jugoslovenske istorije. Bio je neumoran radnik, veliki istraživač. Njegovo dugotrajno i temeljno proučavanje Bečkog arhiva bacilo je novo svetlo na neke ključne ličnosti i događaje novije srpske istorije: Nikolu Pašića, Obrenoviće, kralja Petra I i Aleksandra Karađorđevića, kao i na srpsku oficirsku elitu. U poslednjih deset godina svoga života objavio je četiri velika dela: "NDH u svetlu nemačkih dokumenata i dnevnika generala Glejza fon Horstenaua", "Nikola Pašić i njegovo doba 1845 - 1926", za koje mu je dodeljena NIN-ova nagrada za publicistiku, "Srbija i Jugoslavija od 1914. do 1945. godine" u četiri toma, izdavački poduhvat 1995. godine i monografiju "Crna ruka".

1828. - Rođen Stevan Vladislav Kaćanski, književnik (Srbobran, 31. 12. 1828 - Beograd, 16. 05. 1890)

1877. - Umro Gustav Kurbe, francuski slikar (Ornan, 10. 06. 1819 - La Tur de Peils, 31. 12. 1877)

1884. - Rođena Elizabet Arden (Florens Grejem Najtingejl), američki kozmetički magnat (Vudbridž, 31. 12. 1884 - Njujork, 18. 10. 1966)

1904. - Rođen Natan Milštajn, ruski violinista (Odesa, 31. 12. 1904 - Njujork, 21. 12. 1992)

1905. - Rođen Džula Stajn, američki kompozitor (London, 31. 12. 1905 - Njujork, 20. 09. 1994)

1908. - Rođen Bora Glišić, književnik (Kragujevac, 31. 12. 1908 - Beograd, 11. 12. 1988)

1908. - Rođen Simon Vizental, austrijski arhitekta, lovac na naciste (Bukač, 31. 12. 1908 - Beč, 20. 09. 2005)

1908. - Umrla Augusta Vela Nigrinova, pozorišna glumica (Ljubljana, 14. 11. 1862 - Beograd, 31. 12. 1908)

1919. - Rođena Ljudmila Frajt, kompozitor, prva žena kompozitor s diplomom Muzičke akademije u Beogradu, šef muzičkog odseka "Avala filma", zamenik glavnog muzičkog urednika Radio Beograda (Beograd, 31. 12. 1919 - 14. 03. 1999)

1931. - Rođen Božidar-Boki Milošević, klarinetista (Prokuplje, 31. 12. 1931)

1937. - Rođen Entoni Hopkins, velški filmski glumac, dobitnik "Oskar"-a (Port Talbot, 31. 12. 1937)

1939. - Održan prvi koncert Bečke filharmonije povodom Nove godine

1940. - Rođen ser Aleks Ferguson, britanski fudbaler i trener "Mančester Junajteda" (Govan, 31. 12. 1940)

1944. - Osnovano Udruženje književnika Srbije

1948. - Rođena Dona Samer, američka pevačica (Boston, 31. 12. 1948)

1961. - Otvoren bioskop "Zvezda" u Beogradu

1971. - Počelo emitovanje Drugog programa TV Beograd

2003. - Umro prof. dr Nikola Dekleva, hirurg, direktor Zavoda za hiperbaričnu medicinu u Beogradu (Leskovac, 19. 12. 1926 - Dobrota, 31. 12. 2003)

2006. - Umro Lazar Latinović, diplomata, španski borac ( 1915 - Beograd, 31. 12. 2006)

2007. - Umro Etore Sotsas, dizajner, osnivač i direktor dizajnerske grupe "MEMFIS" (Insbruk, 14. 09. 1917 - Milano, 31.12. 2007)

2009. - Umro Radomir Vučić, koreograf, prvak i direktor Baleta Narodnog pozorišta u Beogradu, direktor Baleta Pozorišta na Terazijama (Bačko Gradište,31. 05. 1948 - Beograd, 31. 12. 2009)

[Bisernica]

1. januar



Forumašioma i forumašicama
i putnicima namernicima,
onima koji su bili i onima koji će biti


SRETNA NOVA 2012. !! Sva dobra vam donela

Svim očevima koji praznuju Oce - sretna slava !
Odvežite se ljubavlju i osmehom onima koji život
čine vrednim življenja.









Španski slikar Bartolomeo Esteban Muriljo rođen na današnji dan 1618. godine. Počelo emitovanje programa Stereorama Radio Beograda 1983. godine.


Španski slikar Bartolomeo Esteban Muriljo, rođen je 1618. godine. Muriljo, jedan od najznačajnijih predstavnika španskog i evropskog baroknog slikarstva, živeo je i radio u Sevilji. Bio je prvi predsednik Akademije u svome gradu. Tokom kratkotrajnog boravka u Madridu, upoznao se sa radovima Ticijana, Rubensa i Van Dajka. Ostavio je oko 500 slika koje je radio po narudžbama crkava, samostana i bogataša. Muriljovo delo tematski obuhvata dve celine. Na slikama sa religioznim sadržajem najčešće je lik Madone. Ove Muriljove slike dugo su smatrane uzorom katoličkog likovnog izraza. Uradio je oko 30 "Bezgrešnih začeća", kao i prizore iz života svetaca. Najpoznatija je serija "Dečaci", urađena u poslednjim godinama umetnikovog kreativnog rada. Veći deo ovih slika danas se nalazi u minhenskoj "Pinakoteci" u kojem dominira dijagonalna kompozicija sa jakim kontrastima svetla i senke, što potvrđuje da je Muriljo ostao dosledan baroku. Umro je 1682. godine.

Počelo emitovanje programa Stereorama Radio Beograda 1. januara 1983. godine. Kada je 1971. godine Radio Beograd počeo sa emitovanjem umetničke muzike u stereo-tehnici na zasebnoj frekvenciji, najpre samo tri sata nedeljno, niko nije ni slutio da će taj pionirski poduhvat prerasti u najznačajniji program klasične muzike kod nas - Stereoramu. Stereorama se premijerno oglasila 1. januara 1983. godine zvucima valcera kroz istoriju čiji izbor je napravila muzička urednica Donata Premeru. Program je emitovan subotom i nedeljom od 8 do 20 časova, a glavni i odgovorni urednik bila je Darinka Simić-Mitrović. Svih ovih godina ovaj program oplemenjivao je kulturni prostor Srbije svojim visokim kvalitetom i probranim sadržajima. Na veliku žalost poklonika kvalitetne umetničke muzike, Stereorama se ne čuje u Beogradu od oktobra 2006. godine

1823. - Rođen Šandor Petefi, mađarski književnik
(Kiškereš, 01. 01. 1823 - Šegešvar, 31. 07. 1849)

1842. - Izašao prvi broj "Rajnskih novina"

1848. - Profesor Liceja u Beogradu, Vladimir Jakšić počeo sa redovnim meteorološkim merenjima

1864. - Rođen Bogdan Popović, književni kritičar, profesor Beogradskog univerziteta, akademik
(Beograd, 01. 01. 1864 - Beograd, 07. 11. 1944)

1873. - Umro Nikola Aleksić, slikar - ikonopisac
(Stari Bečej, 1808 - Arad, 01. 01. 1873)

1805. - Umro Luj Ogist Blanki, francuski socijalista i revolucionar
(Puže Tenie, 01. 02. 1805 - Pariz, 01. 01. 1881)

1882. - Osnovana Dobrovoljačka požarna četa u Beogradu

1885. - U Novom Sadu izašao prvi broj nedeljne književne revije "Stražilovo"

1890. - Izašao prvi broj dnevnog lista pod imenom "Večernje novosti", izlazio do 15. aprila iste godine

1894. - Rođen Svetislav Ivan Petrović, filmski glumac, prvi naš glumac koji je ostvario međunarodnu karijeru
(Novi Sad, 01. 01. 1894 - Minhen, 18. 10. 1962)

1895. - Rođen Edgar Huver, američki političar, šef Federalnog istražnog biroa (FBI)
(Vašington, 01. 01. 1895 - Vašington, 02. 05. 1972)

1900. - Počela sa radom Državna arhiva Kraljevine Srbije

1901. - Počeo sa radom Pasterov zavod u Nišu

1904. - Rođen Mladen Leskovac, književnik, akademik
(Stari Sivac, 01. 01. 1904 - Novi Sad, 25. 12. 1990)

1912. - Kina proglašena Republikom, a za prvog predsednika izabran Sun Jat Sen

1915. - Rođen Branko Ćopić, književnik, akademik
(Hašani, 01. 01. 1915 - Beograd, 26. 03. 1984)

1919. - Rođen Džerom Dejvid Selindžer, američki književnik
(Njujork, 01. 01. 1919 - Korniš, 27. 01. 2010)

1920. - Rođen Osvaldo Kavandoli, italijanski animator i ilustrator, kreator "La Linee"
(Maderno, 01. 01. 1920 - Milano, 03. 03. 2007)

1925. - Rođena Kosara Kosa Bokšan-Omčikus, slikarka
(Berlin, 01. 01. 1925 - Beograd, 21. 11. 2009)

1926. - Rođen Klaudio Vila (Klaudio Pica), italijanski operski pevač
(Rim, 01. 01. 1926 - Padova, 07. 02. 1987)

1928. - Izašao prvi broj prvog srpskog enigmatskog lista "Zagonetka"

1932. - Rođen Ivan Lacković Kroata, hrvatski slikar
(Batinska, 01. 01. 1932 - Zagreb, 29. 08. 2004)

1934. - Rođena Tatjana Beljakova, pozorišna, filmska i TV glumica
(Babino polje, 01. 01. 1934)

1935. - Rođen Vlatko Gilić, slikar, arhitekta, scenograf, filmski reditelj i scenarista
(Podgorica, 01. 01. 1935)

1939. - U Nišu otvorena zgrada namenjena pozorištu, u kojoj i danas radi Narodno pozorište

1941. - Rođena Eva Ras, filmska i TV glumica, književnica i slikarka
(Subotica, 01. 01. 1941)

1942. - Potpisana Deklaracija Organizacije ujedinjenih nacija (OUN) - prvi put upotrebljeno ime Ujedinjene nacije

1942. - Rođen Kornelije Kovač, kompozitor, producent i aranžer, osnivač "Korni grupe"
(Niš, 01. 01. 1942)

1945. - Rođen Ivan Ivica Percl, hrvatski šansonjer i kompozitor
(Zagreb, 01. 01. 1945 - Zagreb, 17. 03. 2007)

1945. - Umro Grigorije Božović, književnik, reporter lista "Politika", profesor Prizrenske bogoslovije
(Pridvorica, 15. 02. 1880 - Beograd, 01. 01. 1945)

1948. - Rođen Petar Lukić, paroh, starešina Saborne crkve u Beogradu
(Bratunac, 01. 01. 1948)

1951. - U Ženevi počeo sa radom Ured Visokog komesara Ujedinjenih nacija za izbeglice - UNHCR

1952. - Osnovan Državni arhiv Crne Gore

1952. - Rođen Božidar Mandić, književnik i publicista, saradnik Radio Beograda
(Novi Sad, 01. 01. 1952)

1953. - List "Slobodna Vojvodina" počeo da izlazi pod imenom "Dnevnik"

1954. - Objavljen prvi broj časopisa "Zmaj"

1958. - Stupio na snagu Rimski ugovor o osnivanju Evropske ekonomske zajednice - EEC

1959. - Počela Kubanska revolucija

1959. - Austrijska državna televizija ORF prvi put direktno prenosila novogodišnji koncert Bečke filharmonije

1963. - Rođen Srđan Dragojević, filmski reditelj i scenarista
(Beograd, 01. 01. 1963)

1966. - Rođen Ivica Dačić, političar, predsednik Socijalističke partije Srbije, ministar policije Srbije, potpredsednik Vlade
(Prizren, 01. 01. 1966)

1967. - U Beču osnovana Organizacija Ujedinjenih nacija za industrijski razvoj - UNIDO

1972. - Zvanično počelo emitovanje Drugog programa TV Beograd

1972. - Emitovana prva emisija sa špicom TV Novi Sad (u okviru novogodišnjeg programa TV Sarajevo)

1972. - Umro Moris Ševalije, francuski filmski glumac i pevač, dobitnik "Oskar"-a
(Pariz, 12. 09. 1888 - Pariz, 01. 01. 1972)

1980. - Umro Pjetro Neni, italijanski političar i državnik
(Firenca, 09. 02. 1891 - Rim, 01. 01. 1980)

1983. - Počeo da funkcioniše Internet World Wide Web

1992. - Počelo sa radom Javno preduzeće "Službeni glasnik"

1992. - Počelo sa radom Javno preduzeće Radio Televizija Srbije

1993. - Češka i Slovačka postale samostalne države

1995. - Osnovana Svetska trgovinska organizacija

1995. - Počeo sa radom Centar za kulturnu dekontaminaciju u Beogradu

2003. - Umro Milan Janić, kajakaš, svetski i olimpijski šampion
(Bačka Palanka, 14. 06. 1957 - Beograd, 01. 01. 2003)

2005. - Umrla Mirjana Anastasijević, novinar i urednik Radio Beograda, pokretač akcije Radio Beograda "Najdraži učitelj"
(Skoplje, 08. 09. 1936 - Beograd, 01. 01. 2005)

2006. - Umro Dragan Lukić, književnik,urednik Programa za decu Radio Beograda
(Beograd, 30. 11. 1928 - Beograd, 01. 01. 2006)

2008. - Umro Božidar Sandić - Sovra, fudbaler i trener, državni reprezentativac
(Kikinda, 1922 - Kikinda, 01. 01. 2008)

2009. - Umro Johanes Mario Simel, austrijski književnik
(Beč, 07. 04. 1924 - Lucern, 01. 01. 2009)

2011. - Umro Miloš Katić, inovator, osnivač i potpredsednik Srpske akademije izumitelja i naučnika, predsednik Asocijacije pronalazača i inovatora Srbije
(Novi Sad, 1936 - 01. 01. 2011)

[Bisernica]

2. januar






Osnovana je prva srpska glumačka škola, a Treći program Radio Beograda počeo sa emitovanjem redovnog programa.

