SVET I MI - VREMEPLOV -dogodilo se na današnji dan

**Bisernica** · 26-02-2011 12:02

23. februar

1574. - U Francuskoj je izbio peti verski rat izmedju katolika i hugenota [protestanata]. Hugenotski ratovi potresali su Francusku do početka 18. veka, a punu ravnopravnost hugenoti su stekli tek nakon Francuske revolucije 1789.

1685. - Rođen je nemački kompozitor Georg Fridrih Hendl uz Johana Sebastijana Baha najznačajniji muzičar baroka. U njegovom obimnom opusu najvrednijim se smatraju opere i oratorijumi ['Rinaldo', 'Julije Cezar', 'Mesija','Izrael u Egiptu', 'Juda Makabejac']. Po odlasku u London postao je centralna ličnost muzičkog života engleske prestonice, a 1719. poverena mu je organizacija i vodjenje Kraljevske muzičke akademije.

1792. - Umro je engleski slikar Džošua Rejnolds, jedan od najvećih svetskih portretista, osnivač Kraljevske umetničke akademije 1768. i njen prvi predsednik. Snažno je uticao na englesko slikarstvo svojim stvaralaštvom i teoretskim raspravama o slikarstvu.

1821. - U Rimu je umro engleski pesnik Džon Kits čija se dela - soneti, spev 'Endimion', pesme 'Oda slavuju', 'Oda grčkoj urni', 'Oda jeseni' ubrajaju među najlepša poetska dela na engleskom jeziku.

1836. - Oko 4.000 vojnika pod komandom meksičkog generala Antonija Lopesa de Santa Ane počelo je opsadu tvrđave Alamo u Teksasu. Tvrđava, koju je branilo oko 200 dobrovoljaca, među njima i Dejvi Kroket, pala je 6.marta, a svi branioci su izginuli.

1866. - Pod pritiskom bojara nezadovoljnih demokratskim reformama, rumunski knez Aleksandar Kuza, ujedinitelj Moldavije i Vlaške primoran je da abdicira i da napusti zemlju. Nasledio ga je Karol I, princ od Hoencolerna, koji je 1881 postao prvi rumunski kralj.

1898. - Francuski pisac Emil Zola uhapšen je zbog objavljivanja otvorenog pisma predsedniku Francuske, pod naslovom 'Optužujem', u kojem je vladu optužio za antisemitizam i montirani sudski proces protiv kapetana Alfreda Drajfusa.

1905. - Američki advokat Pol Persi Haris osnovao je u Čikagu Rotari klub.

1919. - Benito Musolini je napustio Socijalističku partiju i osnovao fašističku stranku pod nazivom 'Fasci del Combattimento'

1931. - Umrla je australijska pevačica Neli Melba, jedna od najvećih koloraturnih operskih soprana krajem 19. i početkom 20. veka.

1934. - Ubijen je lider nikaragvanskih pobunjenika Cezar Augusto Sandino.

1938. - U Kuvajtu je otkriveno prvo nalazište nafte.

1944. - U Vrhovni štab Narodnooslobodilacke vojske Jugoslavije u Drvaru stigla sovjetska vojna misija. To je bila prva sovjetska vojna
misija na tlu Jugoslavije u Drugom svetskom ratu.

1959. - Međunarodni sud za ljudska prava otvorio je prvo zasedanje u Strazburu.

1965. - U Santa Moniki je umro slavni američki filmski komičar Sten Lorel, 'mršavi' iz tandema Stanlio i Olio.

1970. - Britanska Gvajana postala je nezavisna republika u okviru komonvelta.

1981. - U pokušaju da izvrši državni udar i zbaci vladu Adolfa Suareza, grupa gardista pod vodjstvom pukovnika Antonia Tehera upala je, uz pucnjavu, u španski parlament.

1991. - Vojnim pučem u Tajlandu je oborena vlada Čatičaja Čunavana, a vlast je preuzela vojna hunta.

2003. - U 47 godini umro je američki rok muzičar Haui Epštajn. Bio je gitarista i tekstopisac u grupi Tom Petty Heartbreakers.

2005. - U snažnom zemljotresu jačine 6,4 stepeni Rihterove skale koji je pogodio provinciju Kerman u Iranu poginulo je oko 600 ljudi, a blizu 1.000 osoba je povređeno.

**Bisernica** · 26-02-2011 12:04

24. februar

1389. - Danci su u bici kod Folkepinga porazili Švedjane i zarobili švedskog kralja Alberta, posle čega je danska kraljica Margaret postala stvarni vladar i Švedske.

1443. - Rodjen je madjarski kralj Matija Hunjadi, poznat kao Matija I Korvin, koji je tokom vladavine od 1458. uspešno ratovao protiv Turaka i Habsburgovaca, zauzevši 1486. i Beč. Obnovio je madjarsku državu posle decenija feudalne anarhije, reformišući finansije, vojsku, pravosudje i administraciju, pomagao je razvoj gradova, a u Požunu [sadašnja Bratislava] 1465. osnovao je univerzitet i 1472. prvu štampariju. Nazvan je 'Korvin' zbog gavrana [latinski - corvus] na njegovom štitu.

1525. - Upotrebivši prvi put u istoriji ratova puške arkebuze, španska armija pod komandom markiza od Peskare do nogu je u bici kod Pavije u Italiji potukla francusko-švajcarsku vojsku koju je predvodio francuski kralj Fransoa I. U bici je poginulo 14.000 vojnika, a Fransoa I je zarobljen.

1530. - Karla V u Bolonji je za svetog rimskog cara i kralja Italije [već je bio kralj Španije i vladar njene ogromne imperije] krunisao papa Klement VII, što je bilo poslednji put u istoriji da rimski biskup kruniše nekog vladara.

1563. - Hugenoti su ubili Fransou de Lorena, vojvodu od Giza, jednog od francuskih rimokatoličkih vodja u gradjanskom ratu sa hugenotima, koji je sa svojim snagama opsedao Orlean.

1582. - Papa Grgur XIII izdao je bulu o primeni Gregorijanskog kalendara, reforma Julijanskog kalendara i uvodjenje Gregorijanskog, sprovedena je iz praktičnih razloga, Julijanski kalendar je astronomski neprecizan, dok je kod Gregorijanskog odstupanje neuporedivo manje.

1786. - Rodjen je nemački pisac Vilhelm Grim, skupljač i obradjivač narodnih bajki, koje je, kao i većinu drugih dela, objavio u saradnji sa starijim bratom Jakobom. Izdavao je i nemačke srednjovekovne književne spomenike i proučavao nemačka junačka predanja.

1803. - Rodjen je srpski trgovac i brodovlasnik Miša Anastasijević, kojeg je za 'kapetana dunavskog' 1833. postavio knez Miloš Obrenović, s kojim je bio u poslovnom ortakluku. Otad je poznat kao 'Kapetan Miša'. Imao je 74 broda, solane u Rumuniji i Madjarskoj i velika imanja u rumunskoj žitnici Vlaškoj. Veliku zgradu na Studentskom trgu u Beogradu, u kojem je sada rektorat Beogradskog univerziteta, nazvanu Kapetan-Mišino zdanje, poklonio je 1863. 'svom otečestvu'.

1847. - Rodjen je srpski hemičar Sima Lozanić, prvi rektor Beogradskog univerziteta, član Srpske kraljevske akademije. Bio je profesor hemije na Filozofskom fakultetu Velike škole i potom Univerziteta u Beogradu, ministar privrede i spoljnih poslova u vladama Srbije 1894. i 1905. Izučavao je organsku hemiju, agrikulturnu hemiju i mineralne sirovine.

1848. - Pod pritiskom naroda i liberalne buržoazije abdicirao je francuski kralj Luj Filip - nosilac režima 'gradjanskog kraljevstva' - i francuska Druga republika je proglašena dva dana kasnije.

1848. - U Londonu je na nemačkom jeziku objavljen 'Manifest komunističke partije', koji su, prema odluci Kongresa tajnog radničkog udruženja 'Saveza komunista' održanog u Londonu u novembru 1847, napisali Karl Marks i Fridrih Engels.

1852. - Rodjen je engleski pisac irskog porekla Džordž Ogastas Mur, autor realističkih i naturalističkih romana.

1885. - Rodjen je američki admiral Čester Vilijam Nimic, komandant Pacifičke flote SAD u Drugom svetskom ratu.

1887. - Pariz i Brisel postale su prve dve prestonice povezane telefonskom vezom.

1920. - Prvi politički program nemačke Nacionalsocijalističke radničke partije, koju je 1919. u Minhenu osnovao Adolf Hitler, objavljen je u 25 tačaka. Program koji je sačinio Hitler kasnije je razradjen u njegovoj knjizi 'Majn kampf' u kojoj je nagovesteno istrebljenje Jevreja i Roma.

1945. - Egipatski premijer Ahmed Maher Paša ubijen je u parlamentu, odmah pošto je u Drugom svetskom ratu objavio deklaraciju o stupanju Egipta u rat protiv Nemačke i Japana.

1945. - Trupe SAD oslobodile su japanske okupacije u Drugom svetskom ratu glavni grad Filipina Manilu.

1946. - Huan Peron je izabran za predsednika Argentine, započevši prvi od tri mandata na čelu te države.

1966. - U Gani je vojnim udarom, dok je bio u poseti Kini, zbačen predsednik Kvame Nkrumah, pod čijim je vodjstvom Gana 1957. izborila nezavisnost od Britanije. Vlast je preuzelo takozvano Veće nacionalnog oslobodjenja s generalom Džozefom Ankrahom na čelu. Svrgnuti predsednik otišao je u Konakri, gde ga je gvinejski predsednik Seku Ture 2. marta 1966. proglasio kopredsednikom Gvineje.

1971. - Alžir je saopštio da preuzima kontrolu nad francuskim petrolejskim kompanijama u zemlji.

1974. - Umro je srpski biolog Siniša Stanković, član Srpske akademije nauka i umetnosti, direktor Biološkog instituta Srbije, koji je znatno doprineo ekološkom pravcu u biologiji uporednim istraživanjima porekla i razvića živog sveta balkanskih jezera, strukture i razvoja njihovih ekosistema. U univerzitetsku nastavu uveo je ekologiju, citologiju, embriologiju, dinamiku razvića, uporednu anatomiju.

1974. - Pakistan je saopštio da je zvanično priznao Bangladeš [bivši Istočni Pakistan] kao nezavisnu državu.

1975. - Umro je sovjetski državnik ruskog porekla Mihail Aleksandrovič Bulganjin, premijer ŠSR od 1955. do 1958. Boljševicima se priključio 1917. uoči Oktobarske revolucije i do 1922. radio je u boljševičkoj tajnoj političkoj policiji.

1990. - Umro je italijanski državnik Alesandro Pertini, bivši predsednik Italije, najpopularniji italijanski političar posle Drugog svetskog rata. Član italijanske Socijalističke partije postao je 1918, niz godina proveo je u fašističkim zatvorima, u Drugom svetskom ratu učestvovao je u pokretu otpora, a potom je bio poslanik i senator. Za šefa države izabran je 1978. i tu dužnost obavljao je do 1985, kad se povukao iz javnog života.

1991. - Nekoliko časova posle poslednjeg pokušaja sovjetske diplomatije da spreči sukob, počela je ofanziva američkih snaga i njihovih saveznika u Zalivskom ratu protiv Iraka u kojem je s obe strane učestvovalo više od 1,3 miliona vojnika. Cilj ofanzive bilo je prisiljavanje Iraka da napusti Kuvajt, koji je okupiran 1. avgusta 1990.

1993. - Kanadski premijer Brajan Malruni, čija je popularnost spala na najniže grane u istoriji anketiranja birača u Kanadi, dao je ostavku posle devet godina na vlasti.