1870 - Osnovana prva srpska glumačka škola. Odluka da se u Beogradu osnuje glumačka škola doneta je decembra 1869. godine, jer se osećala potreba za školovanim glumačkim kadrom. Zvanično je otvorena 2. januara 1870. godine. U njoj su predavali: Aleksa Bačvanski - teoriju glume, Jovan Bošković - srpsku književnost, Jovan Đorđević - francuski i nemački jezik i istoriju, kapelnik Dragutin Reš - pevanje (skaliranje), Mioković - mačevanje, Ducman, bivši štalmajstor kneza Mihajla - jahanje. Prvi učenici glumačke škole bili su: Petar Dobrinović, Toša Anastasijević, Mara Grgurova-Đorđević, Sofija Đorđević-Peleš, Dimitrije-Papa Dukić, Kosta Đorđević-Karagalija, Nikola Živković Mirabo i dve sestre Rudić... Škola je prestala sa radom novembra iste godine, pošto je ocenjeno da nije dala veće umetničke razultate. Od svih učenika najviše je postigao Pera Dobrinović. Glumom su nastavili da se bave i Marija Grgurova-Đorđević, Sofija Peleš i Toša Anastasijević. Dimitrije Dukić napustio je pozorište, ali je kao profesor gimnazije napisao istorijsku dramu "Carica Milica", koja je 1898. godine izvedena u Narodnom pozorištu u Beogradu.

1795 - U Beču izašao poslednji broj lista "Slavenoserpskije vjedomosti"

1837 - Rođen Milij Aleksijevič Balakirjev, ruski kompozitor, pijanista i dirigent
(Nižnij Novgorod, 2.1.1837 - Petrograd, 29.5.1910)

1884 - Na Cetinju izveden prvi pozorišni komad u Crnoj Gori - "Balkanska carica", knjaza Nikole Petrovića

1889 - Rođen Tito Skipa, italijanski operski pevač
(Leće, 2.1.1889 - Njujork, 16.12.1965)

1897 - Rođena Ljubinka Bobić, pozorišna glumica i dramski pisac
(Kruševac, 2.1.1897 - Beograd, 3.12.1978)

1922 - Rođen Predrag Vranicki, filozof, profesor Filozofskog fakulteta u Zagrebu, akademik
(Benkovac, 2.1.1922 - Zagreb, 31.1.2002)

1925 - Rođen Vojislav M. Petrović, biolog, profesor Prirodno-matematičkog fakulteta u Beogradu
(Mala Kamenica, 2.1.1925 - Beograd, 7.5.2007)

1926 - Rođen Zaharije Trnavčević, novinar, urednik TV Beograd i TV B 92
(Šabac, 2.1.1926)

1937 - Rođen Borivoje Mirković, novinar
(Beograd, 2.1.1937 - Beograd, 2.9.1980)

1945 - Doneta odluka o osnivanju Narodnog pozorišta "Sterija" u Vršcu

1948 - Rođen Ognjen Petrović, fudbalski golman
(Kruševac, 2.1.1948 - Beograd, 21.9.2000)

1959 - Rusija lansirala satelit "Luna 1" koji je prvi prošao blizu Meseca

1966 - Treći program Radio Beograda počeo sa emitovanjem redovnog programa

1971 - Na fudbalskoj utakmici Seltik - Rendžers, u Glazgovu, stradalo 66 navijača

1977 - Umro Viktor Novak, istoričar i publicista
(Donja Stubica, 4.2.1889 - Beograd, 2.1.1977)

1987 - Rođena Nađa Higl, plivačica, svetska šampionka
(Pančevo, 2.1.1987)

2005 - Umro Edo Murtić, slikar i grafičar
(Velika Pisanica, 4.5.1921 - Zagreb, 2.1.2005)

2006 - Umrla Đurđevka Čakarević, operska pevačica
(Gaj, 8.4.1923 - Beograd, 2.1.2006)

2010 - Umro dr Miodrag Jakovljević, profesor Poljoprivrednog fakulteta u Zemunu
(Lozovik, 11.4.1940 - Beograd, 2.1.2010)

[Bisernica]

3. januar




Rođenja čuvenog rimskog govornika, filozofa i političara Marka Tulija Cicerona i kompozitora Dragutina Gostuškog obeležila su današnji dan kroz istoriju.
vremeplov_527.jpg

Na današnji dan 106. p. n. e. rođen je rimski govornik, pisac, filozof i političar Marko Tulije Ciceron, najveći stilista rimske literature. Bio je republikanac, protivnik Julija Cezara i Marka Antonija. Za konzula je izabran 63. pre n.e. Otkrio je i razobličio Katilininu zaveru. Bio je to pokušaj da se republika zameni ličnom vladom, nekom vrstom diktature (prema antičkoj terminologiji - tiranide). Posle ubistva Cezara 44. pre n.e. uhapšen je zbog serije napada na Antonija (14 beseda - "Filipika") i ubijen je 43. pre n.e. Njegova misao izrečena u delu "O dužnostima" - "Najviše pravo najviša nepravda" - previše revnosna primena zakona može biti izrazita nepravda, tipičan je izraz njegovog intelektualnog sklopa. Ostala dela: "Besede", "O besedniku", "Rasprave u Tuskulu", "O starosti", "O prijateljstvu", "O krajnostima dobra i zla", "O prirodi bogova", besede "Protiv Katiline".

Godine 1923. rođen je Dragutin Gostuški, kompozitor, muzikolog, istoričar umetnosti, estetičar i publicista. Gostuški je diplomirao istoriju umetnosti na Filozofskom fakultetu, a kompoziciju i dirigovanje na Muzičkoj akademiji u Beogradu. Sa Temom "Umetnosti u evoluciji stilova" na Filozofskom fakultetu stekao je zvanje doktora estetike. Od 1953. godine do penzionisanja radio je na Muzikološkom institutu SANU. U svojim muzičkim delima Gostuški nije usvajao izražajna sredstva ekstremno modernih pravaca, već je nastojao da savremeni izraz svojih kompozicija spoji sa elementima tradicije nacionalne muzike. Poznata je njegova simfonijska poema "Beograd","Končerto ačelerato" za violinu i orkestar i balet "Remi". Komponovao je i čitav niz klavirskih dela, horskih i solo - pesama. U svojim pisanim radovima Gostuški se pretežno služio komparativnim metodom analize estetičkih problema, svestrano i originalno osvetljavajući umetničke fenomene. Pisac komparativne istorije umetnosti "Vreme umetnosti", zbirke eseja "Umetnost u nedostatku dokaza",Gostuški je bio i dugogodišnji kritičar "NIN-a" i "Politike", poznat po oštrom peru.

1875 - Umro Pjer Atanas Larus, francuski leksikograf i enciklopedist
(Tonsi, 23. 10. 1817 - Pariz, 03. 01. 1875)

1883 - Rođen Klement Ričard Atli, engleski političar i državnik, premijer Velike Britanije
(London, 03. 01. 1883 - London, 08. 10. 1967)

1892 - Rođen Džon Ronald Ruel Tolkin, engleski književnik i filozof (Blumfontejn, 03. 01. 1892 - Burnmaut, 02. 09. 1973)

1895 - Počela sa radom Beogradska berza, osnovana 21. 11. 1894.

1904 - Rođen Oto Bihalji - Merin, književnik i likovni kritičar (Beograd, 03. 01. 1904 - Beograd, 22. 12. 1993)

1905 - Rođen Dante Đakozo, italijanski projektant automobila, "otac topolina" (Rim, 03. 01. 1905 - Torino, 31. 03. 1996)

1912 - Rođen Ljubomir Vukadinović, sportski novinar (Trstenik, 03. 01. 1912 - Beograd, 01. 03. 1973)

1923 - Umro Jaroslav Hašek, češki književnik (Prag, 30. 04. 1883 - Lipnjice, 03. 01. 1923)

1929 - Rođen Serđo Leone, italijanski filmski reditelj (Rim, 03. 01. 1929 - Rim, 30. 04. 1989)

1931 - Rođen Tode Čolak, književnik, kritičar i prevodilac, profesor Filozofskog fakulteta u Beogradu (Knin, 03. 01. 1931 - Beograd, 28. 01. 1990)

1932 - Rođen Radoslav Graić, istoričar umetnosti, pevač i kompozitor, muzički urednik TV Beograd (Mrkonjić Grad, 03. 01. 1932)

1956 - Rođen Mel Gibson, australijski filmski glumac i producent, dobitnik "Oskar"-a (Piksil, 03. 01. 1956)

1959 - Aljaska postala 49. država SAD

1961 - SAD prekinule diplomatske odnose sa Kubom

1969 - Rođen Mihael Šumaher, nemački automobilista, vozač "Formule 1"
(Hirt - Hermilhajm, 03. 01. 1969)

1979 - Emitovana prva "Beogradska hronika", na Drugom programu TV Beograd

1993 - Američki predsednik Džordž Buš i ruski predsednik Boris Jeljcin potpisali "Start 2", sporazum o smanjenju nuklearnog naoružanja

2002 - Umro Fredi Hajneken, holandski pivski magnat (Amsterdam, 04. 11. 1923 - Nordvijk, 03. 01. 2002)

2003 - Umro prof. dr Mihajlo Elaković, general - major, načelnik Klinike za gastroenterologiju VMA, akademik (Uskoplje, 29. 09. 1925 - Beograd, 03. 01. 2003)

2006 - Umro Jovan Marjanović, politikolog, profesor i dekan Fakulteta političkih nauka u Beogradu (Banatski Aranđelovac, 15. 10. 1933 - 03. 01. 2006)

2007 - Umro Slavuj Hadžić, filmski i TV reditelj (Vukovar, 22. 11. 1934 - Novi Sad, 03. 01. 2007)

2008 - Umro Aleksandar Abdulov, ruski filmski i TV glumac (Tobolsk, 29. 05. 1953 - Moskva, 03. 01. 2008)

2011 - Umro Fadil Hadžić, hrvatski komediograf, osnivač satiričnog pozorišta "Jazavac", pozorišni i filmski režiser i scenarista, novinar i slikar (Bileća, 23. 04. 1922 - Zagreb, 03. 01 2011)

[Bisernica]

4. januar






Jakob Grim, nemački književnik i filolog rođen je na današnji dan 1785. godine. Prva knjiga na srpskom jeziku "Oktoih prvoglasnik", štampana je na Cetinju 1494. godine. Političar, novinar, prevodilac i slikar Moša Pijade rođen 1890. godine.
vremeplov_527.jpg

Jakob Grim, nemački filolog, književnik i akademik rođen je na današnji dan 1785. godine. Bio je bibliotekar u Kaselu, a potom profesor u Berlinu. Smatra se osnivačem savremene germanistike. Izučavao je istoriju jezika i književnosti, mitove, bajke i predanja i folklor. Zajedno sa bratom Vilhelmom, izdao je nemačke narodne bajke i time skrenuo pažnju naučne javnosti ne samo na narodne umotvorine, već i na narodni govor i dijalekte. Uveo je istorijsko-uporedni metod u proučavanju jezika. Njegovo najznačajnije delo jeste Nemačka gramatika, u kome je dao svoje objašnjenje zakona o promeni glasova, tzv. "Grimov zakon". Poznati su i njegovi radovi: Istorija nemačkog jezika, Nemačka mitologija i Nemačke pravne starine. Sa bratom je, 1852. godine, počeo da izdaje veliki Rečnik nemačkog jezika, čije je izlaženje nastavljeno i posle njegove smrti. Grim je bio prijatelj Vuka Karadžića. Prevodio je na nemački jezik srpske narodne pesme. Predstavio je nemačkoj čitalačkoj publici Vukove zbirke i preveo Vukovu Srpsku gramatiku.

Godine 1890. rođen je Moša Pijade revolucionar, slikar i novinar, jevrejskog porekla. Bio je član Komunističke partije Jugoslavije. Posle završene osnovne škole i niže gimnazije, 1905. godine, pohađao je zanatsko-umetničku Školu u Beogradu, a od 1906. do 1910. godine studirao je slikarstvo u Minhenu i Parizu. Pored ovoga, bavio se aktivno i novinarstvom. Svoje novinarske korake započeo je 1910. godine. Od 1911. do 1912. godine bio je sekretar udruženja novinarskih saradnika. Zbog komunističke aktivnosti osuđivan na višegodišnju robiju. Posle Drugog svetskog rata bio visoki državni i partijski funkcioner FNRJ. Učestvovao je u stvaranju odluka Drugog zasedanja AVNOJ-a i prvog Ustava FNRJ. Junak socijalističkog rada i narodni heroj Jugoslavije.

1710 - Rođen Đovani Pergolezi, italijanski kompozitor
(Jesi, 4. 1. 1710 - Pocuoli, 16. 3. 1736)

1795 - Rođen Aleksandar Sergejevič Gribojedov, ruski književnik
(Moskva, 4. 1. 1795 - Teheran, 11. 2. 1829)

1809 - Rođen Luj Braj, francuski učitelj, tvorac pisma za slepe i slabovide osobe (Kupvre, 4. 1. 1809 - Pariz, 6. 1. 1852)

1842 - U Teatru na Đumruku vojni kapel - majstor Josif Šlezinger, kapelnik kneza Miloša, priredio prvi javni muzički koncert u Beogradu

1874 - Rođen Jozef Suk, češki kompozitor
(Krešovice, 4. 1. 1874 - Benešov, 29. 5. 1935)

1892 - Rođen Milan Bogdanović, književnik, književni i pozorišni kritičar, upravnik Srpskog narodnog pozorišta u Novom Sadu i Narodnog pozorišta u Beogradu, akademik (Beograd, 4. 1. 1892 - Beograd, 2. 2. 1964)

1912 - Rođen Vojislav Đurić, teoretičar i istoričar književnosti, profesor Filološkog fakulteta u Beogradu, akademik
(Malo Krčmare, 4. 1. 1912 - Beograd, 28. 7. 2006)

1926 - Rođen prof. dr Vladeta Košutić, prevodilac, profesor Filološkog fakulteta u Beogradu
(Beograd, 4. 1. 1926 - Beograd, 21. 1. 2005)

1928 - Rođen Aleksandar Obrenović, književnik, dramaturg, filmski reditelj, novinar i urednik Dramskog programa Radio Beograda
(Beograd, 4. 1. 1928 - Beograd, 24. 5. 2005)

1930 - Rođen Joža Vlahović, hrvatski novinar, pokretač i prvi glavni urednik zagrebačkog nedeljnika "Danas"
(Zagreb, 4. 1. 1930 - Zagreb, 21. 12. 2004)

1935 - Rođen Flojd Paterson, američki bokser, svetski i olimpijski šampion u srednjoj kategoriji
(Vako, 4. 1. 1935 - Nju Palc, 11. 5. 2006)

1947 - Izašao prvi broj nemačkog nedeljnika "Špigl"

1960 - Umro Alber Kami, francuski književnik, nobelovac
(Mondova, 7. 11. 1913 - Vilbleven, 4. 1. 1960)

1960 - Rođen Branimir Brstina, pozorišni, filmski i TV glumac
(Banatsko Veliko Selo, 4. 1. 1960)

1960 - Osnovano Evropsko udruženje slobodne trgovine (EFTA)

1965 - Umro Tomas Sterns Eliot, engleski književnik, nobelovac
(Sent Luis, 26. 09. 1888 - London, 04. 01. 1965)

1967 - Poginuo Boris Krajger, slovenački revolucionar i političar, potpredsednik Saveznog izvršnog veća, narodni heroj
(Gradišće, 14. 2. 1914 - Sremska Mitrovica, 4. 1. 1967)

1985 - Umro Lovro Matačić, dirigent, direktor Beogradske opere i umetnički rukovodilac Beogradske filharmonije, prvi šef muzičkog programa Radio Beograda (Sušak, 14. 2. 1899 - Zagreb, 4. 1. 1985)

1986 - Umro Radovan Zogović, književnik, književni kritičar i prevodilac
(Mašnica, 19. 8. 1907 - Beograd, 4. 1. 1986)

2000 - Umro Slobodan Stojanović, književnik, dramaturg i scenarista, urednik TV Beograd, profesor Fakulteta dramskih umetnosti u Beogradu
(Đakovica, 13. 2. 1937 - Požarevac, 4. 1. 2000)

2005 - Umro Radenko Marjanović, privrednik, generalni direktor DP "Knjaz Miloš" (Ovčinje, 21. 1. 1946 - Bajina Bašta, 4. 1. 2005)

2009 - Umro Ivan Gubijan, atletičar-bacač kladiva, prvi jugoslovenski osvajač olimpijske medalje
(Bjelovar, 1923 - Beograd, 4. 1. 2009)

[Bisernica]

5. januar





Vladika, episkop žički i ohridski, Nikolaj Velimirović rođen je na današnji dan 1881. godine. U Kragujevcu 1834. godine štampan prvi broj obnovljenih "Novina serbskih". Katarina Mediči, francuska kraljica, umrla na današnji dan 1589. godine.



Nikolaj Velimirović, vladika, episkop žički i ohridski rođen je na današnji dan 1881. godine. Nikolaj Velimirović, episkop žički i ohridski od 1919. do 1944. godine, po mnogima je najumniji srpski monah posle Svetog Save. Studije teologije završio je u Švajcarskoj, doktorirao na univerzitetu u Bernu, a potom diplomirao filozofiju u Oksfordu i doktorirao u Ženevi. Po povratku u Srbiju, predavao je na Bogoslovskom fakultetu u Beogradu, a 1909. godine se zamonašio. U Drugom svetskom ratu, Nemci su ga konfinirali u manastir Ljubostinja, a potom u Vojlovicu. S patrijarhom Gavrilom Dožićem, Nikolaj je, 1944. godine zatočen u logor Dahau. Bili su jedina dva crkvena velikodostojnika u Evropi poslata tokom rata u koncentracioni logor. Kao nepomirljivi protivnik komunizma, posle oslobođenja Jugoslavije, nije se vratio u otadžbinu, već se nastanio u SAD. Umro je u ruskom manastiru Sveti Tihon u Pensilvaniji, a sahranjen je na srpskom groblju pored manastira Svetog Save u Libertvilu. Mošti su mu prenete u zavičaj 1991. godine. Sva dela vladike Nikolaja štampao je "Glas crkve" 1996. godine u deset reprezentativno opremljenih knjiga. Širok je spektar tema kojima se bavio: pitanja vere i života, hrišćana i hrišćanstva, crkve, molitve i posta, hrišćanske vrline, pitanje nacionalizma i patriotizma, prosvete i prosvetiteljstva, Kosova, kosovskih ideja i Vidovdana, Svetog Save i svetosavlja. Obnovio je srpsko crkveno besedništvo i bio najveći besednik u istoriji Srpske crkve.

Francuska kraljica Katarina Mediči umrla je na današnji dan 1589. godine. Kćerka je urbinskog vojvode Lorenza II. Godine 1533. udala se za francuskog kralja Henrika II. Prvi se put politički jače angažovala kao regentica za svoga mlađeg sina Karla IX. Kako bi sinu sačuvala krunu, nastojala je, u jeku verskih borbi, u Francuskoj, da uspostavi političku ravnotežu katolika i hugenota, održavajući dobre odnose sa Španijom. Kad je uticaj španskog protivnika, hugenota admirala De Colignyja, na njenog sina pretio da će poremetiti njene planove u pitanjima spoljne i unutrašnje politike, organizovala je 1572. godine pokolj hugenota, poznatiji kao Bartolomejska noć.

1834 - U Kragujevcu štampan prvi broj obnovljenih Novina serbskih

1846 - Rođen Rudolf Ojken, nemački filozof i filolog, nobelovac (Aurih, 5. 1. 1846 - 15. 9. 1926)

1876 - Rođen Konrad Adenauer, nemački političar i državnik, kancelar SRN (Keln, 5. 1. 1876 - Rendorf, 19. 4. 1967)

1896 - Nemački fizičar Vilhelm Konrad Rentgen otkrio iks zrake, koji njemu u čast nose ime Rentgenovi zraci

1896 - Rođen prvi strip junak - "Žuti dečak" Ričarda Autkolta

1898 - Održana prva zvanična bob - trka u svetu na stazi Sent Moris

1903 - Rođen Milan Bajšanski, dirigent i kompozitor (Beograd, 5. 1. 1903 - Beograd, 10. 12. 1980)

1904 - Umro Feliks Kanic, mađarski arheolog, istoričar i putopisac (Budimpešta, 2. 8. 1829 - Beč, 5. 1. 1904)

1920 - Rođen Arturo Benedeti Mikelanđeli, italijanski pijanista (Breša, 5. 1. 1920 - Lugano, 12. 6. 1995)

1932 - Rođena Raisa Gorbačova, supruga ruskog predsednika Mihaila Gorbačova (Rubckovsk, 5. 1. 1932 - Minster, 20. 9. 1999)

1933 - Rođena Radmila Bakočević, operska pevačica, profesor Fakulteta muzičke umetnosti u Beogradu (Guča, 5. 1. 1933)

1933 - Počela izgradnja mosta "Goldn Gejt", završen 1937. godine

1935 - Objavljen prvi broj lista "Ošišani jež"

1938 - Rođen Huan Karlos, španski kralj (Rim, 05. 01. 1938)

1938 - Rođen Svetozar Vlajković, književnik, novinar i urednik Radio Beograda (Beograd, 5. 1. 1938)

1946 - Rođena Dajana Kiton (Hol) američka filmska glumica (Los Anđeles, 5. 1. 1946)

1947 - Održan prvi zvanični fudbalski derbi Crvena zvezda-Partizan

1987 - Počelo emitovanje emisije "Argument više" Prvog programa Radio Beograda

1991 - Umro Vasko Popa, književnik, akademik (Grabenac, 29. 6. 1922 - Beograd, 5. 1. 1991)

2004 - Umro Refik Memišević, rvač, svetski i olimpijski šampion (Bačko Novo Selo, 14. 5. 1956 - Subotica, 5. 1. 2004)

2008 - Umro Vojislav Vojkan Đonović, džez gitarista, solista, član i aranžer Džez orkestra Radio Beograda (Beograd, 18. 11. 1921 - Beograd, 5. 1. 2008)

[Bisernica]

6. januar


Danas obeležavamo Badnji dan uoči Božića, rođenja Hristovog.

Dragi moji razbibriganci ,putnici namernici i svi koji slavite
Nazdravlje vam veseljaci !








Danas se proslavlja Badnji dan, dan pred Božić, rođenja Hristovog, najradosniji hrišćanskoi praznik. Naziv je dobio po badnjaku koji se na taj dan seče i pali. Za badnjak se seče grana hrasta, koji je kod Slovena oduvek bio sveto drvo, i vezuje za slovensko božanstvo Svetovida. Po tradiciji se proslavlja u krugu porodice uz trpezu koja treba da bude posna, pošto je Badnji dan i poslednji dan velikog Božićnog posta.

1993 - Na današnji dan umro Rudolf Nurejev, ruski baletan. Rudolf Nurejev započeo je baletsku karijeru u sibirskom gradu Ufi. Sredinom pedesetih godina odlazi u Lenjingrad na studije baleta. Bio je član baleta "Kirov". Posle velikog uspeha ovog baleta u Parizu i izvanrednih nastupa Nurejeva u "Labudovom jezeru" i "Bajaderi" 1961. godine, zatražio je azil i ostao u gradu na Seni. Već naredne godine angažovan je u "Rojal baletu" u Londonu, kao prvi igrač. Krasile su ga skladna i mišićava figura, oblikovana dugim i napornim vežbama, scenski šarm i blistavi osmeh čak i pri najtežim skokovima. Igrao je uz muziku Čajkovskog, Prokofjeva, Bartoka... Nastupao je sa balerinom Margot Fontejn i njih dvoje su bili veliki igrački par. Bavio se i koreografijom, a karijeru je završio na čelu "Baleta Pariske opere".

1322 - Stefan Dečanski krunisan za srpskog kralja

1852 - Umro Luj Braj, francuski učitelj, tvorac pisma za slepe i slabovide osobe (Kupvre, 4. 1. 1809 - Pariz, 6. 1. 1852)

1853 - Ukazom kneza Aleksandra Karađorđevića osnovan Gornji Milanovac

1859 - Rođen Vojislav Subotić, hirurg, osnivač Medicinskog fakulteta u Beogradu (Novi Sad, 6. 1. 1859 - Beograd, 4. 12. 1924)

1861 - Rođen Božidar Karađorđević, princ, Karađorđev praunuk, unuk Miše Anastasijevića, novinar lista "Figaro" (Beč, 6. 1. 1861 - Versaj, 2. 4. 1908)

1872 - Rođen Aleksandar Nikolajevič Skrjabin, ruski kompozitor (Moskva, 6. 1. 1872 - Moskva, 27. 6. 1915)

1916 - U Medovskom zalivu u Albaniji potonuo italijanski brod "Brindizi" sa našim iseljenicima - dobrovoljcima iz Kanade i SAD, koji su krenuli u Srbiju i Crnu Goru da pomognu u ratu protiv Centralnih sila

1916 - Počela Mojkovačka bitka u Prvom svetskom ratu

1919 - Umro Teodor Ruzvelt, američki političar i državnik, predsednik SAD (Njujork, 27. 10. 1858 - Njujork, 6. 1. 1919)

1921 - Rođen Akio Morita, japanski fizičar, osnivač i vlasnik kompanije "Soni" (Nagoja, 6. 1. 1921 - Tokio, 3. 10. 1999)

1927 - Rođen Aleksandar Despić, fizikohemičar, profesor Univerziteta u Beogradu, direktor Muzeja nauke i tehnike, akademik (Beograd, 6. 1. 1927- Beograd, 7. 4. 2005)

1929 - Izdata proklamacija kralja Aleksandra "Mome dragom narodu" čime je zavedena "šestojanuarska diktatura"

1934 - Rođen Stjepan Mesić, političar i državnik, poslednji predsednik Predsedništva SFRJ, predsednik Hrvatske (Orahovica, 6. 1. 1934)

1947 - Rođen Nebojša Đukelić, filmski kritičar i reditelj, novinar i urednik RTS-a (Beograd, 6. 1. 1947 - Beograd, 22. 10. 1996)

1954 - Rođen Entoni Mingela, britanski pozorišni, filmski i TV reditelj, dramski pisac i scenarista, dobitnik "Oskara", predsednik Britanskog filmskog instituta (Rajd, 6. 1. 1954 - London, 18. 3. 2008)

1991 - Umro Marko Nikezić, političar i diplomata, ministar inostranih poslova SFRJ, predsednik CK SK Srbije (Beograd, 13. 6.1921 - Beograd, 6. 1.1991)

1993 - Umro Dizi Gilespi, američki džez-trubač (Čerou, 21. 10. 1917 - Nju Džersi, 6. 1. 1993)

2004 - Umro dr Tihomir Aleksić, profesor Univerziteta u Beogradu, projektant prvog domaćeg računara "CER 10" ( Beograd, 6. 1. 2004)

2005 - Umro Ali Šukrija, revolucionar, političar i državnik (Kosovska Mitrovica, 12. 9. 1919 - Beograd, 6. 1. 2005)

2009 - Umro Ron Ešton, gitarista američke grupe "Studžiz" (Vašington, 14. 7.1948 - En Arbor, 6. 1. 2009)

[Bisernica]

7. januar



MIR BOŽIJI NA NEBU I NA ZEMLJI,
DOBRRA VOLJA MEĐU LJUDIMA

Malo je dana kada osetimo radost,ljubav,
toplinu i potrebu za bližnjim.
Dragi moji razbibriganci i putnici namernici:

Neka vas toplina današnjeg dana grije
svih narednih ,sve do kraja vremena !


HRISTOS SE RODI !







Znameniti srpski naučnik i pronalazač Nikola Tesla umro je na današnji dan 1943. godine. Nedeljnik NIN obnovljen 1951. Japanski car Hirohito umro je 7. januara 1989. godine.


Na današnji dan 1943. godine u Njujorku umro je Nikola Tesla, srpski naučnik i pronalazač u oblasti fizike, elektrotehnike i radio-tehnike. Od 1884. godine do smrti živeo je u Sjedinjenim Američkim Državama, gde je patentirao oko 700 pronalazaka. Nekoliko desetina njegovih izuma i danas imaju široku primenu. Među njima je i serija izuma, patentiranih između 1896. i 1914. godine, koji čine temelj savremene radio-tehnike.