1995. - U retkoj javnoj svadji transatlantskih saveznika, ambasada SAD u Parizu optužila je ministra unutrašnjih poslova Francuske Šarla Paskvu da je lagao povodom špijunskog skandala i odluke francuskih vlasti dva dana pre toga da zbog političke i ekonomske špijunaže protera četvoricu američkih diplomata i još jednog državljanina SAD.

1996. - Kubanski vojni avioni oborili su dva mala aviona jedne kubanske izbegličke organizacije u SAD, koji su - uprkos ponovljenih upozorenja u višednevnom 'ratu živaca' da provokacije neće biti tolerisane - ušli duboko u vazdušni prostor Kube.

1996. - Palestinski islamski teroristi su u dva samoubilačka napada u Izraelu ubili 27 ljudi.

1998. - Francuski parlament je jednoglasno ratifikovao sporazum o sveobuhvatnoj zabrani atomskih proba.

2003. - U zemljotresu u severozapadnoj kineskoj provinciji Sindjang poginulo je najmanje 268 ljudi.

2004. - U zemljotresu koji je pogodio oblast El Hoseima na mediteranskoj obali Maroka, poginulo je najmanje 572 ljudi.

**Bisernica** · 26-02-2011 12:06

25. februar

1570. - Papa Pije V ekskomunicirao je englesku kraljicu Elizabetu I zbog njene podrške protestantizmu i anglikanskoj crkvi.

1723. - Umro je engleski arhitekta Kristofer Ren, na čijem delu je zasnovana engleska klasicistička arhitektura 18. veka. Nakon požara u londonskom Sitiju 1666, kada je izgorelo oko 13.000 zgrada, izradio je urbanistički plan za njegovu obnovu i ostvario svoje najveće delo katedralu Svetog Pavla [1673-1710].

1815. - Po nalogu Sulejman paše ubijen je Stanoje Stamatović, poznat kao Stanoje Glavaš, srpski vojvoda iz Prvog srpskog ustanka, hajduk i borac protiv Turaka. Bio je predviđen za vođu Prvog srpskog ustanka [1804], ali je na njegov predlog izabran Karađorđe Petrović. Njegovo junaštvo opevano je u narodnim pesmama, a Đura Jakšić je o njemu napisao istoimenu dramu.

1873. - Rođen je italijanski operski pevač Enriko Karuzo, jedan od najvećih tenora u istoriji opere. Bio je posebno cenjen kao izvođač uloga u operama Đuzepea Verdija i Đakoma Pučinija i kao interpretator italijanske kancone. Jedan je od prvih pevača koji je snimio gramofonsku ploču.

1885. - Nemačka je anektirala Tanganjiku i Zanzibar.

1888. - Umro je srpski botaničar i prirodnjak Josif Pančić, prvi predsednik Srpske kraljevske akademije, profesor i rektor Velike škole u Beogradu. Opisao je oko 80 dotada nepoznatih biljnih i životinjskih vrsta, otkrio endemsko-reliktni četinar poznat kao 'Pančićeva omorika' i objavio oko 30 naučnih radova. Osnovao je i uredio Botaničku baštu u Beogradu.

1899. - Umro je osnivač britanske novinske agencije Rojters nemački Jevrejin Paul Julijus fon Rojter, po kojem je nazvana najstarija svetska agencija.

1948. - Prinudivši premijera Eduarda Beneša da prihvati ostavke nekomunista u vladi, komunisti su u Čehoslovačkoj preuzeli vlast. Ovaj događaj nazvan je 'februarski udar'.

1954. - Egipatski predsednik Mohamed Nagib je prinuđen da podnese ostavku, a svu vlast je kao premijer i predsednik Revolucionarnog saveta preuzeo Gamal Abdel Naser, njegov blizak saradnik prilikom obaranja kralja Faruka I u julu 1952.

1956. - Na završetku 20. kongresa Komunističke partije S S S R, Nikita Hruščov pročitao je tzv. Tajni referat u kojem je izložio posledice Staljinove vladavine i kulta ličnosti.

1964. - Pobedom nad Soni Listonom u Majamiju, Kasijus Klej, od 1965. Muhamed Ali, postao je prvi put prvak sveta teške kategorije u boksu. Titulu je potom devet puta uzastopno uspešno odbranio, a oduzeta mu je 1967. sudskom presudom zbog odbijanja da bude mobilisan za rat u Vijetnamu.

1972. - Sovjetski vasionski brod 'Luna 20' vratio se na Zemlju sa uzorcima Mesečevog tla.

1983. - Umro je američki pisac Tenesi Vilijams, čuven po psihološkim dramama građenim tehnikom lirske simbolike ['Staklena menažerija', 'Tramvaj zvani želja', 'Mačka na usijanom limenom krovu'].

1986. - Filipinski diktator Ferdinand Markos podneo je ostavku pod pritiskom pobunjenog naroda, vojnog vrha, i uz podsticaj SAD koje su dotada podržavale njegovu diktatorsku vladavinu.

1991. - Iračka raketa 'skad' pogodila je, u Zalivskom ratu, kasarnu američkih marinaca kod saudijskog grada Dahran. Poginulo je 28 vojnika, a veći broj je ranjen.

1993. - Kim Jong Sam je preuzeo dužnost predsednika Južne Koreje kao prvi civil na čelu te azijske države posle 32 godine.

1994. - Jevrejski naseljenik Baruh Goldštajn ubio je iz automatske puške i bombama 43 muslimanska vernika u džamiji u Hebronu, na okupiranoj Zapadnoj obali, posle čega je na istom mestu pretučen do smrti.

2000. - Međunarodni crveni krst saopštio je da je još uvek nepoznata sudbina oko 3.000 ljudi sa Kosova nestalih za vreme sukoba srpskih snaga bezbednosti i kosovskih Albanaca 1998-99. i da među nestalim licima najviše ima kosovskih Albanaca.

2001. - U 92-oj godini umro je ser Donald Bredman, najpoznatiji igrač kriketa u istoriji tog sporta i najslavniji sportista Australije. On je postao nacionalna sportska ikona tokom 30-tih i 40-tih godina prošlog veka kada je postavio svojevrstan rekord u tom sportu.

2003. - Umro je italijanski komičar i režiser Alberto Sordi [82] koji je, u 60 godina dugoj karijeri, igrao u oko 150 filmova.

2004. - U 86. godini umro je Stanislav Rinjak
prvi registrovani zatvorenik u nacističkom koncentracionom logoru Aušvic.

2004. - Češki parlament je doneo odluku o slanju više od 100 vojnika u Avganistan, što je prvo aktivno učešće českih oružanih snaga od II svetskog rata.

2005. - Umro je Piter Benenson [83], osnivač Organizacije za ljudska prava Amnesti internešenel, koja je dobitnik Nobelove nagrade.

**Bisernica** · 26-02-2011 12:09

26. februar

1531. U zemljotresu u Portugalu poginulo nekoliko desetina hiljada ljudi, srušen veliki deo Lisabona i nekoliko drugih gradova.

1777. Rođen srpski vojvoda i diplomata prota Mateja Nenadović, koji je sa stricem Jakovom pokrenuo Prvi srpski ustanak u valjevskoj i šabačkoj nahiji. Pregovarao je s Turcima i Rusijom i time uspostavio prve diplomatske kontakte ustanika sa stranim državama. Bio predsednik Praviteljstvujuščeg sovjeta, prve Vlade. Njegovi "Memoari", pored književne vrednosti, predstavljaju dragocen dokument vremena.

1815. Napoleon Bonaparta pobegao iz zatočeništva na ostrvu Elba i uz pomoć grupe sledbenika vratio se na vlast u Francuskoj. Njegova druga vladavina, nazvana "100 dana", okončana u junu posle vojnog poraza kod Vaterloa.

1852. Britanski vojni transportni brod "Birkenhed" potonuo u zalivu Simon uz obalu Južne Afrike, a život izgubilo 485 ljudi.

1885. Predstavnici 15 zemalja na kongresu u Berlinu, Afrička konferencija, koji je organizovao nemački kancelar Oto fon Bizmark, dogovorili se o podeli centralne i istočne Afrike.

1901. Vođe Bokserskog ustanka u Kini Či Hsui i Hsu Čeng Ju javno pogubljeni odsecanjem glave.

1909. Turska priznala austrougarsku aneksiju Bosne i Hercegovine.

1915. Nemci u Prvom svetskom ratu, u borbi protiv Francuza kod Malankura, prvi put u istoriji ratovanja upotrebili bacače plamena.

1916. Nemci su u Prvom svetskom ratu potopili francuski teretni brod "Provansa II". Poginulo 930 ljudi.

1935. Škotski fizičar Robert Votson Vat demonstrirao prvi kompletan i praktično upotrebljiv radar.

1936. Adolf Hitler u Nemačkoj otvorio prvu fabriku za proizvodnju "narodnog vozila", "folksvagen".

1952. Premijer Velike Britanije Vinston Čerčil saopštio da je Velika Britanija proizvela atomsku bombu i da će je isprobati u Australiji.

1960. Umro srpski lingvista Aleksandar Belić, profesor Beogradskog univerziteta, predsednik Srpske kraljevske akademije, odnosno Srpske akademije nauka i umetnosti, član svih slovenskih akademija. Osnivač srpske moderne dijalektologije i jedan od tvoraca naučne sintakse.

1980. Egipat i Izrael uspostavili diplomatske odnose, čime je okončano 30-godišnje ratno stanje dve zemlje.

1986. Sovjetski Savez u Zemljinu orbitu lansirao prvi blok svemirske stanice "Mir", koja je posle 15 godina uništena sagorevanjem, a nesagoreli delovi pali u Tihi okean, 23. marta 2001.

1990. Pod vođstvom Violete Barios de Čamoro, udružena lista 14 opozicionih partija Nikaragve dobila izbore pobedivši sandiniste predsednika Danijela Ortege.

1993. U snažnoj eksploziji u Svetskom trgovinskom centru u Njujorku, za koju su odgovorni arapski islamski teroristi, poginulo šest, povređeno oko 1.000 ljudi. Osam godina kasnije, 11. septembra 2001, obe kule Centra srušene u samoubilačkom napadu otetim putničkim avionima. U tom napadu poginulo oko 3.000 ljudi.

1995. Posle gubitka oko milijardu dolara koje je na berzi u Singapuru izazvao diler Nik Lison, bankrotirala londonska banka "Bering", jedna od najstarijih i najuglednijih britanskih banaka.

2001. Umro Dragoslav Avramović, bivši guverner Narodne banke Jugoslavije, autor programa ekonomske stabilizacije 1994. kojim je suzbio hiperinflaciju u Jugoslaviji.

2001. Skupština Jugoslavije ukinula ukaz o oduzimanju državljanstva dinastiji Karađorđević koji je 1947. donela tadašnja komunistička vlada.

2002. Skupština Srbije usvojila izmene Krivičnog zakona kojima je ukinuta smrtna kazna.

2004. U avionskoj nesreći kod Mostara poginuo predsednik Makedonije Boris Trajkovski i članovi delegacije koji su s njim putovali na međunarodnu konferenciju o investiranju u BiH.

**Bisernica** · 27-02-2011 08:49

27. februar

1557. - Otvorena je prva ruska ambasada, u Londonu.

1822. - U Beču su prestale da izlaze "Novine serbske". List su 1. avgusta 1813. pokrenuli i uređivali studenti medicine u Beču Dimitrije Davidović i Dimitrije Frušić. Štampan je građanskom azbukom i na jeziku koji je u znatnoj meri bio narodni.

1869. - Džon Menard je prvi crnac koji je održao govor u Kongresu u Americi.

1883. - Oskar Hamerstajn (Oscar Hammerstein) patentirao je prvu mašinu za uvijanje duvana.

1905. - Velika škola je reorganizovana i prerasla je u Beogradski univerzitet, kojem je Skupština Srbije osigurala visok stepen autonomije. Zakonom je Univerzitet proglašen "najvišim samoupravnim telom za višu stručnu nastavu, sa slobodnom nastavom i slobodnim izlaganjem nauke" i određeno je da rektora - obavezno redovnog profesora Univerziteta - bira Univerzitetski savet, što ministar prosvete samo "prima k znanju". Naučna sloboda zajamčena je odredbom prema kojoj nijedan profesor nije mogao biti otpušten zbog naučnih ili političkih uverenja. Posle Prvog svetskog rata, pored Univerzitetskog saveta ustanovljeno je i Univerzitetsko veće i ni u jednom telu nije bilo ljudi van Univerziteta. Prva škola univerzitetskog ranga u Srbiji osnovana je 1808. odlukom vođe Prvog srpskog ustanka Đorđa Petrovića Karađorđa, ali je ugašena propašću ustanka 1813. Naredbom kneza Miloša Obrenovića obnovljena je 1830, a 1833. je premeštena u Kragujevac, gde je od 1838. radila pod nazivom Licej (Liceum) ili Veliko učilište. Licej je 1841. vraćen u Beograd i 1863. ukazom kneza Mihaila Obrenovića nazvan Velika škola.

1932. - U Londonu je rođena glumica Elizabet Tejlor. Glumačku karijeru započela je u trinaestoj godini, i ubrzo se probila u prve redove filmskih glumica SAD. Glavni filmovi: "Mesto pod suncem", Staza slonova", "Drvo života", "Džin", "Kleopatra", "Hotel Internacional" i dr.

1949. - Chaim Weizmann postao je prvi izraelski predsednik.

1956. - Žene u Egiptu dobile su pravo glasa.

1964. - Italijanska vlada objavila je da prihvata sugestije povodom toga kako sačuvati čuveni Krivi toranj u Pizi od rušenja. Poslednja istraživanja u tom trenutku pokazala su da se 55 metara visokom tornju sa 6 metara odstupanja po vertikali svake godine pomalo povećava nagib. Eksperti su upozoravali na to da je ova srednjovekovna građevina (kula je podignuta u periodu 1174- 1350. godine) podložna rušenju usled mogućeg zemljotresa ili oluje. Predlozi su stizali iz celog sveta, ali sve do 1999. godine nije započeta uspešna restauracija.

1967. - Pink Flojd izdaje svoj prvi singl "Arnold Layne".

1996. - Suspendovane su sankcije UN protiv Republike Srpske.

1997. - Šade (Sade) je uhapšena na Jamajci zbog nepokoravanja policajcu.

**Bisernica** · 02-03-2011 21:31

28. februar

364. - Časnici rimske vojske u Niceji, Bitiniji proglasili su Valentinijana I. za rimskog cara.

1533. - Rođen Michel de Montaigne, francuski književnik i prevodilac , najznačajniji esejist u istoriji.

1784. - John Wesley, sveštenik Engleske Crkve, utemeljio je prvu Metodističku Crkvu.

1869. - Umro Alphonse de Lamartine, francuski književnik i političar

1896. - Umro Ante Starčević, hrvatski političar i književnik

1900. - Veliko vojvodstvo Baden donelo je uredbu kojom se, prvi put u Nemačkoj, ženama daje pravo studiranja na visokim školama. Dotad su mogle učestvovati samo kao gosti,posmatrači.

1985. - Rođena Jelena Janković, srpska teniserka.

2011. - Umrla Jane Russell ,američka glumica

**Bisernica** · 02-03-2011 21:39

1. mart

86.pne.. - Rimski vojskovođa Lucije Kornelije Sula zauzeo Atinu i svrgnuo lokalnog tiranina koga je postavio pontski kralj Mitridat VI Eupator.

293. - Rimski car Dioklecijan stvorio tetrarhiju, sistem vladavine četiri savladara. Galerije i Konstancije I Hlor proglašeni su cezarima avgusta Dioklecijana i Maksimijana.

1445.- Rođen Sandro Botičeli, jedan od najvećih slikara italijanske Renesanse

1498. - Vasko de Gama kao portugalski moreplovac je prvi Evropljanin koji se iskrcao na obale sadašnje afričke države Mozambik na svome putu ka Indiji.

1643. - Umro Đirolamo Freskobaldi italijanski čembalista, orguljaš i kompozitor.

1562. - Francuski rimokatolici su, pod vođstvom vojvodea Fransoa od Gize i uz podršku Vatikana u Wassyju poklali 1.200 hugenota (Huguenots) - francuskih protestanata, izazvavši religiozni rat koji je trajao do 1598 godine.

1565. - Estasio de Sa osnovao Rio de Žaneiro.

1643. - Posle Portugala i Francuske, Španski kralj Karlo III proterao je iz zemlje rimokatolički jezuitski red.

1803. - Ohajo se kao 17-ti, priključuje Sjedinjenim Američkim Državama.

1810. - Rođen Frederic Chopin, poljski pijanist i kompozitor

1815. - Francuski car Napoleon prvi iskrcao se na obalu Francuske, tri dana pošto je s grupicom sledbenika napustio mediteransko ostrvo Elba na kojem je bio zatočen pošto je primoran da abdicira u aprilu.

1862. - izlazi prvi broj zadarskog "Narodnog lista", najstarije živuće hrvatske novine

1872. - Osnovan je Nacionalni park Yellowstone, prvi nacionalni park na svijetu.

1878. - Pobedom Srbije završen je Drugi srpsko-turski rat.

1896. - Etiopija je pobijedila Italiju u odlučujućoj bitki kod Adowe čime je završen Prvi abesinijsko-talijanski rat.

1919. - Japanska vlast u Koreji: Samilski pokret u Koreji započeo je brojne mirovne prosvjede diljem zemlje, ali su brutalno ugušeni od japanske policije i vojske.

1919. - U Beogradu se sastao prvi jugoslovenski parlament - privremeno narodno predstavništvo Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca u kojem je bilo 296 poslanika, postavljenih ukazom vlade.

1941. - Bugarska je u Drugom svetskom ratu pristupila Trojnom paktu.

1942. - Drugi svetski rat u Jugoslaviji: U Čajniču je od oko hiljadu boraca formirana Druga proleterska brigada NOVJ.

1943. - Drugi svetski rat: Britansko ratno vazduhoplovstvo počelo je u Drugom svetskom ratu da sistematski bombarduje evropske železničke sisteme na teritoriji pod kontrolom Nemačke.

1946. - Engleska banka prelazi u državno vlasništvo, a njeni dotadašnji akcioneri se obeštećuju.

1947. - Međunarodni monetarni fond započeo je svoje financijske operacije.

1954. - Na atolu Bikini u Tihom oceanu detonirana je hidrogenska bomba Castle Bravo teška 15 megatona, koja je uzrokovala jednu od najgorih radioaktivnih kontaminacija tijekom nuklearnog testiranja.

1954. - U glavnom gradu Venecuele Karakasu otvorena je prva konferencija Organizacije američkih država.

1959. - Arhiepiskop Makarios treći vratio se na Kipar iz izgnanstva sa Sejšelskih ostrva, na koja su ga 1956. proterali Britanci.

1966. - Posle tri i po meseca leta, na Veneru se spustila sovjetska “Venera 3“, prvi vasionski brod koji je prispeo na neku drugu planetu.

1983. - u Cirihu, Svoč grup AG predstavlja javnosti prvi Svoč sat.

1985. - U Urugvaju je preuzeo vlast predsednik Hulio Sangineti, čime je okončana devetogodišnja vojna vladavina u toj južnoameričkoj zemlji.

1991. - Na prvim slobodnim izborima u Albaniji, Albanska partija rada osvojila je 176 od 250 poslaničkih mesta i zadržala vlast, ali je predsednik partije Ramiz Aljija [Alia] izgubio u svojoj izbornoj jedinici.

1992. - Referendum o nezavisnosti Bosne i Hercegovine. Incident u Sarajevu prilikom koga su napadnuti pravoslavni svatovi.

1992. - U Crnoj Gori se na referendumu 63 odsto građana izjasnilo za zajedničku državu sa Srbijom - Saveznu Republiku Jugoslaviju.

1993. - Američki vojni transporteri su iznad istočne Bosne izbacili prve tovare s hranom i lekovima, čime je u Bosni i Hercegovini počela “Operacija padobran“.

1994. - Posle četvorodnevnih pregovora pod pritiskom SAD, predstavnici Hrvatske, i bosanskih muslimana i Hrvata su u Vašingtonu potpisali preliminarni sporazum o stvaranju muslimansko-hrvatske federacije u BiH.

1996. - Niko od 123 putnika i člana posade nije preživeo pad peruanskog putničkog aviona “Boing 737“, u najtežoj nesreći u istoriji civilnog vazduhoplovstva u Peruu.

1997. - Albanska vlada premijera Saljija Beriše podnela je ostavku, posle dvomesečnih krvavih nereda izazvanih krahom štedionica u kojima je desetine hiljada Albanaca izgubilo životnu ušteđevinu.

**Bisernica** · 02-03-2011 21:47

2. mart

855. - Umro Lotar I, kralj Italije i car Svetog rimskog carstva

1824. - Rođen Bedřich Smetana, češki skladatelj

1835. - Umro Franjo II., poslednji car Svetog Rimskog Carstva; car Austrije od 1804. pod imenom Franjo I.

1844. - Ukazom kneza Aleksandra Karađorđevića osnovana je Vojnomedicinska akademija u Beogradu.

1855. - Umro Nikolaj I Pavlovič, ruski car

1917. - Tokom Februarske revolucije u Rusiji, car Nikola II. abdicirao i formirana privremena vlada Georgija Lvova.

1919. - U Moskvi osnovana Komunistička internacionala (Kominterna).

1921. - proglašena Labinska republika, pobuna istarskih rudara protiv nadolazeće talijanske fašističke politike.
Umro Nikola I Petrović NJegoš, crnogorski kralj, vojskovođa i pisac srpskog porekla.

1931. - Rođen Mihail Gorbačov, političar, poslednji predsednik SSSR-a

1943. - II svjetski rat: australske i američke zračne snage napale su i uništile veliki konvoj japanske mornarice u bitki na Bismarckovom moru.

1949. - američki kapetan James Gallagher spustio se u bazu u Fort Worth u Teksasu, okončavši prvi let oko Zemlje bez spuštanja

1956. - Francuska priznala nezavisnost Maroka.

1962. - U Burmi izvršen vojni udar pod vodjstvom Ne Vina. Vojni režim okončan je na isti dan 1974, kada je stupio na snagu novi ustav, a Burma proglašena socijalističkom republikom s predsednikom Ne Vinom.

1988. - Predsednik Saveza komunista Srbije Slobodan Milošević, obraćajući se okupljenim Srbima sa Kosova ispred zgrade Skupštine SFR Jugoslavije, najavio je hapšenje albanskih lidera na Kosovu.

1994. - Predsednik bošnjačke vlade Haris Silajdžić, predstavnik bosanskih Hrvata Krešimir Zubak i ministar inostranih poslova Hrvatske Mate Granić potpisuju preliminarni sporazum o spajanju hrvatskih i muslimanskih teritorija u Bosni u federaciju sedam etničkih kantona.

1996. - Teškim izbornim porazom Laburističke partije australijskog premijera Pola Kitinga, okončana je trinaestgodišnja vladavina laburista u Australiji.

1998. - Film "Titanik" postao je prvi film u svetu koji je ostvario prihod od milijardu dolara.

1999. - Ruandski pobunjenici iz plemena Hutu ubili osam od 17 stranih turista koje su oteli prethodnog dana. Otmičari su kasnije ubijeni.

2000. - Britanske vlasti dozvolile su bivšem čileanskom diktatoru Augustu Pinočeu da napusti London i ode u Čile, odbivši zahtev Španije za njegovu ektradiciju. Narednog dana Pinoče je stigao u Čile.