Filmski i televizijski glumac Milan Srdoč umro je 7. januara 1988. godine u Beogradu. Prvom ulogom, u filmu "Subotom uveče", afirmisao se kao talentovan filmski glumac. Igrao je većinom epizodne uloge u kojima se bavio "malim ljudima", noseći i sam prirodu svojih junaka i njihovu setu. Pamte se njegove uloge iz "Muzikanata", "Salaša u Malom ritu", "Doktorke na selu", "Nikoletine Bursaća" i "Nevena". Najveću popularnost stekao je ulogom Rajka u "Muzikantima".

Japanski car Hirohito umro je 7. januara 1989. godine. Njegova vladavina, koja je počela 1926. godine, obeležena je agresivnom militarističkom politikom Japana (napad na Kinu, Mandžuriju 1931. i 1937, pakt sa Hitlerom 1940). Napadom na Sjedinjene Američke Države, u Perl Harboru 1941. godine, ušao je u Drugi svetski rat. U avgustu 1945. objavio je bezuslovnu kapitulaciju Japana, a 1946. se odrekao "božanskog porekla". Međunarodni sud oslobodio ga je, 1948. godine, optužbe za ratne zločine.

1872. - U Novom Sadu štampan prvi broj srpskog pozorišnog lista "Pozorište"

1906. - Umro Radovan Dragović, političar i publicista (Užice, 06. 12. 1878 - Beograd, 07. 01. 1906)

1910. - U Beogradu održana prva konferencija socijaldemokratskih partija Balkana

1915. - Rođen Jovan Putnik, književnik i pozorišni reditelj (Bela Crkva, 07. 01. 1915 - Bela Crkva, 25. 09. 1983)

1918. - Rođena Zlata Sesardić, primadona Beogradske i Novosadske opere (Sinj, 07. 01. 1918 - Beograd, 20. 12. 2010)

1919. - Otvoren prvi vrtić u Beogradu

1922. - Rođen Žan Pjer Rampal, francuski flautista (Marsej, 07. 01. 1922 - Pariz, 20. 05. 2000)

1928. - Rođena Olivera Đurđević, pijanistkinja i čembalistkinja, profesor Fakulteta muzičke umetnosti u Beogradu (Beograd, 07. 01. 1928 - Beograd, 28. 12. 2006)

1929. - Rođen profesor doktor Miroslav Pečujlić, profesor Pravnog fakulteta i rektor Beogradskog univerziteta (Sisak, 07. 01.1929 - Beograd, 06. 04. 2006)

1931. - Rođen Bahrudin Bato Čengić, filmski reditelj (Maglaj, 07. 01. 1931 - Sarajevo, 16. 10. 2007)

1938. - Rođen Amfilohije (Risto) Radović, mitropolit Crnogorsko - primorski (Bare Radovića, 07. 01. 1938)

1941. - Umro Robert Baden Pauel, britanski oficir, osnivač izviđačkog pokreta u svetu (London, 22. 02. 1857 - Nijeri, 07. 01. 1941)

1951. - Nakon zabrane 1935. godine, ponovo počeo da izlaze Nedeljne informativne novine - NIN

1964. - Rođen Nikolas Kejdž (Nikolas Kopola), američki filmski glumac, dobitnik "Oskar"-a (Long Bič, 07. 01. 1964)

1985. - Rođen Luis Hamilton, britanski automobilista, šampion "Formule 1" (Stivenejdž, 07. 01. 1985)

2004. - Umrla Ingrid Tulin, švedska pozorišna i filmska glumica (Soleftea, 27. 01. 1926 - Stokholm, 07. 01. 2004)

2007. - Umrla Nevenka Urbanova, pozorišna glumica (Stari Bečej, 28. 03. 1909 - Beograd, 07. 01. 2007)

2008. - Umro Zvone Mornar, hrvatski sportski novinar, direktor "Sportskih novosti", predsednik Udruženja sportskih novinara Jugoslavije (Kaštel Novi, 1920 - Zagreb, 07. 01. 2008)

[Bisernica]

8. januar





Današnji dan kroz istoriju obeležile su smrti najpoznatijeg evropskog srednjovekovnog putnika Marka Pola i astronoma, fizičara i matematičara Galilea Galileja. Rođen "kralj roka" Elvis Prisli. Počeo prvi FEST.


Italijanski istraživač, najpoznatiji evropski srednjovekovni putnik Marko Polo umro je na današnji dan 1324. godine. Ka Dalekom istoku krenuo je u 17. godini iz Venecije 1271. Proputovao je Mesopotamiju, Kurdistan, Persiju, Turan, Pamir, Kineski Turkestan i Mongoliju i stigao u Peking 1275. Kao prvi Evropljanin prešao je preko Pamira, Turkestana i Mongolije. Od 1275. do 1292. proputovao je gotovo celu Kinu, a na povratku je od 1292. do 1295. putovao preko Indokine, današnje Indonezije, Singapura, Indijskog okeana, Persije i Crnog mora. Opisao je svoja putovanja u Knjizi o čudima sveta, objavljenoj 1298, kasnije nazvanoj Milion.(Korčula, 09. 01. 1254 - Venecija, 08. 01. 1324)

Na današnji dan 1642. godine umro je italijanski astronom, fizičar i matematičar Galileo Galilej, osnivač mehanike kao nauke. Hidrostatsku vagu pronašao je 1585. godine, a 1589. formulisao je zakone slobodnog pada tela pod dejstvom sile teže i kretanja po kosoj ravni. Uveo je pojmove ubrzanja i inercije. Konstruisao je astronomski durbin, otkrio Orionovu maglinu, neravnine na Mesecu, četiri Jupiterova satelita (Io, Evropa, Ganimed i Kalisto), Venerine faze, pege na Suncu i konstatovao da je Mlečni Put ogroman skup zvezda. Zalažući se za heliocentrični sistem Nikole Kopernika i dokazujući da je geocentrični ptolomejski sistem zabluda, 1616. sukobio se s rimokatoličkom crkvom. Sud inkvizicije prisilio ga je da se odrekne teze da se Zemlja okreće oko Sunca (Piza, 15. 02. 1564 - Arcetra, 08. 01. 1642)

Američki rok pevač Elvis Aron Prisli rođen je na današnji dan 1935. godine. Prisli, nekrunisani "kralj roka", bio je izuzetno popularan pedesetih godina 20. veka. Njegov prvi snimak Heartbreak hotel, objavljen 1956. godine, izbio je na prvo mesto američke i drugo mesto britanske top liste, a u narednih godinu dana već je imao šest zlatnih ploča. Niko do tada nije pevao tako "sirovo i neukrotivo". Bio je to sjajni spoj roka i bluza. Publika je ludela za hitovima Grubosti, Veliki dečko, Sve je u redu mama, Bledi mesec Kentakija. U toku karijere prodao je više od 150 miliona ploča i igrao u 33 filma, uglavnom muzičkih, koje su mladi sa oduševljenjem gledali, a za koje filmski kritičari nisu imali mnogo hvale. Ovaj veličanstveni umetnik, za sobom je ostavio neizbrisiv trag najsjajnije zvezde, koja je u prošlom veku sijala na muzičkom nebu. I pre i posle smrti, imitiran i kopiran, Elvis je bio i ostao neprevaziđeni "kralj rokenrola".(Tapelo, 08. 01. 1935 - Memfis, 16. 08. 1977)

Na današnji dan 1971. godine počeo je prvi beogradski filmski festival - FEST. Prvo izdanje FESTA održano je od 8. do 16. januara sa glavnim programom u Domu sindikata i u bioskopu "Kozara", uz prateće programe u Domu omladine, a sadržaj je u potpunosti opravdao upečatljivi slogan - "Hrabri novi svet". Počelo je sa kultnim filmom Roberta Altmana "M E Š Š", nastavilo se projekcijama ostvarenja koja predstavljaju klasiku kao što su "Odiseja u svemiru" Stenlija Kjubrika, "Konje ubijaju, zar ne?" Sidnija Polaka, "Sumrak bogova" Lukina Viskontija, "Goli u sedlu" Denisa Hopera, uz filmove i drugih slavnih autora Luisa Bunjuela, Erika Romera, Federika Felinija...

1589 - Rođen Ivan Dživo Gundulić, književnik
(Dubrovnik, 08. 01. 1589 - Dubrovnik, 08. 12. 1638)

1678 - Francuski istraživač Rober Kavalije de la Sal otkrio Nijagarine vodopade

1792 - U Beču objavljen prvi broj lista "Slavenoserpskije vjedomosti"

1807 - Beogradski Gornji grad oslobođen od Turaka u Prvom srpskom ustanku

1859 - Rođen Kostis Palamas, grčki književnik
(Patras, 08. 01. 1859 - Atina, 28. 02. 1943)

1873 - Rođena Jelena Petrović-Savoja, ćerka crnogorskog kralja Nikole, italijanska kraljica (Cetinje, 08. 01. 1873 - Monpelje, 28.11.1952)

1887 - Štampan prvi sportski list u Srbiji "Velosipedski list"

1896 - Umro Pol Verlen, francuski književnik
(Mec, 30. 03. 1844 - Pariz, 08. 01. 1896)

1910 - Rođena Galina Ulanova, ruska balerina
(Petrograd, 08. 01. 1910 - Moskva, 21. 03. 1998)

1918 - Američki predsednik Vudro Vilson pred Kongresom predstavio 14 tačaka programa svetskog mira posle Prvog svetskog rata

1941 - Umro Robert Baden-Pauel, britanski general-major, osnivač pokreta skauta, unuk Roberta Stivensona, pionira železnice (London, 22. 02. 1857 - Nijeri, 08. 01. 1941)

1942 - Rođen Stiven Hoking, britanski fizičar i matematičar
(Oksford, 08. 01. 1942)

1947 - Rođen Dejvid Bouvi (Dejvid Robert Džons), engleski rok pevač
(Brikston, 08. 01. 1947)

1949 - Rođen Milan-Caci Mihailović, pozorišni, filmski i TV glumac
(Beograd, 08. 01. 1949)

1951 - Umro Vojdan Černodrinski, dramski pisac, glumac i režiser, osnivač makedonskog teatra (Selce-Župa, 15. 01. 1875 - Sofija, 08. 01. 1951)

1956 - Rođena Sanda Rašković-Ivić, psihijatar, potpredsednik Demokratske stranke Srbije, predsednik Koordinacionog centra za Kosovo i Metohiju, diplomata (Zagreb, 08. 01. 1956)

1967 - Umro Zbignjev Cibulski, poljski pozorišni, filmski i TV glumac
(Knjaze, 03. 11. 1927 - Vroclav, 08. 01. 1967)

1971 - Počeo prvi beogradski filmski festival - FEST

1976 - Umro Ču En Laj, kineski političar, diplomata i državnik
(Šoal - sing, 1898 - Peking, 08. 01. 1976)

1993 - Umro Neca Jovanov, sociolog
(Melenci, 20. 09. 1928 - Beograd, 08. 01. 1993)

1996 - Umro Fransoa Miteran, francuski političar i državnik, predsednik Francuske republike (Žarnak, 26. 10. 1916 - Pariz, 08. 01. 1996)

2002 - Umro Aleksandar Mihajlovič Prohorov, ruski fizičar, izumitelj lasera, nobelovac (Australija, 11. 07. 1916 - Moskva, 08. 01. 2002)

2005 - Umrla Irma Flis, novinar i filmski kritičar Radio Beograda
(Gorica, 09. 12. 1925 - Ljubljana, 08. 01. 2005)

2006 - Umro Bogdan Brukner, arheolog, akademik
(Zagreb, 13. 05. 1931 - Novi Sad, 08. 01. 2006)

2007 - Umro Ivan Maksimović, pravnik, profesor Univerziteta u Beogradu, predsednik Saveza ekonomista Srbije, akademik (Beograd, 21. 04. 1924 - Beograd, 08. 01. 2007)

2009 - Umrla Ljubica-Cuca Sokić, slikar, profesor Akademije likovnih umetnosti u Beogradu, akademik (Bitolj, 09. 12. 1914 - Beograd, 08. 01. 2009)

[Bisernica]

9. januar

Danas je prvomučenik arhiđakon Stefan - Stevanjdan ,slava u Srba.
Svima koji slave Stevanjdan ,neka je Sretna slava i prekada.
Hristos se rodi.






Pre 20 godina osnovana Republika Srpska. Vajar, ikonopisac i pesnik Janko Brašić rođen na današnji dan.


Vajar, ikonopisac i pesnik, Janko Brašić je rodonačelnik srpske naive i tvorac "Oparićke škole" naivnih slikara. Svoje prve radove "Autoportret" i "Ikonu svetog Save" naslikao je 1933. godine. Na njegovim platnima dominiraju događaji iz seoske sredine i portreti njegovih ukućana i seljaka. U svom remek - delu "Kolo-sabor" dao je zajednički portret Oparićanaca. Prvi put je izlagao 1937. godine u seoskoj školi. Posle rata je imao bogatu izložbenu aktivnost. Učestvovao je na velikim svetskim izložbama u Baden - Badenu, Parizu, Roterdamu, Bratislavi, Minhenu, Cirihu... Uporedo sa likovnim radom, zalagao se za vrednovanje i negovanje naive kod nas. Tako je osnovana Galerija samoukih likovnih umetnika, danas Muzej naivne umetnosti u Jagodini, u kome se nalazi veliki broj Brašićevih slika.