2002. - Devet izraelskih civila ubijeno je u Jerusalemu u samoubilačkom bombaškom napadu arapskih ekstremista.

2003. - Francuski predsednik Žak Širak doputovao je u zvaničnu posetu Alžiru. To je prva poseta na najvišem nivou od kada je Alžir stekao nezavisnost od Francuske 1962. godine, posle osmogodišnjeg brutalnog rata.

2006. - Nova Vlada Republike Srpske sa Miloradom Dodikom na čelu preuzela dužnost.

**Bisernica** · 06-03-2011 11:48

3. mart

1847. - Rođen je Aleksandar Grejam Bel, engleski fiziolog, učitelj govora gluvih. Pronašao je i usavršio telefon i patentirao ga u Bostonu 1876. godine. Taj prvi telefon nije imao izvora električne energije, već mikrofon magnetskog tipa. Osnivač je američkog preduzeća "Bell Telephone Co". Napisao je "Mehanizam govora". Umro je 1922. godine.

1853. - Rođen je Vinsent Van Gog, holandski i francuski slikar, jedan od najoriginalnijih i najtemperamentnijih modernih evropskih slikara. Njegova dela su ekspresivna, puna prodorne snage, građena na osnovu odnosa široko postavljenih bojenih ploha uznemirene frakture koja u svom kretanju prati oblik predmeta čvrstih kontura preko teme pejzaža, portreta i mrtve prirode. Odražavaju neposredna psihička stanja u širokoj skali raspoloženja. Karakteriše ih jaka ekspresivnost i emotivnost uopšte. Početni period Van Goga vezuje za realizam, ali nakon prelaska iz Holandije u Pariz, on rasvetljava paletu boja i uklapa se u impresionistički stil. Izvršio je veliki uticaj na modernu umetnost. Najčuvenija dela: "Doktor Gaše", "Slika moje sobe", "Suncokreti", "Žitno polje pod čempresima", autoportreti... Umro je 1890. godine.

1875. - Odigrana je prva zabeležena hokejaška utakmica.

1875. - U Parizu je premijerno izvedena opera Žorža Bizea "Karmen".

1878. - U San Stefanu je sklopljen ugovor kojim je, diktatom Rusije Otomanskom carstvu, stvorena Velika Bugarska. Ugovorom je Rusiji pripala Besarabija, Srbiji su oduzeta i data Bugarskoj područja oko Vranja, Bele Palanke i Pirota, a Rumunija je dobila Dobrudžu. Ugovor je izazvao oštra reagovanja u Velikoj Britaniji, Austrougarskoj, Nemačkoj, Francuskoj i Italiji, a i u Rusiji je bilo negodovanja. Na najveći otpor naišao je u Srbiji, Crnog Gori i Grčkoj i izmenjen je Berlinskim mirovnim ugovorom u julu 1878. Berlinski kongres je odlučio da Bugarsku svede na nacionalne okvire, Srbiji su vraćene oduzete teritorije, a Rumuniji, Srbiji i Crnoj Gori priznata je nezavisnost.

1886. - Posle tromesečnog rata, Srbija i Bugarska zaključile su Bukureštanski mir. Neposredan povod rata bilo je pripajanje Bugarskoj Istočne Rumelije, tek oslobođene od turske vlasti. Slabije opremljena srpska vojska je odbijena i, posle poraza na Slivnici, Bugari su zauzeli Pirot. Rat nije doneo teritorijalne promene, ali je znatno oslabio poziciju kralja Milana Obrenovića. Najpre je prisiljen da prihvati liberalno-demokratski ustav, a 1889. da abdicira u korist sina Aleksandra.

1917. - Abdicirao je Nikolaj II, poslednji ruski car.

1955. - Elvis Prisli se prvi put pojavio na TV-u.

1956. - Maroko je izdejstvovao nezavisnost od Francuske.

1962. - Formirana je britanska teritorija na Antarktiku.

1978. - Ukradene su mošti Čarlija Čaplina iz Švajcarske.

1991. - U Švajcarskoj je snižena starosna granica glasača sa 20 na 18 godina.

**Bisernica** · 06-03-2011 11:54

4. mart

852. - knez Trpimir izdaje svoju Povelju, u kojoj se naziva "vladarom Hrvata po Božjoj milosti" - prva je to domaća isprava u kojoj se spominje hrvatsko ime.
1152. - Fridrih I Barbarosa izabran za za nemačkog kralja nasledivši strica Konrada III. Jedan od vođa u trećem krstaškom ratu.
1801. - Tomas Džeferson postao prvi predsednik SAD inaugurisan u novom glavnom gradu, Vašingtonu.
1849. - car Franjo Josip I. donio oktroirani ustav za sve zemlje Habsburške Monarhije.
1857. - Mirom u Parizu završen britansko-persijski rat, a šah Persije priznao nezavisnost Avganistana.
1877. - U teatru "Boljšoj" u Moskvi prvi put izveden balet "Labudovo jezero" Petra Iliča Čajkovskog u svojoj izvornoj verziji. Premijera konačne verzije baleta, koja se izvodi i danas, bila je 15. januara 1895.
1933. - Frenklin Ruzvelt položio zakletvu kao 32. predsednik SAD i objavio novi ekonomski program za savladavanje posledica velike ekonomske krize koja je počela 1929.
1941. - Drugi svetski rat: Britanska mornarica i komandosi izveli Prepad na Lofoten i poopili 11 nemačkih brodova u okupiranoj Norveškoj.
1945. -
Drugi svetski rat: Sovjetska Crvena armija u Drugom svetskom ratu izbila na Baltičko more.
Osnovano Sportsko društvo Crvena Zvezda.
1964. - Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija usvojio rezoluciju o raspoređivanju mirovnih snaga na Kipru.
1965. - Sirija nacionalizovala devet naftnih kompanija, među njima dve kompanije naftnih koncerna iz SAD.
1970. - U havariji francuske podmornice "Euridika" u Sredozemnom moru u blizini Tulona život izgubilo svih 57 članova posade.
1974. - Konzervativci u Velikoj Britaniji izgubili izbore, premijer Eduard Hit podneo je ostavku. Novu vladu formirao lider laburista Harold Vilson.
1977. - U snažnom zemljotresu u Rumuniji, u kojem je najviše stradao glavni grad Bukurešt, poginulo više od 1.500 ljudi, a 35.000 ostalo bez domova.
1979. - Stephen P. Synnott otkrio jupiterov satelit Metis
1980. - Robert Mugabe iz Zimbabve afričke nacionalne unije izabran je za poglavara prve vlade u Zimbabveu.
1996. - Ispred najvećeg tržnog centra u Tel Avivu bombaš-samoubica eksplozijom ubio najmanje 14 osoba i ranio njih više od 130.
1998. - Kosovski rat: Posle sukoba srpskih snaga bezbednosti i naoružanih Albanaca na području Drenice, u kojima je poginulo više desetina ljudi, kosovski Albanci počeli masovne demonstracije širom Kosova, a Oslobodilačka vojska Kosova pozvala sunarodnike da joj se pridruže i najavila osvetu.
2000. - SAD ponudile pet miliona dolara za informacije koje mogu pomoći u hapšenju predsednika Jugoslavije Slobodana Miloševića, bivšeg predsednika Republike Srpske Radovana Karadžića i ratnog komandanta bosanskih Srba Ratka Mladića, optuženih pred Međunarodnim sudom za ratne zločine.
2002. -
Lider Demokratskog saveza Kosova Ibrahim Rugova postao prvi predsednik Kosova pod međunarodnom upravom. Za prvog premijera izabran funkcioner Demokratske partije Kosova Bajram Redžepi.
U dvodnevnim verskim sukobima Indusa i muslimana u zapadnoj indijskoj državi Gudžarat ubijeno preko 500 osoba.
2004. - U požaru u manastiru Hilandar na Svetoj Gori izgorelo dve trećine tog kompleksa.

**Bisernica** · 06-03-2011 11:57

5. mart

1512. - Rođen je Gerardus Merkator, holandsko-flamanski geograf i kartograf, konstruktor poznate Merkatorove projekcije (1569), osnivač nove kartografske škole. Njegovo životno delo, prvi "Svetski atlas", pojavilo se 1595. godine.

1832. - Štampana je prva knjiga u prvoj štampariji obnovljene Srbije - "Sabor istine i nauke" Jovana Stejića. Štamparija je kupljena u Rusiji i dopremljena u Beograd u maju 1831.

1868. - C. H. Gould patentirao je heftalicu u Engleskoj.

1924. - Computing-Tabulating-Recording Corp postaje IBM.

1953. - Sovjetski kompozitor i pijanista Sergej Prokofjev preminuo je u 62. godini. Bio je jedan od najoriginalnijih sovjetskih muzičkih stvaralaca. Završio je Petrogradski konzervatorijum 1914. kao učenik Rimskog-Korsakova i Ljadova. Najznačajnija dela: opere "Semjon Kotko", "Rat i mir", baleti "Romeo i Julija", "Pepeljuga", kantata "Aleksandar Nevski"...

1956. - Film "King Kong" prvi put je prikazan na TV-u.

1976. - Britanska funta prvi put je imala vrednost manju od 2 dolara.

1986. - Izašao je prvi broj tabloida "Today", prvih britanskih nacionalnih novina u boji.

1994. - Napravljen je najveći milk-šejk - 1.955 galona, tj. 8.611 litara. Bio je to, inače, čokoladni šejk.

1995. - U Sankt Petersburgu pronađen je grob ruskog cara Nikolaja i cele carske porodice ubijene za vreme revolucije.

**Bisernica** · 06-03-2011 12:11

6. mart

1475. - Rođen je Mikelanđelo Buonaroti, italijanski vajar, slikar, arhitekta i pesnik, jedan od najvećih umetnika u istoriji umetnosti i najpotpunijih predstavnika renesanse u Evropi. Svojim radom pretežno je bio vezan za Firencu i Rim. Njegova prva značajna dela su "Pijeta" ("Plač Majke Božje") u crkvi svetog Petra u Rimu, "Bogorodica s Hristom" u Brižu i "David", statua visoka 5 metara, u Akademiji u Firenci, a mnogi smatraju da vrhunac njegovog vajarskog stvaralaštva predstavljaju figure za grobnicu pape Julija II ("Mojsije", koji se danas čuva u crkvi San Pjetro in vinkoli u Rimu, i statue robova - "Okovani rob" i "Oslobođeni rob", koje se čuvaju u Luvru) i za grobnicu porodice Mediči ("Jutro", "Veče", "Dan", "Noć"). Kao slikar, izradio je, na zahtev pape Julija II, devet epizoda iz Starog zaveta na tavanici Sikstinske kapele u Vatikanu (najčuvenije od njih su "Rođenje Adama", "Izgnanstvo Adama i Eve iz Raja", likovi sibila, proroka...), a kasnije i džinovski i veličanstveni "Strašni sud" na začeljnom zidu Kapele, na kom je radio punih sedam godina. Zanimljivo je da je Mikelanđelo uvek insistirao na tome da on nije slikar, već vajar. Stoga je svoja pisma po pravilu potpisivao sa Mikelanđelo sculptore. Kao arhitekta, sagradio je u Firenci Lorencovu biblioteku, a u Rimu je nastavio rad na crkvi svetog Petra. Napisao je i znatan broj stihova misaonog sadržaja i strasnog izraza - "Soneti", "Madrigali". Umro je 1564. godine.

1619. - Rođen je Sirano de Beržerak, francuski književnik, veoma smelog i slobodnog duha. Teško ranjen 1640, napustio je vojni poziv u kojem se istakao kao odličan mačevalac i okrenuo se književnosti. Ostavio je jednu komediju, jednu tragediju, ali je naročito poznat po svom delu "Drugi svet" - putovanja na Mesec i na Sunce. Edmon Rostan ga je opevao u svojoj herojskoj komediji istog imena.