1254. - Rođen Marko Polo, italijanski moreplovac i putopisac
Korčula, 09. 01. 1254 - Venecija, 08. 01. 1324)

1856. - Rođen Stevan Stojanović - Mokranjac, kompozitor, muzikolog i dirigent, profesor i direktor Srpske muzičke škole u Beogradu, akademik
(Negotin, 09. 01. 1856 - Skoplje, 28. 09. 1914)

1890. - Rođen Karel Čapek, češki književnik
(Male Svjatonjovice, 09. 01. 1890 - Strža, 25. 12. 1938)

1900. - Rođena Marija Karađorđević, rumunska princeza, jugoslovenska kraljica
(Goti, 09. 01. 1900 - London, 22. 06. 1961)

1906. - Rođen Janko Brašić, slikar - naivac
(Oparić, 09. 01. 1906 - Oparić, 15. 06. 1944)

1908. - Rođena Simon de Bovoar, francuska književnica
(Pariz, 09. 01. 1908 - Pariz, 14. 04. 1986)

1911. - Poginuo Edvard Rusijan, pilot i konstruktor aviona, pionir naše avijacije
(Gorica, 18. 06. 1886 - Beograd, 09. 01. 1911)

1913. - Rođen Ričard Nikson, američki političar i državnik, predsednik SAD
(Jorbalind, 09. 01. 1913 - Njujork, 22. 04. 1994)

1921. - Umro Todor Stefanović - Vilovski, naučnik i književni kritičar
(Zemun, 25. 12. 1854 - Žombolj, 09. 01. 1921)

1929. - Rođen Slobodan Kića Stanković, novinar i urednik Radio Beograda
(Beograd, 09. 01. 1929 - Beograd, 11. 05. 2007)

1933. - Rođena Milica Manojlović, osnivač i dirigent Hora "Kolibri" RTS-a
(Žabalj, 09. 01. 1933 - Beograd, 18. 01. 2008)

1933. - Rođen Borislav-Reba Ćorković, košarkaški trener
(Dvor na Uni, 09. 01. 1933 - Beograd, 25. 01. 2006)

1939. - Rođena Suzana Jork, britanska filmska i TV glumica
(London, 09. 01. 1939 - London,15. 01. 2011)

1941. - Rođena Džoan Baez, američka pevačica
(Njujork, 09. 01. 1941)

1954. - Rođen Mirza Delibašić, košarkaš, reprezentativac
(Tuzla, 09. 01. 1954 - Sarajevo, 08. 12. 2001)

1979. - Osnovan Fond "Nikola Tesla" za podsticanje naučnog stvaralaštva

1982. - Rođena Kejt Midlton, britanska princeza
(Reding, 09. 01. 1982)

1990. - U Novom Sadu osnovana izdavačka kuća "Prometej"

1992. - Stvorena Republika Srpska

2005. - Umro Pavle Zorić, književni kritičar, saradnik Radio Beograda
(Kotor, 09. 11. 1934 - Beograd, 09. 01. 2005)

2008. - Umro Dragan Inić, direktor Tehnike Srpskog narodnog pozorišta u Novom Sadu
(Kula, 01. 02. 1949 - Novi Sad, 09. 01. 2008)

2008. - Umro Dejan Zlatanovski, tehničar PGP RTS-a
(Lipar, 07. 12. 1957 - Beograd, 09. 01. 2008)

2010. - Umro Slobodan Bukvić, novinar i urednik Televizije Beograd
(Niš, 04. 06. 1938 - Beograd, 09. 01. 2010)

2011. - Umro Piter Jejts, britanski reditelj i producent
(Alderšot, 24. 07. 1929 - London, 09. 01. 2011)

2011. - Umro Mile Pešaljević, dr tehničkih nauka, profesor Fakulteta organizacionih nauka u Beogradu, direktor Saveznog zavoda za mere i dragocene metale
( 21. 06. 1946 - Beograd, 09. 01. 2011)

[Bisernica]

10. januar





Današnji dan kroz istoriju obeležila smrt arhitekte i sportiste Momčila Tapavice i violiniste Vlastimira Pavlovića-Carevca.


1949 - Umro Momčilo Tapavica, arhitekta i sportista, prvi Srbin učesnik Olimpijskih igara. Stipendista Matice srpske, Tapavica je završio studije arhitekture na Visokoj tehničkoj školi u Budimpešti. Projektovao je zgradu Matice srpske u Novom Sadu, hotel "Boka" u Herceg Novom, zgradu nemačkog poslanstva i crnogorske Državne banke na Cetinju. Vrhunski sportista, Tapavica je u olimpijskom timu Ugarske učestvovao na Olimpijskim igrama 1896. godine u Atini, osvojivši bronzanu medalju u tenisu. U rvanju grčko-rimskim stilom u teškoj kategoriji osvojio je četvrto, a u dizanju tegova peto mesto. Tako je postao ne samo prvi Srbin učesnik Olimpijade, već i prvi osvajač olimpijskih odličja. Olimpijskim igrama u Atini prisustvovao i 20-godišnji kralj Aleksandar Obrenović, kao gost grčkog kralja Đorđa. U pratnji kralja Aleksandra bio je Živojin Mišić, kasnije vojvoda srpske vojske u Prvom svetskom ratu.

1965 - Umro Vlastimir Pavlović-Carevac, violinista, rukovodilac Narodnog orkestra Radio Beograda. Završio je Pravni fakultet u Beogradu i bavio se advokaturom, ali je muzika bila njegova prva i prava ljubav. Bio je dirigent Hora društva "Abrašević" i jedan od prvih izvođača narodne muzike na programima Radio Beograda. Violinu je svirao punih pet decenija. Plenio je svojom muzikom. Zahvaljujući njegovom predanom radu na očuvanju srpske muzičke baštine, sačuvane su mnoge narodne melodije, čiji je on bio najverniji tumač. Osnovao je i rukovodio Narodnim orkestrom Radio Beograda sve do svoje smrti. Bio je vrsni pedagog, učitelj mnogih pevača i svirača. Postavio je standarde u vrednovanju narodne muzike i bio simbol izvorne interpretacije narodnog melosa. U Velikom Gradištu se, njemu u spomen, počev od 1995. godine, održava muzička manifestacija "Carevčevi dani".

1778 - Umro Karl fon Line, švedski botaničar, akademik
(Rašult, 23. 05. 1707 - Upsala, 10. 01. 1778)

1862 - Umro Semjuel Kolt, američki pronalazač, konstruktor revolvera
(Hartford, 19. 07. 1814 - Hartford, 10. 01. 1862)

1863 - U Londonu otvorena prva podzemna železnica-metro na svetu

1883 - Osnovano prvo pčelarsko društvo u Srbiji i objavljen prvi broj časopisa "Pčelar"

1883 - Rođen Aleksej Nikolajevič Tolstoj, ruski književnik
(Samara, 10. 01. 1883 - Moskva, 23. 02. 1945)

1891 - Umro Laza K. Lazarević, književnik i lekar, akademik
(Šabac, 13. 05. 1851 - Beograd, 10. 01. 1891)

1909 - Rođen Pavle Savić, fizičar i hemičar, profesor Beogradskog univerziteta, direktor Instituta za nuklearne nauke u Vinči, akademik
(Solun, 10. 01. 1909 - Beograd, 30. 05. 1994)

1918 - Umro Josif Konstantin Jiriček, češki istoričar
(Beč, 24. 07. 1854 - 10. 01. 1918)

1926 - Rođena Maja Dimitrijević, pozorišna, filmska i TV glumica
(Zagreb, 10. 01. 1926 - Beograd, 19. 08. 1997)

1934 - Rođen Dragoslav Nikitović, direktor Radio Beograda
(Miokovci, 10. 01.1934 - Beograd, 17. 10. 2006)

1945 - Rođen Rod Stjuart, britanski muzičar
(London, 10. 01. 1945)

1946 - U Londonu održano prvo zasedanje Generalne skupštine Ujedinjenih nacija

1947 - Rođena Slobodanka Šobota, akademski slikar
(Pančevo, 10. 01. 1947 - Pančevo, 06. 02. 2004)

1948 - Rođen Nikola Plećaš, košarkaš, reprezentativac
(Bruvno, 10. 01. 1948)

1951 - Umro Sinkler Luis, američki književnik, nobelovac
(Minesota, 07. 02. 1885 - Rim, 10. 01. 1951)

1957 - Umrla Gabriela Mistral, čileanska književnica, nobelovac
(Vikuni, 07. 04. 1889 - Hampštat, 10. 01. 1957)

1970 - Rođene Alisa i Mirjana Marić, šahistkinje
(Njujork, 10. 01. 1970)

1971 - Umrla Gabrijel "Koko" Šanel, francuska modna kreatorka
(Somur, 19. 08. 1883 - Pariz, 10. 01. 1971)

1994 - Umro Mladen Oljača, književnik, akademik
(Devetaci, 10. 10. 1926 - Beograd, 10. 01. 1994)

1994 - Na samitu Severnoatlantske alijanse u Briselu doneta odluka o uspostavljanju programa Partnerstva za mir

2002 - Umrla Vida Jocić, akademski vajar
(Skoplje, 1921 - Beograd, 10. 01. 2002)

2005 - Umro Bratislav Grbić, solista folklornog ansambla "Kolo", glumac, snimatelj RTB-a
(Prizren, - Beograd, 10. 01. 2005)

2007 - Umro Karlo Ponti, italijanski filmski reditelj
(Mađenta, 11. 12. 1912 - Ženeva, 10. 01. 2007)

2008 - Umro Dejan Petrović Nota, urednik Kulturno-zabavnog programa RTS-a (Beograd, 05. 1940 - Beograd, 10. 01. 2008)

[Bisernica]

11. januar





U Njujorku, 1886. godine održan prvi meč za prvenstvo sveta u šahu Štajnic-Cukertort. Današnji dan kroz istoriju obeležila smrt glumca Milutina Butkovića.



Na današnji dan 1886. godine u Njujorku je počeo prvi šahovski meč za prvaka sveta između Vilhelma Štajnica i Johana Cukertorta, koji je dobio Štajnic rezultatom 10:5, uz pet remija. Titulu je odbranio 1889. i 1892. u mečevima protiv Mihaila Čigorina, ali je 1894. poražen od Emanuela Laskera rezultatom 10:5, uz četiri remija. Napisao je "Udžbenik modernog šaha", koji se smatra osnovom moderne šahovske strategije.

Pozorišni, filmski i TV glumac Milutin Butković umro je 11. janura 1997. godine. Milutin Butković je završio Pozorišnu akademiju u Beogradu. U Atelje 212 je došao 1961. godine iz Pozorišta "Boško Buha" na poziv Bojana Stupice. Pripadao je glumcima za koje se može reći da u svom životu nisu odigrali skoro ni jednu glavnu ulogu, ali je iza njih ostao veliki broj predstava koje se pamte upravo po njihovim "malim" kreacijama. Za 36 pozorišnih sezona na sceni Ateljea 212, ovaj glumački velemajstor, ostvario je više od 90 uloga u predstavama: "Jaje", "Policajac", "Nastojnik", "Maratonci trče počasni krug", "Radovan Treći", "Sveti Georgije ubiva aždahu", "Očevi i oci", "Aveti"... Ni jednog trenutka ne posežući za površnim komičarskim rešenjima, Butković je, bilo da je reč o maloj ili velikoj ulozi, studiozno gradio njen lik, dočaravajući tako bogatu galeriju neobičnih čudaka, zanovetala, škrtica i prznica. Upravo zato su njegove kreacije bile poseban dragulj u kruni najviših dostignuća Ateljea 212.

1569. - U katedrali svetog Pavla u Londonu, pod patronatom kraljice Elizabete Prve, organizovana prva lutrija u svetu

1672. - Isak Njutn izabran za člana Britanske kraljevske akademije

1829. - Umro Fridrih fon Šlegel, nemački književnik i književni teoretičar
(Hanover, 10. 03. 1772 - Drezden, 11. 01. 1829)

1878. - Niš oslobođen turskog ropstva

1897. - Umro David Švarc, samouki konstruktor dirižabla
(Zagreb, 03. 10. 1852 - Berlin, 11. 01. 1897)

1924. - Rođen Zdravko Vuković, generalni direktor RTB-a, ministar prosvete Srbije, direktor Zavoda za udžbenike i nastavna sredstva
(Vajska, 11. 01. 1924 - Beograd, 13. 07. 2005)

1928. - Umro Tomas Hardi, engleski književnik
(Aper Bekhampton, 02. 06. 1840 - Dorčester, 11. 01. 1928)

1931. - Osnovana Biblioteka grada Beograda

1965. - Umro Paun Meždinović, pronalazač bakarne rude u Boru
( Bor, 11. 01. 1965)

1991.- Umro Ratko Sarić, pozorišni, filmski i TV glumac
( Valjevo, 01. 03. 1916 - Beograd, 11. 01. 1991)

1993. - Umro Kiril Taranovski, ruski književnik i filolog
(Tart, 1911 - Arlington, 11. 01. 1993)

1997. - Umro Aleksandar Ognjanović, glumac i pozorišni reditelj
(Beograd, 20. 08. 1921 - Beograd, 11. 01. 1997)

2005. - Umro Justin(Tasić), arhimandrit, iguman manastira Savina
(Mačute, 1936 - Herceg Novi, 11. 01. 2005)

2005. -Umro Fabricio Meoni, italijanski motociklista, svetski šampion u reli vožnji (Firenca, 31. 12. 1957- Zerat-Ticit, 11. 01. 2005)

2008. - Umro ser Endmund Persival Hilari, novozelandski alpinista i istraživač, prvi osvajač Mont Everesta
(Tuakau, 20. 07. 1919 - Oklend, 11. 01. 2008)

2008. - Umro dr Ilija Rosić, profesor i dekan Ekonomskog fakulteta u Kragujevcu, rektor Univerziteta u Kragujevcu
(Raška, 1946 - Raška , 11. 01. 2008)

[Bisernica]

12. januar





Branko V. Radičević, poznati književnik i novinar, umro je na današnji dan 2001. godine. Osnovana Komunistička partija Nemačke 1918. godine. Američki književnik Džek London rođen je na današnji dan, 1876. godine.

Književnik i novinar Branko V. Radičević umro je na današnji dan 2001. godine. Završio je Gimnaziju u Čačku. Posle Drugog svetskog rata, živeo je više godina u Sarajevu i već tada postao poznati pesnik. Kasnije prelazi u Beograd i tu završava Pravni fakultet. Uporedo sa studiranjem, radio je kao novinar u časopisu Duga i kao saradnik u drugim listovima i književnim časopisima. Više godina je proveo u Borbi, kao urednik poznate edicije Žar-ptica. Nekoliko godina je bio predsednik poznate izdavačke kuće "Srpska književna zadruga" u Beogradu. Pisao je pesme, pripovetke, romane, knjige za decu. Istraživao je spomenike - krajputaše (reč "krajputaš" je njegova kovanica), a bio je i istraživač i poznavalac srpskog jezika. Za književno stvaralaštvo i veliki doprinos srpskoj kulturi bio je nagrađivan, a najznačajnije nagrade su "Sedmojulska nagrada" i "Vukova nagrada". Najpoznatija dela su: Bela žena, Beli čovek, Plava linija života, Budućnost, Kadionik, Smrt i ljubav, Grubići i nežnići, Seljaci, Pesme o majci, Sa Ovčara i Kablara, Učeni mačak, Bajke o guslama, Priče o životinjama, i druga.

Godine 1876, rođen Džek London, američki književnik. Džon Grifit je bio američki pisac poznat kao Džek London, jedan od najčitanijih u prvoj polovini 20. veka. Rođen je kao vanbračni sin samozvanog "profesora", pisca i astrologa V. H. Čenija, koji ga nikada nije priznao. Napisao oko 50 pripovedaka i romana, najpoznatiji Zov divljine i Beli očnjak i autobiografski roman Martin Idn iz 1909. godine. Govorio je o životu radničke klase, sa izrazito socijalističkom tendencijom. Često je opisivao ljude sa dna, potlačene i ponižene i zato je nazvan "američki Gorki".

812 - Sklopljen Ahenski mir između franačkog cara Karla Velikog i vizantijskog cara Mihajla Rangabe

1628 - Rođen Šarl Pero, francuski književnik
(Pariz, 12.1.1628 - Pariz, 16.5.1703)

1848 - Rođen Sava Rajković, pozorišni glumac, pisac i prevodilac
(Beograd, 12.1.1848 - Sombor, 5.12.1880)

1873 - Rođen Spiridon Luis, atletičar, prvi olimpijski šampion u maratonu
(Marusi, 12.1.1873 - 26. 3.1940)

1893 - Rođen Herman Gering, nemački političar, nacistički vođa, ratni zločinac u Drugom svetskom ratu (Rozenhajm, 12.1.1893 - Nirnberg, 16.10.1946)

1903 - Rođen Igor Vasiljevič Kurčatov, sovjetski fizičar, tvorac atomske bombe
(Čeljabinsk, 12.1.1903 - Moskva, 7.2.1960)

1918 - Osnovana Komunistička partija Nemačke

1936 - Rođena Lilijana Kavani, italijanska rediteljka (Kapri, 12.1.1936)

1938 - Rođen Aleksandar-Saša Gruden, pozorišni, filmski i TV glumac i reditelj
(Užice, 12.1.1938)

1943 - Umro Simeon Roksandić, vajar (Majske Poljane, 14.5.1874 - Beograd, 12.1.1943)

1960 - Rođen Božidar Đurović, pozorišni reditelj, upravnik Narodnog pozorišta u Beogradu (Danilovgrad, 12.1.1960)

1977 - Umro Anri Žorž Kluzo, francuski režiser i scenarista
(Nior, 20.11.1907 - Pariz 12.1.1977)

2000 - Umro Nikola Milić, pozorišni, filmski i TV glumac
(Jagodina, 21.10.1924 - Beograd, 12.1.2000)

2002 - Umro Sajrus Vens, američki političar, državnik i diplomata
(Klaksberg, 27.3.1917 - Njujork, 12.1.2002)

2003 - Umro Moris Gib, australijski pevač i basista grupe "Bi džiz"
(Mančester, 22.12.1949 - Majami, 12.1.2003)

2008 - Umro Anhel Gonzales, španski pesnik, borac protiv Frankove diktature, akademik (Ovijedo, 6.9.1925 - Madrid, 12.1.2008)

2009 - Umro dr Ranko Trbojević, arhitekta, profesor Arhitektonskog fakulteta u Beogradu (Beograd, 19.6.1927 - 12.1.2009)

2009 - Umro Klod Beri, francuski glumac, reditelj, producent i scenarista
(Pariz, 1.7.1934 - Pariz, 12.1.2009)

2009 - Umro Branko Savić, prvi fotoreporter Tanjuga
(Bjelovar, 15.9.1915 - Beograd, 12.1.2009)

[Bisernica]

13. januar





Stara godina po Julijanskom kalendaru. Srbija noćas dočekuje Novu 2012. godinu.
Irski književnik Džems Džojs umro je na današnji dan 1941. godine. Žene u Engleskoj dobile pravo glasa 1917. Prvi radio-aparat u svetu prodat 13. januara 1906. godine.


Irski književnik Džems Džojs umro je 13. januara 1941. godine. Džojs je odrastao u sredini u kojoj je preovladavala jaka irska nacionalistička struja. Obrazovanje je stekao u jezuitskim školama, što ga je učinilo izrazitim antikatolikom. Stoga se Džojs rano sukobio i sa svojom domovinom i sa crkvom, te je izabrao dobrovoljno izgnanstvo. Živeo je u Trstu, Puli, Parizu i Cirihu, izdržavajući se novinarskim i nastavničkim radom. Godine 1914. objavio je zbirku pripovedaka Dablinci, a ubrzo zatim autobiografski roman Portret umetnika u mladosti, u znaku autoanalize i sa primenom tehnike praćenja "toka svesti". Džojsova najbolja dela zabranjivana su u njegovoj domovini za njegova života. Tako je Uliks, hronika jednog dana iz života Dablinaca Leopolda Bluma, Stivena Dedalusa i Blumove žene Moli, štampan tek 1922. godine u Parizu. Šema likova i događaja u "Uliksu" preuzeta je iz Homerove "Odiseje", tako da svakom pevanju u epu odgovara jedno poglavlje romana. Drugi Džojsov roman Fineganovo bdenje, koji je pisao 17 godina, ujedno je i njegovo poslednje delo, završeno dve godine pred smrt nenadmašnog majstora prozne tehnike i savršenog engleskog jezika.

Prvi radio-aparat u svetu prodat je na današnji dan 1906. godine. Aparat marke "Tel-miko" proizveden u istoimenom preduzeću u Sjedinjenim Američkim Državama, sastojao se od jedne radio-stanice i jednog radio-prijemnika. Emisija je vršena pomoću električne varnice, a emitovani su i primani znaci Morzeove azbuke. Cena uređaja bila je sedam i po dolara.

809. - Formirana Bokeljska mornarica

1698. - Rođen Pjetro Metastazio, italijanski književnik
(Rim, 13. 01. 1698 - Rim, 12. 04. 1782)

1703. - Štampane prve novine u Rusiji- ovaj datum obeležava se kao Dan ruske štampe

1804. - Ubijen Hadži - Đera (Georgije Đorđević), arhimandrit
( - manastir Moravica, 13. 01. 1804)

1806. - Rođen Jovan Sterija Popović, književnik, prvi srpski komediograf, profesor Liceja u Kragujevcu i Beogradu, osnivač Društva srpske slovesnosti, ministar kulture Srbije
(Vršac, 13. 01. 1806 - Vršac, 10. 03. 1856)

1841. - Rođen Jovan Avakumović, pravnik, advokat i političar, upravnik grada Beograda, predsednik vlade i ministar inostranih dela, akademik
(Beograd, 13. 01. 1841 - Rogaška Slatina, 03. 08. 1928)

1869. - Rođen Ivo Ćipiko, književnik
(Kaštel Novi, 13. 01. 1869 - Kaštel Stari, 24. 09. 1923)

1888. - Umro Đorđe Maletić, književnik, pozorišni i književni kritičar, profesor Liceja u Beogradu, akademik
(Jasenovo, 13. 03. 1816 - Beograd, 13. 01. 1888)

1891. - Na Bari Veneciji održano 1. takmičenje u brzom klizanju, u organizaciji Beogradskog klizačkog društva

1897. - Rođen Vasa Čubrilović, istoričar, profesor Filozofskog fakulteta u Beogradu, akademik
(Bosanska Gradiška, 13. 01. 1897 - Beograd, 11. 06. 1990)

1898. - Francuski književnik Emil Zola povodom "Afere Drajfus" objavio pismo predsedniku Republike pod nazivom "Optužujem"

1904. - Rođen Sava Jeremić, frulaš
(Poslon, 13. 01. 1904 - Beograd, 21. 04. 1989)

1906. - Umro Aleksandar Stepanovič Popov, ruski fizičar i elektroinženjer, pionir radio tehnike
(Perm, 16. 03. 1859 - Sankt Petersburg, 13. 01. 1906)

1910. - Emitovan prvi radio prenos opere - Enriko Karuzo u njujorškom Metropolitenu pevao "Kavalerijevu rustikanu"

1917. - Žene u Engleskoj dobile pravo glasa

1919. - Počela Versajska mirovna konferencija posle Prvog svetskog rata

1935. - Sarska oblast plebiscitom prisajedinjena Nemačkoj

1943. - Rođena Milka Stojanović, operska pevačica
(Beograd, 13. 01. 1943)

1946. - Rođena Sonja Jauković, pozorišna, filmska i TV glumica, predsednik Saveza dramskih umetnika Srbije
(Beograd, 13. 01. 1946)

1948. - Rođen Radivoje Vican Vicanović, fotoreporter
(Valjevo, 13. 01. 1948 - Beograd, 18. 11. 2003)

1966. - Rođen Patrik Dempsi, američki filmski i TV glumac
(Luiston, 13. 01. 1966)

1977. - Umro Entoni Idn, engleski političar i državnik
(Vindelston, 12. 06. 1897 - Solzberi, 13. 01. 1977)

1987. - Umro Anatolij Efros, sovjetski pozorišni glumac i reditelj, umetnički direktor Teatra na Taganjki
(Harkov, 03. 06. 1925 - Moskva, 13. 01. 1987)

1991. - Jugoslovenska vaterpolo reprezentacija osvojila zlatnu medalju na Svetskom prvenstvu u Pertu

1994. - Umro Goran Ipe Ivandić, bubnjar "Bijelog dugmeta"
(Vareš, 10. 12. 1955 - Beograd, 13. 01. 1994)

1998. - Umro Mihovil Logar, kompozitor
(Ilirska Bistrica, 06. 10. 1902 - Beograd, 13. 01. 1998)

2002. - Umro Antonije Isaković, književnik, akademik
(Beograd, 06. 11. 1923 - Beograd, 13. 01. 2002)

2002. - Umro Gregorio Fuentes, junak romana "Starac i more" Ernesta Hemingveja
(Kanarska ostrva, 11. 09. 1897 - Kohimar, 13. 01. 2002)

2003. - Umro Tanasije Mladenović, književnik
(Saraorci, 15. 04. 1913 - Beograd, 13. 01. 2003)

2007. - Umro Aleksandar Bakočević, političar i državnik, direktor TANJUG-a i NIP "Politika", podpredsednik Izvršnog veća Srbije, predsednik Skupštine grada Beograda
(Beograd, 08. 11. 1930 - Beograd, 13. 01. 2007)

2007. - Umro Majkl Breker, američki tenor-saksofonista
(Filadelfija, 29. 03. 1949 - Njujork, 13. 01. 2007)

2009. - Umro Patrik Makguan, britanski filmski i TV glumac
(Njujork, 19. 03. 1928 - Santa Monika, 13. 01. 2009)

2011. - Umrla Elen Stjuart, američka pozorišna umetnica, osnivač trupe "La Mama"
(Čikago, 07. 11. 1919 - Njujork, 13. 01. 2011)

[Bisernica]

14. januar

Danas se obeležava Nova godina po julijanskom kalendaru.

Dragi razbibriganci i putnici namernici

Sve ono ružno da vam se ne ponovi,

neka vam se ostvare najlepši snovi.

Puno zdravlja i sreće ,radosti i smeha

ljubavi bezgranično vam želim

kroz poruku ovu čestitam svima

Pravoslavnu 2012. godinu Novu.

Sretna vam bila i sva dobra donela !








Naš poznati filozof, filolog i prevodilac Miloš Đurić rođen je na današnji dan 1892. godine. Prva izložba karikatura lista "Ošišani jež" priređena je 14. januara 1936.godine.

Miloš Đurić, filozof, filolog, estetičar, prevodilac i akademik rođen je na današnji dan 1892. godine. Posle završenih studija filozofije i klasične filologije, Đurić je radio kao gimnazijski profesor u Sremskoj Mitrovici, Zemunu i Beogradu, a zatim kao predavač na Filozofskom fakultetu u Beogradu. Bio je predsednik Srpske književne zadruge, urednik časopisa Živa antika i član Srpske akademije nauka i umetnosti. Plodnom delatnošću koja obuhvata više od 200 radova iz klasične književnosti i filozofije, Đurić je doprineo razvoju srpske filozofske misli. Negovao je oblik moralističkog eseja, proučavajući uticaj etike ljudske misli na razvoj ljudskog duha i umetnosti. Neprevaziđeni su njegovi prevodi Eshila, Sofokla, Platona, Aristotela, Homera, kao i mnogih savremenika. Od ostalih dela značajna su još: Vidovdanska etika, Racionalizam u savremenoj nemačkoj filozofiji i Istorija helenske etike.

Prva izložba karikatura lista Ošišani jež predstavljena je na današnji dan 1936. godine. U paviljonu "Cvijeta Zuzorić", na Kalemegdanu, priređena je 1936. godine prva izložba karikatura poznatog humorističkog lista Ošišani jež - preteče Ježa. Bio je to zapaženi kulturni i društveni događaj u jugoslovenskoj prestonici, jer je ovaj nedeljnik uživao veliku popularnost kod čitalačke publike zbog svog britkog humora kojim je pratio aktuelna zbivanja u društvu. Izložbu je otvorio naš najveći komediograf Branislav Nušić, a među prisutnima su bili i osnivači Ošišanog ježa, poznati karikaturista Pjer Križanić i urednik predratne Politike Dobrica Kuzmić. List je počeo da izlazi 5. januara 1935. godine, a osnivači su bili članovi Beogradske sekcije Jugoslovenskog novinarskog udruženja. Prema sećanju Pjera Križanića, grupa istaknutih srpskih novinara okupila se krajem 1934. godine, u poznatoj beogradskoj kafani "Ginić", koja se nalazila na mestu današnjeg Doma omladine i dogovorila se da pokrene ovaj nedeljnik, koji će ubrzo postati jedan od najčitanijih i najtraženijih beogradskih listova.