1853. - Premijera opere "Travijata" Đuzepa Verdija u Veneciji.

1882. - Knez Milan IV Obrenović proglasio se kraljem Srbije. Sedam godina kasnije istog datuma, abdicirao je u korist sina Aleksandra.

1899. - Feliks Hofman patentirao je aspirin.

1909. - U Beogradu je osnovan Savez srpskih vitezova, što je bio prvi pokušaj organizovanja sportskog života na širem planu, ujedinjavanju i objedinjavanju sportskih organizacija i članstva. Savez se, nažalost, ugasio već početkom 1910. godine, a ubrzo potom je osnovan Srpski olimpijski klub.

1941. - Krunski savet je u Drugom svetskom ratu odlučio da Jugoslavija pristupi Trojnom paktu, pod uslovom da joj Nemačka i Italija garantuju nepovredivost teritorije.

1945. - Umrla je srpska slikarka Milena Pavlović-Barili, umetnik rafinirane kulture, koja je slikala u nadrealističkom maniru, s posebnim osećanjem za prostor i poetičnu atmosferu. Pod uticajem renesansnih majstora, insistirala je na preciznosti, jasno artikulisanom crtežu, naglašenoj linearnosti. Život je provela između dva sveta - majke Danice i oca Bruna Barilija, italijanskog kompozitora i muzičkog kritičara, tj. između patrijarhalne Srbije i velikih kulturnih centara Evrope. Završila je Umetničku školu u Beogradu, studirala u Minhenu, živela u Rimu i Parizu. U SAD je otišla 1939, gde je bila ilustrator modnog časopisa "Vog" i scenograf i kostimograf u njujorškim pozorištima. Od posledica pada s konja umrla je u Njujorku u 36. godini života.

1949. - Radio Beograd je prvi put emitovao humorističku emisiju "Veselo veče", koja je po kontinuitetu svetski rekorder - i sada se emituje svake nedelje uveče.

1964. - Četvrti razvod Elizabet Tejlor (Edi Fišer).

1967. - Svetlana Alilujeva, Staljinova ćerka, zatražila je politički azil u SAD.

1970. - Bitlsi su izbacili pesmu "Let it Be" u Engleskoj.

1983. - Helmut Kol izabran je za zapadnonemačkog kancelara.

**Bisernica** · 08-03-2011 17:36

7. mart

1765. - Rođen je Žozef Nisefor Neps, francuski pronalazač. Izumeo je heliografiju i, posle smrti Dagera, završio rad na izumu dagerotipije.

1838. - Rođen je Evgenije Petrovič Pečatkin, poznati ruski izdavač.

1875. - Rođen je Moris Ravel, francuski kompozitor, jedan od najistaknutijih predstavnika francuskog impresionizma. Bio je stvaralac veoma originalnog izraza. Glavna dela: opera "Španjolski sat", balet "Dafnis i Kloe", orkestarska kompozicija "Bolero", klavirski ciklus "Kuprenov grob" i veliki broj solo pesama na stihove francuskih simbolista. Umro je 1937. godine.

1876. - Aleksandar Bel patentirao je telefon.

1906. - Finski parlament usvojio je odluku o ženskom pravu glasa, koji se nije odnosio na siromašne žene.

1917. - Izašla je prva džez ploča - "Dixie Jazz Band One Step"; snimio ju je Nick LaRocca Original Dixieland Jazz Band.

1926. - Obavljen je prvi prekookeanski (transatlantski) telefonski razgovor, London-Njujork.

1933. - Nastala je igra Monopol.

1935. - Sarska oblast pripojena je Nemačkoj. Ova oblast prethodno je Versajskim ugovorom o miru data na upravu Francuskoj za period od 15 godina kao naknada za ratnu štetu od nemačkog pustošenja i razaranja (1914-1918).

1955. - Petar Pan prvi put se pojavio na TV-u.

1987. - Bokser Majk Tajson osvojio je titulu u teškoj kategoriji pobedivši Bounkrašera Smita u meču koji je trajao 12 rundi.

1989. - Iran je prekinuo diplomatske odnose sa Velikom Britanijom zbog knjige Salmana Ruždija "Satanski stihovi".

**Bisernica** · 08-03-2011 17:39

8. mart

Nikad ti niko neće ovako u krvotok uliti
poslednju nežnost celu,
i pronaći u tebi i nadu i beznađe.

Mika Antić

...niko kao Žena !
Sretan 8. mart

1801. - U pristaništu Abukir u Egiptu udružene englesko-otomanske snage porazile su francusku vojsku.

1846. - Otvorena je prva čitaonica u Srbiji, nazvana Srpsko čitalište, kasnije Čitalište beogradsko. Slične čitaonice ubrzo su osnovane i u drugim gradovima Srbije.

1855. - Prvi voz prešao je preko prvog američkog železničkog mosta, na Nijagarinim vodopadima.

1865. - Rodio se Frederik Vilijam Gaudi, američki tipograf i izdavač, autor preko stotinu nacrta za tipografska pisma.

1879. - Rođen je srpski slikar, vajar i pisac Mihailo Milovanović, jedan od osnivača Udruženja likovnih umetnika Srbije, ratni slikar Vrhovne komande srpske vojske u Prvom svetskom ratu, autor čuvenih portreta srpskih vojvoda Radomira Putnika, Živojina Mišića, Stepe Stepanovića i Petra Bojovića, generala Pavla Jurišića Šturma, kralja Petra I Karađorđevića i regenta Aleksandra Karađorđevića. Diplomirao je 1909. na Likovnoj akademiji u Minhenu, a u Prvom svetskom ratu je sa srpskom vojskom preživeo njenu golgotu. Njegovo slikarstvo karakteriše preplitanje realizma, simbolizma i impresionizma, u dinamičkom procesu stalnih preobražaja i potrage za prepoznatljivim izrazom, lakoća prilagođavanja različitim formama, uz postojano uverenje da je narodna tradicija i izvor i ishodište umetničkog poduhvata. Izložbe njegovih slika u periodu imeđu dva svetska rata bile su prvorazredan kulturni događaj, a hroničari su zabeležili da je izložba 1938. u paviljonu "Cvijeta Zuzorić" u Beogradu bila najposećenija postavka u dotadašnjoj istoriji te kuće. Izradio je spomenike arhimandritu račanskog manastira i knezu Sokolske nahije Hadži-Melentiju u manastiru Rača, komandantu Zlatiborskog komitskog odreda majoru Kosti Todoroviću u Srebrenici (koji su porušile ustaše u Drugom svetskom ratu), srpskim ratnicima u Mladenovcu (oskrnavljen 1947. uklanjanjem grba Srbije i dvoglavog orla s krstom i krunom iznad grba), spomenik na Krfu poginulim vojnicima Drinske divizije, mermerni ikonostas u pravoslavnoj crkvi u Mladenovcu. Napisao je roman "Lendina vodenica", štampan više od pola veka posle njegove nasilne smrti. Tog nosioca Albanske spomenice i Ordena svetog Save, koji je 1912. došao u Srbiju iz Minhena da bi kao dobrovoljac učestvovao u balkanskim ratovima, komunisti su streljali u Užicu krajem novembra 1941, pod optužbom da je "engleski špijun". Posle Drugog svetskog rata i dolaska na vlast njegovih ubica, decenijama je bio pod najstrožim velom ćutanja - i kad su mu slike izlagane, ime autora nije pominjano, a prećutale su ga i sve enciklopedije, čak i Likovna enciklopedija.

1914. - Izašao je prvi broj ruskog magazina Rabotnica.

1917. - U Petrogradu je počela februarska (zbog starog kalendara) revolucija. Po karakteru buržoasko-demojkratska, ova revolucija bila je značajna etapa u pripremi socijalističke revolucije. Sprovedena je relativno lako i za nekoliko dana, a okončana je abdikacijom cara Nikolaja II.

1957. - Sledeći izraelsko povlačenje sa okupirane egipatske teritorije, Suecki kanal ponovo je otvoren za međunarodni saobraćaj.

1971. - Osnovan je hor "Kolegijum muzikum", akademski kamerni hor studentkinja Fakulteta muzičke umetnosti u Beogradu.

1973. - Otvoren je najviši tunel na svetu a najduži u Americi - Ajzenhauer tunel.

1974. - U Parizu je otvoren aerodrom "Šarl de Gol".

1976. - Najveći ikad viđeni kameni meteorit, težak 1.774 kg, pao je u Džilin, Kina.

1983. - IBM izbacuje na tržište PC DOS verziju 2.0.

1986. - Martina Navratilova postaje prva teniserka koja je zaradila deset miliona dolara.

1992. - U Beograd je doputovao komandni sastav 14.000 "plavih šlemova", koji su potom, prema planu bivšeg državnog sekretara SAD i izaslanika generalnog sekretara UN Sajrusa Vensa, raspoređeni u Hrvatskoj i Krajini.

**Bisernica** · 12-03-2011 20:07

9. mart

1454. godine rođen je italijanski moreplovac Amerigo Vespuči, prema čijoj je latinskoj verziji imena (Americus) nemački kartograf Martin Valdzemiler 1507. Novi svet pogrešno nazvao Amerika. To je prihvaćeno uprkos činjenici da je novi kontinent 1492. otkrio Vespučijev zemljak Kristifor Kolumbo. Vespuči je u Novi svet putovao 1499. kao član španske ekspedicije, a 1501. i 1502. predvodio je portugalsku ekspediciju. Verovao je da su Honduras i Brazil novi, neotkriveni kontinenti, ne znajući da je Honduras pre njega otkrio Kolumbo.
Danas je sreda, 9. mart, 68. dan 2011. Do kraja godine ima 297 dana.

1074. - Papa Grgur VII naredio je da svi oženjeni rimokatolički sveštenici budu odstranjeni iz Crkve.

1661. - Umro je francuski kardinal italijanskog porekla Žil Mazaren, posle smrti kardinala Armana Žana Rišeljea 1642. šef vlade u vreme Luja XIII i Luja XIV. Kao jedan od najveštijih diplomata svog doba postavio je temelje na kojima je Luj XIV gradio hegemonističku politiku Francuske u Evropi. Okončao je 1648. Tridesetogodišnji rat, posle kojeg je Vestfalskim mirom Francuska od Nemačkog carstva preuzela Alzas i neke lorenske gradove. Takođe je savladao bunu plemstva od 1652. i učvrstio kraljev apsolutizam poljuljan tokom pobune.

1749. - Rođen je francuski političar i pisac Onore Gabrijel Viktor Riketi de Mirabo, najbolji govornik Francuske revolucije i jedan od glavnih zastupnika interesa trećeg staleža. Doprineo je pobedi Ustavotvorne skupštine nad kraljem, ali ne kao principijelan protivnik monarhije. Njegov cilj bila je liberalna reforma društva uz održavanje monarhije. Ubijen je 1791. pod optužbom da je paktirao s dvorom. Dela: "Esej o despotizmu", "O pruskoj monarhiji pod Fridrihom Velikim".

1814. - Rođen je ukrajinski pisac i slikar Taras Grigorjevič Ševčenko, najveći ukrajinski pesnik 19. veka, osnivač nove ukrajinske književnosti, romantičar, revolucionar, vatreni borac za slobodu naroda. Poezijom inspirisanom narodnim stvaralaštvom je utemeljio književni ukrajinski jezik. Kao ukrajinski nacionalista proveo je više godina u progonstvu u Sibiru, a mnoga njegova dela našla su se na udaru carske cenzure. Ruski režim, u to vreme, je Ukrajince smatrao delom ruskog naroda kao Maloruse. Dela: zbirka pesama i poema "Kobzar", poema "Hajdamaki", romani (na ruskom) "Najamnica", "Kneginja", "Muzikant", "Blizanci", "Umetnik".