1742 - Umro Edmund Halej, engleski astronom i geofizičar
(London, 29.10.1656 - Grinvič, 14.1.1742)

1825 - Osnovana Slavenoserbska biblioteka u Zemunu

1842 - Osnovana prva srpska čitaonica sa bibliotekom u Irigu

1865 - Rođena Persida Pavlović, pozorišna glumica
(Novi Sad, 14.1.1865 - Beograd, 25.11.1944)

1875 - Rođen Albert Švajcer, nemački lekar, filozof i teolog, orguljaš i pisac, nobelovac (Kajzerberg, 14.1.1875 - Lambarene, 4.9.1965)

1889 - Rođen Marko Vujačić, književnik
(Grahovo, 14.1.1889 - Rastoci, 2.10.1974)

1890 - Rođen Petar Dobrović, slikar
(Pečuj, 14.1.1890 - Beograd, 27.1.1942)

1901 - Objavljen prvi broj Pozorišnog lista, prvih pozorišnih novina u Srbiji, čiji je prvi urednik bio Branislav Nušić

1904 - Rođen Sesil Biton, britanski fotograf, dobitnik "Oskara"

(London, 14.1.1904 - Broudšalke, 18.1.1980)

1912 - Rođen Milorad Panić - Surep, književnik
(Glogovac, 14.1.1912 - Beograd, 22.4.1968)

1922 - Umro Pavle Jurišić - Šturm, general srpske vojske
(Gerlic, 22.8.1848 - Beograd, 14.1.1922)

1923 - Rođen Mihajlo-Bata Paskaljević, pozorišni, filmski i TV glumac
(Požarevac, 14.1.1923 - Beograd, 26.1.2003)

1929 - Rođen Aleksandar-Saša Petrović, pozorišni i filmski reditelj i scenarista, profesor Akademije za pozorište, film, radio i TV u Beogradu
(Pariz, 14.1.1929 - Pariz, 21.8.1994)

1941 - Rođena Fej Danavej, američka filmska glumica, dobitnica "Oskara"
(Baskom, 14.1.1941)

1943 - Saveznička konferencija u Kazablanki u Drugom svetskom ratu

1957 - Umro Hemfri Bogart, američki filmski glumac, dobitnik "Oskara"

(Njujork, 25.12.1899 - Los Anđeles, 14.1.1957)

1973 - Rođen Đankarlo Fizikela, italijanski automobilista, vozač "Formule 1"
(Rim, 14.1.1973)

1977 - Umrla Anais Nin, francuska književnica
(Pariz, 21.2.1903 - Los Anćeles, 14.1.1977)

1991 - Umro Mihailo Stevanović, lingvista, profesor Filozofskog fakulteta u Beogradu, akademik
(Stijena Piperska, 3.4.1903 - Beograd, 14.1.1991)

2000 - Umro Miroslav Radojčić, novinar i šahovski majstor
(Sarajevo, 24.8.1920 - Beograd, 14.1.2000)

2005 - Umrla Divna Đoković, pozorišna glumica, pedagog i operska pevačica
(Livno, 6.6.1915 - Beograd, 14.1.2005)

2006 - Umrla Šeli Vinters (Širli Šrift), američka filmska glumica, dobitnica "Oskara" (Sent Luis, 18.8.1923 - Holivud, 14.1.2006)

2009 - Umro Dušan Džamonja, hrvatski vajar
(Strumica, 31.1.1928 - Zagreb, 14.1.2009)

2010 - Umro Ante Babaja, hrvatski filmski režiser i scenarista
(Imotski, 6.10.1927 - Zagreb, 14.1.2010)

2010 - Umro Bobi Čarls (Robert Čarls Gudrija), američki pevač i kompozitor
(Abvil, 21.2.1938 - Abvil, 14.1.2010)

[Bisernica]

15. januar





Današnji dan kroz istoriju obeležila rođenja egipatskog državnika i jednog od osnivača nesvrstanih Gamala Abdela Nasera i vođe pokreta protiv rasizma Martina Lutera Kinga.
Rođen Boris Tadić - Predsednik Srbije.



Egipatski državnik Gamal Abdel Naser rođen je na današnji dan 1918. godine. Bio je predsednik od 1956. do smrti 1970, tvorac je modernog Egipta i jedan od osnivača Pokreta nesvrstanih. Naser je bio je jedan od vođa zavereničke vojne organizacije "slobodni oficiri" i inicijator državnog udara u julu 1952. kojim je svrgnut kralj Faruk. Nacionalizovao je 1956. Suecku kompaniju, a 1958. postao je predsednik Ujedinjene Arapske Republike (unija Egipta i Sirije), koja se raspala 1961. Posle vojne katastrofe Arapa u ratu s Izraelom 1967. dao je ostavku, ali su ga Egipćani referendumom vratili na položaj šefa države.(Aleksandrija, 15. 01. 1918 - Kairo, 28. 09. 1970)

Na današnji dan 1929. godine rođen je afroamerički baptistički sveštenik Martin Luter King, vođa pokreta protiv rasizma. Dobitnik je Nobelove nagrade za mir 1964. Postoji ocena FBI prema kojoj je on "opasnost za američko društvo" što možda jeste nagoveštaj odakle potiče njegov ubica. Nezavisna istraga je ustanovila da čovek optužen za atentat na Kinga i osuđen na 99 godina robije, nikako nije mogao da počini ubistvo. (Atlanta, 15. 01. 1929 - Memfis, 04. 04. 1968)

1622. - Rođen Žan Batist Poklen Molijer, francuski komediograf i glumac
(Pariz, 15. 01. 1622 - Pariz, 17. 02. 1673)

1882. - Umro Ilarion Roganović, mitropolit crnogorski, upravitelj manastira Ostrog (Podgorica, 12. 07. 1828 -15. 01. 1882)

1875. - Rođen Vojdan Černodrinski, dramski pisac, glumac i režiser, osnivač makedonskog teatra
(Selce-Župa, 15. 01. 1875 - Sofija, 08. 01. 1951)

1876. - Rođen Konrad Adenauer, nemački političar i državnik, kancelar SRN
(Keln, 15. 01. 1876 - Rendorg, 19. 04. 1967)

1891. - Rođen Ilja Grigorijevič Erenburg, ruski književnik i ratni reporter
(Kijev, 15. 01. 1891 - Moskva, 01. 09. 1967)

1906. - Rođen Aristotel Onazis, grčki brodovlasnik
(Smirna, 15. 01. 1906 - Pariz, 15. 03. 1975)

1919. - Ubijeni Roza Luksemburg i Karl Libkneht, vođe nemačkog radničkog pokreta (Zamošće, 05. 03. 1871 - Berlin, 15. 01. 1919)
(Lajpcig, 13. 08. 1871 - Berlin, 15. 01. 1919)

1919. - Rođen Mladen Delić, sportski novinar i komentator RTV Zagreb
(Sinj, 15. 01. 1919 - Zagreb, 22. 02. 2005)

1926. - Rođena Marija Šel, austrijska filmska, pozorišna i TV glumica
(Beč, 15. 01. 1926 - Prajtneg, 26. 04. 2005)

1946. - Rođen Dragomir Zupanc, TV reditelj
(Ljubljana, 15. 01. 1946)

1949. - Rođen Vaso Antunović, neurohirurg, profesor Medicinskog fakulteta u Beogradu, direktor Instituta za neurohirurgiju Kliničkog centra Srbije
(Srnetica, 15. 01. 1949)

1955. - Umro Isak Samokovlija, književnik
(Goražde, 03. 09. 1889 - Sarajevo, 15. 01. 1955)


1958. - Rođen Boris Tadić, psiholog, političar i državnik, ministar telekomunikacija SRJ, ministar odbrane Srbije i Crne Gore, predsednik Demokratske stranke, predsednik Srbije .Rođen je 1958. godine u Sarajevu. Osnovnu i srednju školu završio je u Beogradu. Diplomirao je socijalnu psihologiju na Beogradskom univerzitetu. Bio je profesor psihologije u I. beogradskoj gimnaziji.
Osnovao je i bio prvi direktor „Centra za razvoj demokratije i političke veštine.“
Tadić je član Demokratske stranke od 1990. Biran je za poslanika u Narodnoj skupštini Republike Srbije. Za potpredsednika stranke izabran je 2000. godine, a 28.decebra 2003. godine (na vanrednim izborima za Skupštinu Srbije) predvodio je izbornu listu DS. Za predsednika stranke izabran je 23.februara 2004., godinu dana nakon ubistva Zorana Đinđića.
Novembra 2000. godine, izabran je za ministra telekomunikacija u Vladi Savezne Republike Jugoslavije,a nakon toga, bio je na dužnosti ministra obrane u Veću ministara Srbije i Crne Gore, u periodu mart 2003 - april 2004. godine.
Pobedio je u drugom krugu izbora, 27.juna 2004. godine, s 53% glasova ispred Tomislava Nikolića. Tako je postao treći izabrani predsednik Srbije. Na dužnost je svečano stupio 11.jula.
U drugom krugu predsedničkih izbora, 3.februara 2008. godine, tesno je pobedio ponovo Tomislava Nikolića, te dobio još jedan mandat.
Govori engleski i francuski jezik. Oženjen je drugi put i otac je dvoje dece. Prva žena povukla se u manastir na Kosovu. Poreklom je iz Raduča u Lici.


1979. - Rođen Ivan Bosiljčić, pozorišni, filmski i TV glumac i pevač
(Užice,15. 01. 1979)

1983. - Umro Branko Pivnički, operski pevač, direktor Beogradske opere
(Srbobran, 11. 10. 1917- Beograd, 15. 01. 1983)

1986. - Umro Žan Kasu, francuski književnik i istoričar umetnosti, predsednik Društva prijateljstva Francuska - Jugoslavija, član SANU
(Bilbao, 09. 07. 1897- Pariz, 15. 01. 1986)

1988. - Umro Šon Mekbrajd, irski državnik, nobelovac
(Pariz, 26. 01. 1904 - Dablin, 15. 01. 1988)

1992. - Evropska unija priznala Sloveniju i Hrvatsku kao samostalne države

1997. - Umro Petar Otoranov, fotoreporter
(Kikinda, 14. 07. 1927 - Beograd, 15. 01. 1997)

2000. - Ubijen Željko Ražnatović - Arkan, predsednik Stranke srpskog jedinstva, vlasnik FK "Obilić"
(Brežice, 17. 04. 1952 - Beograd, 15. 01. 2000)

2001. - Nastala Vikipedija - Internet enciklopedija

2002. - Umro Tomislav Kaloperović, fudbaler, trener i sportski radnik
(Obrenovac, 31. 01. 1932- Beograd, 15. 01. 2002)

2004. - Umrla Olivija Goldsmit, američka književnica
(Njujork, 1949 - Njujork, 15. 01. 2004)

2005. - Umrla Viktorija de los Anheles, španska operska pevačica - sopran
(Barselona, 01. 11. 1923 - Barselona,15. 01. 2005)

2005. - Umrla Rut Vorvik, američka filmska glumica
(Sent Džozef, 29. 06. 1915 - Njujork, 15. 01. 2005)

2006. - Umro šeik Džaber al Ahmed al Sabah, kuvajtski emir
(Kuvajt, 29. 06. 1926 - Kuvajt, 15. 01. 2006)

2008. - Umro Slobodan Ribnikar, profesor Prirodno-matematičkog fakulteta u Beogradu, jedan od osnivača Nuklearnog centara "Vinča", akademik
(Beograd, 24. 05. 1929 - Beograd, 15. 01. 2008)

[Bisernica]

16. januar





Na današnji dan 1908. godine otvoren hotel "Moskva" u Beogradu. Štampan prvi broj časopisa "Slaveno-serbski magazin".


Hotel "Moskva" u Beogradu otvoren je na današnji dan 1908. godine. Hotel prvog reda otvorio je lično kralj Petar I Karađorđević, posle pravoslavne Nove godine, uz muziku dvorskog orkestra i prisustvo viđenih gostiju. Bio je najveći i najviši arhitektonski spomenik Beograda, za čiji se izgled potrudio arhitekta Jovan Ilkić, kome je uprava osiguravajućeg društva "Rosija", za koje je hotel i podignut, poverila projektovanje palate. Po smelosti arhitektonskog izraza i modernom oblikovanju, on je svojom arhitekturom doprineo likovnom formiranju Terazija kao gradskog centra, a arhitekturu Beograda obogatio izuzetnom siluetom. "Moskva" je oduvek bila sastajalište Beograđana i njihovih gostiju. Ovaj hotel na Terazijama svoju istorijsku privlačnost duguje i jednom neuobičajenom ugođaju - animir orkestru, koji je decenijama svirao isključivo klasičnu muziku.