1817. - Srpski vojvoda i popečitelj (ministar) finansija u Prvom srpskom ustanku knez Sima Marković pogubljen je u beogradskoj tvrđavi prema naređenju Marašli Ali paše. Od početka ustanka bio je blizak saradnik Karađorđa, s kojim je emigrirao posle propasti ustanka. Vratio se u Srbiju zahvaljujući nagodbi Miloša Obrenovića i Ali paše, ali je nastavio prepisku sa srpskim starešinama u Besarabiji, pozivajući ih da se vrate i nastave borbu protiv Turaka. S vojvodom Pavlom Cukićem i bivšim Karađorđevim kapetanom Dragićem Gorunovićem podigao je bunu koju su Miloš i Turci brzo ugušili, a Marković i Gorunović su uhvaćeni i pogubljeni.

1831. - Kralj Luj Filip osnovao je francusku Legiju stranaca, sa središtem u Alžiru.

1851. - Umro je danski fizičar Hans Kristijan Ersted, osnivač nauke o elektromagnetizmu. Njegovo glavno delo "Experimenta circa effectum conflictus electrici in acum magneticam" znatno je uticalo na francuskog fizičara i matematičara Andre Mari Ampera. Njemu u čast jedinica za jačinu magnetnog polja je nazvana Ersted (oznaka Oe).

1885. - Rođena je ruska balerina Tamara Platonovna Karsavina, jedna od najvećih umetnica klasičnog baleta u prvoj polovini 20. veka. S Anom Pavlovom i Vaclavom Nižinskim bila je među glavnim zvezdama Ruskog baleta Sergeja Đagiljeva, u Imperatorskom baletu u Petrogradu nastupala je kao primabalerina i gostovala je na scenama u Parizu i Londonu, gde je 1928. osnovala baletsku školu. Upamćena je kao nezamenjiva partnerka Nižinskog u baletu "San o ruži" i po sjajnim rolama u baletima "Šeherezada", "Žar ptica", "Petruška", "Fantastični dućan", "Trorogi šešir".

1888. - Umro je nemački car Vilhelm I Fridrih Ludvig. Podržao je Bizmarkovu politiku ujedinjenja Nemačke, svim sredstvima ("krvlju i gvožđem"). Bio je kralj Pruske od 1861. a 1871. postaje prvi car novostvorenog Nemačkog carstva. Tokom njegove vladavine Nemci su Danskoj oteli pokrajine Šlezvig i Holštajn u ratu 1864. porazili Austriju 1866. a u Francusko-pruskom ratu 1871. otrgli su Alzas i Lorenu od Francuske. Izdao je 1879. "Izuzetni zakon" (Lex specialis), kojim je socijaldemokratski pokret u Nemačkoj stavljen van zakona.

1890. - Rođen je sovjetski državnik Vjačeslav Mihajlovič Skrjabin, poznat kao Vjačeslav Mihajlovič Molotov, šef sovjetske diplomatije od 1939. do 1949. i od 1953. do 1956. Bio je glavni kreator, sa sovjetske strane, sovjetsko-nemačkog desetogodišnjeg pakta o nenapadanju, potpisanog 1939. devet dana pre napada Nemačke na Poljsku. Jedan je od osnivača lista "Pravda". Održao se u vrhu vlasti tokom tri decenije Staljinove vlade, ali je u junu 1957. pod optužbom za "antipartijski stav", isključen iz Centralnog komiteta Komunističke partije i smenjen sa svih funkcija.

1893. - Umro je francuski teoretičar umetnosti, istoričar i filozof Ipolit Ten, koji je nastojao da unese pozitivističke metode u izučavanje literature, umetnosti i društva. Prema determinističkom shvatanju istorije, smatrao je da pojedinac, izrazito određen jednom "preovlađujućom osobinom", trpi jak spoljni uticaj "rase", "sredine" i "trenutka". Kao filozof bavio se problemima saznanja. Dela: "Istorija engleske književnosti", "Filozofija umetnosti", "O inteligenciji", "Postanak savremene Francuske".

1916. - Nemačka je u Prvom svetskom ratu objavila rat Portugaliji, koja je prethodno u svojim lukama zaplenila nemačke brodove.

1918. - Umro je nemački pisac Frank Vedekind, koji je ekscentričnim dramama, punim ironije i cinizma, tragike i komike, grotesknih likova, drastičnih erotskih scena i uličnog žargona, provocirao građanski moral. Njegove pesme, šansone i balade, recitovane su i izvođene u minhenskom kabareu "Jedanaest dželata". Dela: drame "Prolećno buđenje", "Zemaljski duh", "Markiz fon Kajt", "Pandorina kutija", "Mrtvački ples", "Muzika", "Cenzura", pesme "Četiri godišnja doba".

1919. - Britanci su deportovali na Maltu vođu egipatskog pokreta za nezavisnost Saada Zaglula.

1924. - Italija je anektirala grad Fiume (danas Rijeka).

1934. - Rođen je ruski kosmonaut Jurij Aleksejevič Gagarin, prvi čovek koji je obleteo Zemlju. U aprilu 1961. vasionskim brodom "Vastok I" načinio je krug oko planete za 108 minuta, krećući se maksimalnom brzinom od 28.000 kilometara na čas, na najvećoj udaljenosti od Zemlje 327 kilometara.

1942. - Japanske invazione snage su u Drugom svetskom ratu okončale zauzimanje centralnog indonežanskog ostrva Java. Indonezija je tada bila holandska kolonija, kao Holandska Istočna Indija.

1943. - Rođen je Bobi Fišer, šahovski velemajstor, bivši prvak sveta u šahu i jedan od najboljih šahista u istoriji. Titulu svetskog prvaka osvojio je 1972. u Rejkjaviku pobedom nad Spaskim, a kruna mu je oduzeta tri godine docnije, pošto je odbio meč protiv izazivača Karpova. Kada je 1956. kao trinaestogodišnak, postao juniorski prvak SAD, proglašen je za "čudo od deteta", a već naredne godine trijumfovao je na Otvorenom prvenstvu SAD. Titulu velemajstora osvojio je sa 15 godina. Šahu se vratio 1992. kada je na Svetom Stefanu i u Beogradu odigrao revanš protiv Spaskog. Vlada SAD optužila ga je tada zbog kršenja sankcija protiv Srbije (SRJ) što je Fišer javno ismejao doslovno pljunuvši na tekst optužbe. Nakon osmomesečnog pritvora u Japanu, zbog zahteva SAD za deportaciju, 2005. dobio je islandsko državljanstvo, pa je ostatak života proveo u Rejkjaviku.

1945. - Američke snage su u Drugom svetskom ratu zauzele Bon.

1956. - Englezi su deportovali kiparskog arhiepiskopa Makariosa III na Sejšelska ostrva u Indijskom okeanu.

1976. - U Kavalezeu kod grada Trento na severu Italije srušila se uspinjača, usmrtivši 42 smučara u najgoroj nesreći te vrste u svetu. Tragediju je preživela jedna devojka.

1987. - Teheran je optužio Bagdad da upotrebljava hemijsko oružje u Iransko-iračkom ratu.

1989. - Vlasti u Varšavi zvanično su optužile sovjetske službe bezbednosti za likvidaciju više od 4.200 poljskih oficira u Katinskoj šumi u proleće 1940.

1991. - U Beogradu su se masovne opozicione demonstracije protiv režima Slobodana Miloševića, posle oštre policijske intervencije, pretvorile u krvave nerede u kojima su poginuli učenik Branivoje Milinović i policajac Nedeljko Kosović. Režim je uveče, kad se situacija smirila, demonstrirao silu tako što je na ulice izveo tenkove, pod izgovorom da to čini zbog izgredničkog ponašanja demonstranata koji su demolirali prodavnice u strogom centru grada.

1992. - Umro je bivši premijer Izraela Menahem Begin, prvi izraelski državnik koji je potpisao ugovor s nekom arapskom zemljom. Posle razgovora u Kemp Dejvidu sa egipatskim predsednikom Anvarom el Sadatom i predsednikom SAD Džimijem Karterom, 1977. u Vašingtonu je potpisao mirovni ugovor sa Egiptom i sa Sadatom je 1978. podelio Nobelovu nagradu za mir. Završio je prava u Varšavi, a 1939. bio je vođa omladinskog cionističkog pokreta "Betar" u rodnoj Poljskoj. Uhapšen je 1940. i dve godine je proveo u logoru u Sibiru, ali je 1942. uspeo da se domogne Palestine, tada pod britanskom upravom, gde je komandovao ilegalnom cionističkom grupom "Irgun Cevai Leumi" (Narodni vojnički savez). U tek osnovanoj državi Izrael 1948. oformio je pokret "Herut" (sloboda), od kojeg je nastala partija "Likud" (jedinstvo). Ubrzo je postao član Kneseta (Skupština), u vladu je ušao 1967. i bio je premijer od 1977. do 1983, kad je podneo ostavku. Važio je za "čoveka najtvrđe linije s vizijom za kompromis". Dela: "Pobuna", "Lična sećanja komandanta Irgun Cevai Leumija", "Bele noći", "U podzemlju".

1994. - Teroristi Irske republikanske armije izveli su prvi u seriji minobacačkih napada na londonski aerodrom "Hitrou".

1999. - Iranski predsednik Muhamed Hatami doputovao je u Italiju, što je bila prva poseta Zapadu šefa iranske države od islamske revolucije 1979. u toj azijskoj zemlji.

2000. - NATO je odbacio izveštaje da je špijun unutar tog vojnog saveza snabdevao Srbe tajnim detaljima tokom agresije NATO na Srbiju (SRJ) u proleće 1999.

2003. - Evropska unija otvorila je diplomatsko predstavništvo u kubanskoj prestonici Havani.

2007. - Umro je Kazuo Tanaka, istoričar književnosti, pisac i prevodilac, koji je svojim radom dao dragocen doprinos širenju srpske kulture u Japanu. Dobitnik je Ordena Vuka Karadžića, Nagrade Njegoševe zadužbine i Nagrade Srpskog PEN centra za životno delo. Predavao je na univerzitetima Cudađuku i Ćiba, a kao urednik i savetnik direktora izdavačke kuće "Kobunša" preveo je i objavio dela srpskih književnika kao što su Ivo Andrić, Miodrag Bulatović, Desanka Maksimović ili akademik Georgije Ostrogorski. Objavio je i preveo (sa M. Suzukijem, 1995.) i fotomonografiju Hilandar. Tanaka je bio i koautor više priručnika za učenje srpskog jezika i priručnika za konverzaciju. Bio je član odbora za izradu Velikog srpsko-japanskog rečnika (30.000 reči). Objavio je zbirku eseja: "Balkanska duša".

**Bisernica** · 12-03-2011 20:10

10. mart

1856. godine umro Jovan Sterija Popović, književnik, prvi srpski komediograf, profesor Liceja u Kragujevcu i Beogradu, osnivač Društva srpske slovesnosti, ministar kulture Srbije. Popović se školovao u Sremskim Karlovcima, Temišvaru, Pešti i Kežmarku u Slovačkoj. Bavio se advokaturom u Vršcu, a zatim profesorskim pozivom, kao predavač prirodnog prava na Liceju. Bio je načelnik Ministarstva prosvete, pionir u organizovanju školstva u Srbiji, pokretač inicijative za osnivanje Akademije nauka, Narodne biblioteke i Narodnog muzeja u Beogradu. Učestvovao je u organizovanju prvog beogradskog teatra - "Teatra na Đumruku", koji je otvoren izvođenjem njegove tragedije "Smrt Stefana Dečanskog". Književni rad počeo je pisanjem pesama u duhu Lukijana Mušickog, a nastavio dramama i romanima u kojima se obračunao sa romantičarskom i avanturističkom književnošću. U komedijama je ismevao mane tadašnjeg društva, pomodarstvo, pokondirenost, nadriučenost, a opisima trgovaca i špekulanata, postao je pravi "srpski Molijer". Sterijina dela: "Laža i paralaža", "Pokondirena tikva", "Zla žena", "Tvrdica" i "Kir Janja" osvojila su sve jugoslovenske pozornice, pa se sa uspehom prikazuju i danas. Pred smrt se vratio poeziji i napisao niz gorkih i snažnih stihova, koji predstavljaju pesnikov sumorni oprošaj sa životom, u kome je doživljavao nepravde i uvrede.