395. - Propalo Rimsko carstvo

1547. - Ivan Grozni (Ivan Vasiljevič) krunisan za prvog ruskog cara

1605. - Objavljen roman "Don Kihot" Migela de Servantesa

1708. - U manastiru Krušedol, duhovnom središtu Srba u Ugarskoj, održan prvi narodno-crkveni sabor, za mitropolita izabran Isaija Đaković

1749. - Rođen Vitorio Alfijeri, italijanski književnik
(Asti, 16. 01. 1749 - Firenca, 08. 10. 1803)

1768. - Štampan prvi broj časopisa "Slaveno-serbski magazin"

1794. - Umro Edvard Gibon, engleski istoričar
(Patni, 08. 05. 1737 - London, 16. 01. 1794)

1842. - Održan prvi koncert vojne muzike "Bande" u Beogradu

1891. - Umro Leo Delib, francuski kompozitor
(Sen Žermen di Val, 21. 02. 1836 - Pariz, 16. 01. 1891)

1910. - Otvoren "Apolo"- prvi bioskop u Novom Sadu

1918. - Umro Rista Vukanović, slikar
(Busovina, 16. 04. 1873 - Pariz, 16. 01. 1918)

1924. - Rođen Aleksandar Tišma, književnik, akademik
(Horgoš, 16. 01. 1924 - Novi Sad, 15. 02. 2003)

1924. - Rođena Mira Sanjina Šiljegović, primabalerina, koreograf i pedagog
(Zagreb, 16. 01. 1924 - Beograd, 17. 12. 2010)

1927. - Umro Jovan Cvijić, geograf, profesor i rektor Univerziteta u Beogradu, akademik
(Loznica, 12. 10. 1865 - Beograd, 16. 01. 1927)

1931. - Rođen Johanes Rau, nemački političar i državnik, predsednik Nemačke
(Vupertal, 16. 01.1931 - Berlin, 27. 01. 2006)

1933. - Rođena Suzan Zontag (Rozenblat), američka književnica
(Njujork,16. 01. 1933 - Njujork, 28. 12. 2004)

1940. - Rođena Lepava Lepa Lukić, pevačica
(Miločaj, 16. 01. 1940)

1942. - Umrla Kerol Lombard (Džejn Alis Piters), američka filmska glumica
(Fort Vejn, 06. 10. 1908 - Tejbl Rok Mauntin,16. 01. 1942)

1948. - Rođen Džon Karpenter, američki filmski reditelj, producent i scenarista
(Kartagina, 16. 01. 1948)

1949. - Rođena Vera Ivković, pevačica
(Lazarevac, 16. 01. 1949)

1957. - Umro Arturo Toskanini, italijanski dirigent
(Parma, 25. 03. 1867 - Njujork, 16. 01. 1957)

1969. - Češki student Jan Palah spalio se u znak protesta zbog okupacije ČSSR od strane Varšavskog pakta

1974. - Rođena Kejt Mos, britanska manekenka
(Krojdon, 16. 01. 1974)

1993. - Umro Đoko Slijepčević, istoričar i teolog
(Samobor, 23. 03. 1908 - Keln, 16. 01. 1993)

2000. - Umro Nikola Graovac, slikar
(Vrebac, 29. 05. 1907 - Oplenac, 16. 01. 2000)

2001. - Umro Sergej Krajger, slovenački političar i državnik, predsednik Skupštine i Predsedništva Slovenije, predsednik Predsedništva SFRJ
(Postojna, 30. 05. 1914 - Ljubljana, 16. 01. 2001)

2002. - Umro Branislav Ikonić, elektroinženjer, privrednik i političar, predsednik Izvršnog veća Srbije
(Gornje Crniljevo, 21. 06. 1928 - Beograd, 16. 01. 2002)

2004. - Umro Uroš Martinović, arhitekta, profesor i dekan Arhitektonskog fakulteta u Beogradu
(Bajica, 24. 03. 1918 - Beograd, 16. 01. 2004)

2005. - Umro Rade Glušica, novinar
(Bušević, 05. 07. 1938 - Stari Slankamen, 16. 01. 2005)

2008. - Umro Nikola Kljusev, makedonski političar i državnik, premijer Makedonije, akademik
(Štip, 1927 - Skoplje, 16. 01. 2008)

2009. - Umro Bogdan Tirnanić, novinar, publicista i filmski kritičar|
(Beograd,14. 09. 1941 - Beograd, 16. 01. 2009)

2011. - Umro Milenko Prodanović, muzičar, kompozitor i aranžer, muzički urednik Beograda 202 i Drugog programa Radio Beograda
(Zagreb, 16. 07. 1940 - Beograd,16. 01. 2011)

2011. - Umro Branko Milanović, književnik, profesor univerziteta u Sarajevu, Novom Sadu i Banjaluci, član Akademije nauka i umetnosti Republike Srpske
(Banjaluka, 25. 04. 1930 - Banjaluka, 16. 01. 2011)

[Bisernica]

17. januar





Današnji dan kroz istoriju obeležilo je prvo izdanje "Novina serbskih" i rođenje ruskog pozorišnog glumca, reditelja i teatrologa Konstantina Sergejeviča Stanislavskog Aleksejeva.


Na današnji dan 1834. godine u Kragujevcu su izašle Novine serbske, prvi srpski informativni list štampan u zemlji. List je postao službeno glasilo tadašnje Kneževine Srbije. Prvi urednik Novina srbskih bio je Dimitrije Davidović, jedan od najučenijih Srba toga vremena. Davidović se smatra ocem srpskog novinarstva.

Ruski pozorišni glumac, reditelj i teatrolog Konstantin Sergejevič Stanislavski (Aleksejev) rođen je 17. januara 1863. godine u Moskvi. U ranoj fazi svog rada Stanislavski je izgradio stav o pozorišnoj umetnosti, zasnovan na realističkim tradicijama ruskog teatra. Godine 1898. osniva Moskovski hudožestveni teatar čiji je umetnički rukovodilac i ideolog bio do kraja života. U režiji i glumi je do savršenstva razvio pozorišni realizam. Osnovni princip njegove teorije jeste da glumac uvek mora istinski da proživljava uloge. Njegova teorija, poznata kao "sistem Stanislavskog", još ima ogroman uticaj na pozorišne umetnike. Objavio je dela: Moj život u umetnosti, Glumački rad nad sobom, Etika, Sistem i druge.

1600 - Rođen Pedro Kalderon de la Barka, španski književnik (Madrid, 17.1.1600 - Madrid, 25.5.1681)

1706 - Rođen Bendžamin Franklin, američki političar, državnik i geofizičar (Boston, 17.1.1706 - Filadelfija, 17.4.1790)

1773 - Engleski moreplovac Džems Kuk oplovio Antarktik

1850 - Objavljen prvi broj književno-zabavnog lista Šumadinka, pokretač Ljubomir Nenadović

1876 - Umro Pavle Simić, slikar (Novi Sad, 1818 - Novi Sad, 17.1.1876)

1899 - Rođen Alfons Al Kapone, američki gangster (Njujork, 17.1.1899 - Majami, 25.1.1947)

1909 - Umro Miša Dimitrijević, pozorišni glumac i reditelj (Šabac, 26.1.1854 - Zagreb, 17.1.1909)

1912 - Rođen prof. Vojislav Đurić, šef Katedre za opštu književnost i teoriju književnosti Filološkog fakulteta u Beogradu, akademik (Malo Krčmare, 17.1.1912 - Beograd, 27.7.2006)

1920 - U Americi uvedena prohibicija

1922 - Rođen Miodrag-Minda Jovanović, fudbaler i trener FK "Partizan", reprezentativac Jugoslavije (Beograd, 17.1.1922 - Beograd, 14.12.2009)

1927 - Rođen Slavko Vukosavljević, književnik i novinar, urednik časopisa Polet (Užice, 17.1.1927 - Beograd, 20.7.2004)

1929 - Lik mornara Popaja, autora Elzi Segara pojavio se u komičnom stripu "Timbl Teatar"

1942. - Rođen Mohamed Ali (Kasijus Klej), američki bokser, svetski prvak u teškoj kategoriji
(Luisvil, 17.1.1942)

1945 - Crvena armija, u Drugom svetskom ratu, oslobodila Varšavu

1961 - Ubijen Patris Lumumba, političar i državnik, premijer Konga (Sankura, 2.7.1925 - Katanga, 17.1.1961)

1964 - Umro Đorđe Andrejević Kun, slikar i grafičar, profesor Akademije likovnih umetnosti u Beogradu, akademik (Vroclav, 31.3.1904 - Beograd, 17.1.1964)

1991 - Američkim napadom na Irak počeo Zalivski rat

1995 - Razorni zemljotres pogodio japanski grad Kobe

1996 - Umrla Božidarka-Kika Damnjanović-Marković, političar i publicista, narodni heroj
(Mladenovac, 21.9.1920 - Mladenovac, 17.1.1996)

1997 - Umro Klajd Tombo, američki astronom, otkrio Pluton (Stritor, 4.2.1906 - Las Kruses, 17.1.1997)

2005 - Umro Branislav Milošević, novinar i publicista (Beograd, 1.8.1946 - Beograd, 17.1.2005)

2005 - Umro Džao Cijang, kineski političar i državnik, premijer i generalni sekretar KP Kine (Hua, 17.10.1919 - Peking, 17.01.2005)

2005 - Umrla Virdžinija Mejo, američka filmska glumica (Sent Luis, 30.11.1920 - Tauzend Ouks, 17.1.2005)

2007 - Umro Artur Art Bačvold, američki novinar, kolumnista lista "Vašington post", akademik (Maunt Vernon, 20.10.1925 - Vašington, 17.1.2007)

2008 - Umro Robert Bobi Fišer, šahovski velemajstor, bivši prvak sveta i jedan od najboljih šahista u istoriji

2008. - Umro Dragomir -Dragi Petrović-Bojadžora, novinar "Borbe" i "Večernjih novosti"
(Vitkovac, 1928 - Kraljevo, 17. 01. 2008)

2011. - Umro Donald Kiršner, američki producent
(Njujork, 17. 04. 1934 - Boka Rejton, 17. 01. 2011)

[Bisernica]

18. januar





Na današnji dan rođen je slavni francuski filizof i naučnik Šarl Monteskje, tvorac teorije o podeli vlasti. U Šapcu je 1909. godine rođen poznati srpski pesnik Oskar Davičo. Danas je Krstovdan.

Srpska pravoslavna crkva danas slavi Krstovdan, kao uspomenu na prve Hrišćane, krštenje oglašenih-katihumena uoči Hristovog krštavanja tj. kada su se u staro vreme krštavali, uoči Bogojavljenja, i u čast Sv. Jovana Preteče i Krstitelja.

1689 - Rođen Šarl Monteskje, francuski političar i književnik
(Bordo, 18.1.1689 - Pariz, 10.2.1755).

Monteskje je napisao mnoge rasprave iz oblasti fizike, političke ekonomije, filozofije koje su značajne za formiranje njegovog racionalističkog pogleda na svet. U svom kapitalnom delu "O duhu zakona" Monteskje je predložio politički sistem u kojem je vlast podeljena na zakonodavnu, izvršnu i sudsku čime je postao tvorac tzv. Teorije o podeli vlasti.

Takođe, poznat je i po svom konceptu federalizma. Pisao je i o tome kako razni geografski uslovi mogu uticati na karakter vladavine. Mnoge njegove ideje mogu se naći u francuskoj Deklaraciji o pravima čoveka i građanina. Sarađivao je na pisanju čuvene Enciklopedije. Njegova najpoznatija dela su satirični roman „Pisma iz Persije" iz 1721. godine.

1778 - Engleski moreplovac Džems Kuk otkrio Havaje

1788 - Prvi engleski doseljenici stigli u Australiju

1830 - Umro Georgije Magarašević, književnik i istoričar
(Adaševci, 21.9.1793 - Novi Sad, 18.1.1830)

1871 - U Versaju kod Pariza proglašeno Nemačko carstvo na čelu sa Vilhelmom I

1892 - Rođen Oliver Hardi Olio, američki filmski glumac-komičar
(Harlem, 18.1.1892 - Burbank, 7.8.1957)

1896 - Rođen Vile Ritola, finski atletičar, olimpijski i svetski šampion
(Peraseinaioki, 18.1.1896 - Helsinki, 24.4.1982)

1903 - Prvi bežični telegrafski razgovor preko Atlantika vodili američki predsednik Teodor Ruzvelt i engleski kralj Edvard VII

1906 - U Pitsburgu izašao prvi broj lista "Amerikanski Srbobran"

1909 - Rođen Oskar Davičo, književnik
(Šabac, 18.1.1909 - Beograd, 30.9.1989)

Oskar Davičo je gimnaziju i Filozofski fakultet završio u Beogradu. Književnim radom počeo je da se bavi vrlo rano, pišući prozne tekstove u Oknu. Sa Đorđem Jovanovićem i Đorđem Kostićem pokreće časopis "Tragovi". Pripadao je levom krilu nadrealističkog pokreta. Svojom prvom knjigom pesama afirmiše se kao talentovani pisac izuzetnih jezičko-lirskih sposobnosti. Putopisi Među Marksovim partizanima nastaju 1947. godine. Piše filmska scenarija, eseje i osvrte, kao i izuzetno sugestivan roman Pesme 1952. godine. Posle toga, objavljuje dve zbirke predratne i ratne poezije Višnja za zidom i Hana, kao i liriku Nastanjene oči i Flora.

1912 - Britanski pomorac i polarni istraživač Robert Falkon Skot stigao na Južni pol

1913 - Rođen Deni Kej (Dejvid Denijel Kaminski), američki pozorišni i filmski glumac-komičar
(Njujork, 18.1.1913 - Los Anđeles, 3.3.1987)

1928 - Rođen Aleksandar Jakovljević Gomeljski, ruski košarkaš i trener
(Lenjingrad, 18.1.1928 - Moskva, 16.8.2005)

1935 - Rođen Vojislav Nikčević, filolog, direktor Instituta za crnogorski jezik i profesor Filozofskog fakulteta u Nikšiću, osnivač Dukljanske akademije nauka i umjetnosti i Matice crnogorske
(Stubica, 18.1.1935 - Beograd, 2.7.2007)

1936 - Otvoren za javnost Muzej kneza Pavla u Beogradu

1936 - Umro Radjard Kipling, engleski književnik, nobelovac
(Bombaj, 30.12 1865 - London, 18.1.1936)

1939 - Umro Dragiša Mišović, lekar i političar
(Kulinovci, 4.3.1898 - Beograd, 18.1.1939)

1944 - Rođen Čedomir Mirković, književnik i književni kritičar, direktor Televizije Beograd i Izdavačkog preduzeća "Prosveta"
(Gornji Milanovac, 18.1.1944 - Beograd, 25.4.2005)

1950 - Rođen Žil Vilnev, kanadski automobilista, vozač "Formule 1"
(Kvebek, 18.1.1950 - Zolden, 8.5.1982)

1955 - Rođen Kevin Kostner, američki filmski glumac i reditelj, dobitnik "Oskara"
(Linvud, 18.1.1955)

1980 - Umro Sesil Biton, britanski fotograf, dobitnik "Oskara"
(London, 14.1.1904 - Broudšalke, 18.1.1980)

1997 - Umro Dušan Karuović, kompozitor
(Vlasotince, 18.11.1945 - Beograd, 18.1.1997)

2000 - Umro dr Ivko Pustišek, pravnik, publicista, novinar i urednik RTB-a
(Ljubljana, 19.6.1912 - Beograd, 18.1.2000)

2004 - Umro Saša Kovačić, operski pevač-bariton, solista Opere Srpskog narodnog pozorišta u Novom Sadu
(Novi Sad, 1965 - Beograd, 18.1.2004)

2008 - Umro Robert-Bobi Džejms Fišer, američki šahovski velemajstor, svetski šampion
(Čikago, 9.3.1943 - Rejkjavik, 18.1.2008)

2008 - Umro Ugo Piro, italijanski scenarista, dobitnik "Oskara"
(Salerno, 24.4.1920 - Rim, 18.1.2008)

2008 - Umrla Milica Manojlović, osnivač i dirigent Hora "Kolibri"
(Žabalj, 9.1.1933 - Beograd, 18.1.2008)