1772. - Rođen Fridrih fon Šlegel, nemački književnik i teoretičar
(Hanover, 10. 03. 1772 - Drezden, 11. 01. 1829)

1861. - Umro Taras Ševčenko, ukrajinski književnik, slikar i grafičar
(Morinci, 09. 03. 1814 - Petrograd, 10. 03. 1861)

1872. - Umro Đuzepe Macini, italijanski revolucionar, ideolog nacionalnog pokreta Italije u 19.veku
(Đenova, 22. 06. 1808 - Đenova, 10. 03. 1872)

1875. - Umro Svetozar Marković, političar i teoretičar, osnivač socijalističkog pokreta u Srbiji
(Zaječar, 21. 09. 1846 - Trst, 10. 03. 1875)

1892. - Rođen Artur Honeger, francuski kompozitor
(L' Avr, 10. 03. 1892 - Pariz, 27. 11. 1955)

1893. - Rođen Petar Jovanović, geograf, akademik
(Dobrača, 10. 03. 1893 - Beograd, 15. 11. 1957)

1926. - Rođena Mara Janković, pop i džez pevačica, članica Vokalnog kvarteta Predraga Ivanovića
(Zemun,10. 03.1926 - 08. 03. 2009)

1940. - Umro Mihail Afanasjevič Bulgakov, ruski književnik, dramaturg i lekar
(Kijev, 15. 05. 1891 - Kijev, 10. 03. 1940)

1940. - Rođen Čak Noris (Karlos Rej Noris), američki filmski glumac i karatista, svetski šampion
(Oklahoma, 10. 03. 1940)

1957. - Rođen Osama bin Laden, osnivač Al kaide
(Rijad, 10. 03. 1957)

1958. - Rođena Šeron Stoun, američka filmska glumica
(Midvil, 10. 03. 1958)

1959. - Počela pobuna na Tibetu protiv kineskih vlasti, ugušena 28. marta iste godine

1976. - Osnovana Crnogorska akademija nauka i umjetnosti

1981. - Rođen Samjuel Eto, kamerunski fudbaler
(Duali, 10. 03. 1981)

1991. - Počele studentske demonstracije kod Terazijske česme u Beogradu

1997. - Umro Najdan Pašić, publicista, profesor Univerziteta u Beogradu i sudija Ustavnog suda Srbije
(Skoplje, 1922 - Beograd, 10. 03. 1997)

2000. - Umro Konstantin Obradović, profesor Fakulteta političkih nauka u Beogradu, stručnjak za međunarodno humanitarno pravo, osnivač Centra za ljudska prava u Beogradu(Beograd, 1939 - Beograd, 10. 03. 2000)

2001. - Umrla Maja Tasić, političar, šef kabineta u Ministarstvu inostranih poslova SRJ (Beograd, 01. 05. 1965 - Beograd, 10. 03. 2001)

2002. - Umro Vinko Kandija, rukometni trener i sportski radnik
(Trogir, 23. 05. 1934 - Beč, 10. 03. 2002)

2008. - Umro Đorđe - Badža Predin, vaterpolista, predsednik vaterpolo kluba "Bečej" i Vaterpolo saveza Srbije, direktor Vaterpolo saveza Jugoslavije, predsednik opštine Bečej( 1947 - Novi Sad, 10. 03. 2008)

**Bisernica** · 12-03-2011 20:14

11. mart

1544. rođen italijanski pesnik Torkvato Taso. Autor je epa Oslobođeni Jerusalim, koji se smatra jednim od najreprezentativnijih dela italijanske književnosti. Bio je uzor romantičarima, a njegova poezija inspirisala je Getea i Bajrona. Neki njegovi soneti su posvećeni Dubrovčanki Cvijeti Zuzorić. Umro je u Rimu 1595. godine.

1887. godine, osnovano prvo niško pozorište "Sinđelić", danas Niško narodno pozorište. Pozorište "Sinđelić" u Nišu osnovao je Mihailo Dimić, spojivši svoju i putujuću družinu Dragutina Jovanovića. Prva predstava na niškim pozorišnim daskama bila je drama Srpski ajduci Jovana Sterije Popovića, a izvedena je u sali kafane "Knez Mihajlo". Dugo vremena, Niš nije imao sreće sa stalnim pozorištem. Još je kraljica Draga 1900. godine, pokušala da daruje gradu teatar, ali bez uspeha. Tek 1921, Niš dobija Gradsko povlašćeno pozorište, koje se najpre nalazilo u kafani "Evropa", pa u Zanatskom domu, a 1929. postaje Pozorište Moravske banovine. U novu zgradu, vernu kopiju nešto starije minhenske "Folksbine", useljava se 1938. Za to je najzaslužniji ondašnji gradonačelnik Niša, Dragiša Cvetković, kasnije predsednik vlade Kraljevine Jugoslavije. Govor koji je Cvetković održao povodom početka izgradnje pozorišta, uzidan je u njegove temelje. Tokom Drugog svetskog rata pozorište nije prekidalo rad, a od oslobođenja deluje pod imenom Narodno pozorište.

1876 - Umro Jovan Filipović, pravnik, sudija, ministar pravde i prosvete Srbije (Sremski Karlovci, 1819 - Beograd, 11.3.1876)

1882 - Rođen Dušan Šijački, novinar i književnik, predsednik Društva novinara Jugoslavije (Stari Futog, 11.3.1882 - Beograd, 10.8.1958)

1911 - Rođen Ficroj Maklejn, britanski general, diplomata i pisac, šef savezničke misije pri Vrhovnom štabu (Škotska, 11.3.1911 - Škotska, 15.6.1996 )

1915 - Podignuta austrougarska optužnica protiv Alekse Šantića

1916 - Počelo prebacivanje srpskih vojnika sa Krfa na Solunski front

1916 - Rođen Džejms Harold Vilson, britanski publicista, političar i državnik, premijer Velike Britanije (Kaulerslej, 11.3.1916 - London, 24.5.1995)

1921 - Rođen Astor Pjacola, argentinski kompozitor, tvorac novog tanga (Mar del Plata, 11.3.1921 - Buenos Ajres, 4.7.1992)

1941 - Kongres SAD, na predlog predsednika Teodora Ruzvelta, izglasao je Zakon o zajmu i najmu, kojim je Velika Britanija dobila vojnu pomoć u Drugom svetskom ratu. Za sprovođenje zakona predviđeno je sedam milijardi dolara.

1943 - Rođen Adam Puslojić, književnik i prevodilac (Kobišnica, 11.3.1943)

1946 - Rođen Jurij Bajec, ekonomista, profesor Ekonomskog fakulteta u Beogradu, ekonomski savetnik premijera Srbije (Brežice, 11.3.1946)

1955 - Umro Aleksandar Fleming, škotski bakteriolog, pronalazač penicilina, nobelovac (Lohfild, 6.8.1881 - London, 11.3.1955)

1977 - Rođen Stefan Arsenijević, reditelj (Beograd, 11.3.1977)

1981 - Pod parolom "Kosovo- republika" počele studentske demonstracije kosovskih Albanaca

1996 - Umrla Biljana Jovanović, književnica (Beograd, 1953 - Ljubljana, 11.3.1996)

2000 - Umro Ivo Robić, pevač i kompozitor (Bjelovar, 29.1.1923 - Rijeka, 11.3.2000)

2002 - Umro Džejms Tobin, američki ekonomista, nobelovac (Šampejn, 5.3.1918 - Njujork, 11.3.2002)

2002 - Umro Franjo Kuharić, kardinal, zagrebački nadbiskup (Pribić, 15.4. 1919 - Zagreb, 11.3.2002)

2004 - Teroristički napad u Madridu

2005 -Umro Momčilo Popović, novinar i urednik RTB-a (Bitolj, 10.6.1937 - Beograd, 11.3.2005)

2006 - Umro Slobodan Milošević, predsednik Srbije i Savezne Republike Jugoslavije, predsednik Socijalističke partije Srbije (Požarevac, 20.8.1941 - Hag, 11.3.2006)

2009 - Umro Senad Beganović, fudbaler Radničkog iz Niša i Vojvodine (Priboj, 1961 - Novi Sad, 11.3.2009)

2009 - Umro Peter Bačo, mađarski filmski reditelj (Košice, 6.1.1928 - Budimpešta, 11.3.2009)

2009 - Umro Radoman Kontić, pozorišni glumac (Ostroške grede, 6.1935 - 11.3.2009)

**Bisernica** · 12-03-2011 20:19

12. mart

1880. godine rođen je književnik Vladislav Petković - Dis. Lirski pesnik, boem, Dis je jedan od najznačajnijih srpskih pesnika. Njegova poezija je slika unutrašnjeg intimnog pesnikovog života, poezija snova i maštanja, a njegov pesimizam odraz ličnog bola i osećanja izgubljenog u životu. U antologijske se ubrajaju njegove pesme: Možda spava, Jutarnja idila, Utopljene duše, Plave misli, Među svojima... Uređivao je časopis "Književna nedelja", a sa Simom Pandurovićem jedan je od osnivača srpske Moderne. Kao ratni izveštač pri srpskoj Vrhovnoj komandi u Balkanskom ratu, prešao je Albaniju i boravio kao izbeglica u Francuskoj. Na povratku u otadžbinu, nemačka podmornica torpedovala je brod kojim je Dis putovao i on je našao smiraj u talasima Jonskog mora.

Velika škola u Beogradu je na današnji dan 1905. godine prerasla u Univerzitet. Prvi pokušaji stvaranja škole za više obrazovanje kod Srba datiraju iz perioda Prvog srpskog ustanka. Karađorđeva Velika škola, osnovana 1808. godine, radila je pet godina. Nju je završilo sedam polaznika, među kojima i Vuk Karadžić. Njen rad obnovljen je 1830. godine. Osam godina kasnije, Velika škola prerasta u Licej sa sedištem u Kragujevcu. Od 1841. godine Licej je ponovo u Beogradu. Knez Mihailo Obrenović, 1863. godine, donosi Zakon o Velikoj školi sa 3 fakulteta: Pravnim, Filozofskim i Tehničkim. Svoje sadašnje ime Univerzitet je dobio donošenjem zakona, 12. marta 1905. godine, koji je potpisao kralj Petar I. U prvom članu ovog zakona, kaže se: "Velika škola se proglašuje za Univerzitet sa Filozofskim, Pravnim, Medicinskim, Tehničkim i Bogoslovskim fakultetom".

Fizičar i elektrotehničar Mihajlo Pupin umro je na današnji dan 1935. godine. Matematiku i teorijsku fiziku Pupin je studirao u Kembridžu, a nakon odbranjene doktorske disertacije o osmotskom pritisku postao je profesor matematičke fizike na Kolumbija univerzitetu. Profesurom se bavio punih 40 godina, radeći istovremeno i kao upravnik Elektrotehničkog instituta, na kome je došao do svojih najvažnijih naučnih otkrića: Pupinovi kalemovi za prenos telefonskih razgovora na velike daljine, elektromagnetni detektori, sekundarna radijacija rendgenskih zraka... Svoj životni put Pupin je opisao u delu koje je kod nas objavljeno pod naslovom "Sa pašnjaka do naučenjaka" i 1924. godine nagrađeno "Pulicerovom nagradom". Njegovo ime nose fizičke laboratorije Kolumbija univerziteta.

1365. - Osnovan Bečki univerzitet

1821. - Rođen Medo Pucić, književnik, vaspitač kneza Milana Obrenovića
(Dubrovnik, 12. 03. 1821 - Dubrovnik, 30. 06. 1882)

1856. - Rođen Stepa Stepanović, vojvoda, komandant srpske vojske u Balkanskim i Prvom svetskom ratu (Kumodraž, 12. 03. 1856 - Čačak, 27. 04. 1929)

1863. - Rođen Gabrijele Danuncio, italijanski književnik i političar
(Peskara, 12. 03. 1863 - Gardone Rivijera , 01. 03. 1938)

1868. - U Srbiji zvanično uveden Vukov pravopis

1881. - Rođen Mustafa Kemal Ataturk, turski general i državnik, osnivač moderne Turske i njen prvi predsednik (Solun, 12. 03. 1881 - Carigrad, 10. 11. 1938)

1889. - Rođen Vaclav Fomič Nižinski, ruski baletski igrač i koreograf (Kijev, 12. 03. 1889 - London, 08. 04. 1950)

1901. - Umro Jovan Ilić, književnik
(Resnik, 28. 08. 1823 - Beograd, 12. 03. 1901)

1908. - Rođen Jovan Đorđević, pravnik, profesor Univerziteta u Beogradu i sudija Ustavnog suda Jugoslavije, akademik (Beograd, 12. 03. 1908 - Beograd, 09. 12. 1989)

1912. - Američki kapetan Albert Beri izveo prvi skok padobranom iz aviona

1913. - Rođen Sergej Mihalkov, ruski književnik (Moskva, 12. 03. 1913)

1914. - Umro Džordž Vestinghaus, američki inženjer i pronalazač
(Njujork, 06. 10. 1846 - Njujork, 12. 03. 1914)

1920. - Osnovan Fudbalski savez Beograda

1922. - Rođen Džon (Džek) Keruak (Žan Luj Keruak), američki književnik
(Lovel, 12. 03. 1922 - Sent Petersburg, Florida, 21. 10. 1969)

1925. - Umro Sun Jat Sen, kineski revolucionar i državnik, osnivač moderne Kine i njen prvi predsednik (Hsijang-šan, 12. 11. 1866 - Peking, 12. 03. 1925)

1928. - Rođen Edvard Olbi, američki dramski pisac (Vašington, 12. 03. 1928)

1935. - Borac za nezavisnost Indije Mahatma Gandi pozvao na kampanju građanske neposlušnosti prema britanskoj kolonijalnoj upravi

1938. - Anšlus - nasilno priključenje Austije Nemačkoj

1946. - Rođena Lajza Mineli, američka filmska glumica i pevačica, dobitnica "Oskar"-a (Los Anđeles, 12. 03. 1946)

1950. - Umro Hajrnih Man, nemački književnik, akademik
(Libek, 27. 03. 1871 - Santa Monika, 12. 03. 1950)

1964. - Umro Jovan Bijelić, slikar, akademik
(Kolunić, 19. 06. 1886 - Beograd, 12. 03. 1964)

1971. - Rođen Dragutin Topić, atletičar, reprezentativac, evropski i svetski rekorder u skoku u vis (Beograd, 12. 03. 1971)

1974. - Umro Milan Bartoš, pravnik, ekspert za međunarodno pravo, profesor Pravnog fakulteta u Beogradu, akademik (Beograd, 10. 11. 1901 - Beograd, 12. 03. 1974)

1995. - Umro Milosav - Mija Aleksić, pozorišni, filmski i TV glumac
(Gornja Crnuća, 26. 09. 1923 - Beograd, 12. 03. 1995)

1996. - Umro Dragan Marković, novinar i urednik "NIN"- a
(Valjevo, 03. 11. 1927 - Beograd, 12. 03. 1996)

1999. - Umro Jehudi Menjuhin, amerčki violinista i dirigent
(Njujork, 22. 04. 1916 - Berlin, 12. 03. 1999)

2000. - Umro Aleksandar Nikolić, košarkaški stručnjak, profesor Fakulteta za fizičku kulturu u Beogradu (Sarajevo, 28. 10. 1924 - Beograd, 12. 03. 2000)

2000. - Umrla Vera Jocić, slikar, lutkarski animator i reditelj
(Šabac, 02. 01. 1912 - Šabac, 12. 03. 2000)

2001. - Umro Robert Ladlam, američki književnik
(Njujork, 25. 05. 1927 - Nejpl, 12. 03. 2001)

2003. - Ubijen dr Zoran Đinđić, političar i državnik, predsednik Demokratske stranke, predsednik vlade Srbije (Bosanski Šamac, 01. 08. 1952 - Beograd, 12. 03. 2003)

2003. - Umro Branko Pribićević, profesor Fakulteta političkih nauka u Beogradu (Dvor na Uni, 12. 11. 1928 - Beograd, 12. 03. 2003)

2005. - Umro dr Milorad Vasović, profesor Geografskog fakulteta u Beogradu, predsednik Srpskog geografskog društva (Gajtan, 28. 11. 1926 - 12. 03. 2005)

2005. - Umro Kosta Čuperlović, dr veterinarske medicine, predsednik Društva imunologa Srbije (Krupanj, 07. 05. 1931 - Beograd, 12. 03. 2005)

2008. - Umro Lazar Pontičeli, legionar, poslednji veteran francuske armije iz Prvog svetskog rata (Betola, 07. 12. 1897 - Pariz, 12. 03. 2008)

2010. - Umrla Dušanka Kalanj, spiker i voditelj TV Beograd
(Šibenik,18. 10. 1934 - Beograd, 12. 03. 2010)

**Bisernica** · 17-03-2011 16:42

13. mart

1325 - Asteci su osnovali svoju naseobinu Tenočtitlan, kasnije prestonicu Asteškog carstva, na mestu gde je današnji grad Sijudad Meksiko.

1567 - Nemački plaćenici koje je unajmila holandska vladarka Margareta od Parme ubili su 2.000 kalvinista.

1572 - U Starigradu na ostrvu Hvar umro je Petar Hektorović, autor speva "Ribanje i ribarsko prigovaranje", izuzetno vrednog književno-istorijskog dokumenta, u kojem je Hektorović, pored autobiografskih zabeležio i dragocene etnografske podatke, kao i neke narodne lirske i epske pesme, medju kojima i srpsku narodnu pesmu "Kraljević Marko i brat mu Andrijaš". Preveo je spev "Remedia amoris" rimskog pesnika Ovidija (Ovidius).

1781 - Engleski astronom nemačkog porekla Vilijam Heršel (William Hersćel) otkrio je sedmu planetu Sunčevog sistema, koja je kasnije nazvana Uran.

1809 - Posle neuspeha u ratu s Rusijom i Danskom 1808, oficirskom zaverom zbačen je s prestola švedski kralj Gustav IV.

1848 - Pod pritiskom demonstracija i pobune u Beču austrijski kancelar Klemens Meternih (Metternić) podneo je ostavku. Kancelar je pobegao u Veliku Britaniju, a hiljadama gnevnih Bečlija koje su opkolile dvor car Ferdinand I je obećao ustav.

1865 - Tokom Američkog gradjanskog rata Kongres Konfederacije, pod predsednikom DŽefersonom Dejvisom (Jefferson Devis), žestokim protivnikom ukidanja ropstva, doneo je zakon kojim je robovima dozvoljeno, u zamenu za slobodu, da budu vojnici u južnjačkoj armiji.

1881 - U atentatu u Petrogradu ubijen je ruski car Alksandar II. Atentat su izvršili članovi tajnog terorističkog udruženja "Narodna volja".

1906 - Umrla je Suzan Entoni (Susan Anthony), začetnica i vodja pokreta za prava žena u SAD. Napisala je "Istoriju ženskog prava glasa".

1913 - Kanbera je postala glavni grad Australije.

1928 - Posle pucanja brane "St. Frensis", oko 60 kilometara severno od Los Andjelesa, u vodi koja je preplavila dolinu utopilo se više od 450 ljudi.

1946 - Pripadnici jugoslovenske službe Državne bezbednosti uhapsili su generala i komandanta kraljevske vojske u Drugom svetskom ratu Dragoljuba Dražu Mihailovića. Na sudjenju pred Vojnim sudom u Beogradu Mihailović je osudjen na smrt zbog izdaje. Streljan je 17. jula iste godine.

1972 - Velika Britanija i Kina saglasile su se da razmene ambasadore 22 godine pošto je London priznao vladu u Pekingu; Britanci su zatvorili konzulat na Tajvanu.

1975 - Umro je Ivo Andrić, jedan od najvećih jugoslovenskih pisaca 20. veka, čije je delo donelo ugled i medjunarodno priznanje jugoslovenskoj književnosti. On je jedini jugoslovenski književnik dobitnik Nobelove nagrade za književnost (1961) ("Ex ponto", "Znakovi", "Na Drini ćuprija", "Travnička hronika", "Gospodjica", "Prokleta avlija").

1990 - Sovjetski parlament izglasao je uvodjenje višepartijskog sistema, nakon 72-godišnjeg monopola na vlast Komunističke partije.

1992 - U zemljotresu na istoku Turske je poginulo najmanje 570 ljudi.

1995 - U Beogradu je u 72. godini umro popularni pozorišni i filmski glumac Mija Aleksić.

1996 - U mestu Danblejn, oko 40 kilometara severno od Glazgova, naoružani čovek je u gimnastičkoj sali osnovne škole ubio 16 učenika prvog razreda, uzrasta izmedju pet i šest godina i njihovu učiteljicu, ranio još 13 djaka i potom izvršio samoubistvo.

1998 - Predsednik Južne Koreje Kim Dae DŽong, koji je i sam bio zatvaran zbog političkih uverenja, doneo je odluku o masovnoj amnestiji koja je obuhvatila preko pet miliona osoba, od političkih zatvorenika do pijanih vozača kojima su bile oduzete vozačke dozvole.

1999 - Na Kosovu, u eksplozijama bombi u centru Podujeva i na pijaci u Kosovskoj Mitrovici poginulo je šestoro i ranjeno više od 50 ljudi, a u napadima oružane formacije kosovskih Albanaca "Oslobodilačka vojska Kosova" kod Vučitrna poginula su dva pripadnika Vojske Jugoslavije.

2002 - Vlada Angole je proglasila jednostrano primirje u 27-godišnjem gradjanskom ratu sa pobunjenicima-pripadnicima Nacionalne Unije za nezavisnost Angole (UNITA).

2004 - Umro je austrijski kardinal Franc Kenig (Franz Koenig), poznat po zalugama u povezivanju vera. On je godinama radio na uspostavljanju veza izmedju Vatikana i komunističkih država. Na njegovu inicijativu 1964. godine osnovana je Fondacija "Pro orijente", koja se bavi dijalogom izmedju rimokatoličke i pravoslavne crkve.

**Bisernica** · 17-03-2011 16:44

14. mart

1489. Kraljica Kipra Katarina Kornaro, poslednja vladarka iz dinastije Lizinjan (Lusignan), ustupila je svoju kraljevinu Mletačkoj Republici.

1558. Nemački car Ferdinand I uzeo je titulu svetog rimskog cara bez uobičajenog papinog krunisanja.

1804. Rođen je austrijski kompozitor Johan Štraus Stariji, koji je bečkom vlaceru dao klasični oblik i znatno doprineo njegovoj popularnosti. Komponovao je više od 150 valcera, od kojih je najpoznatiji "Lorelaj-Zvuci Rajne", veliki broj marševa, među kojima i čuveni "Marš Radecki", polke, kadrile.

1820. Rođen je Vitorio Emanuele II, poslednji sardinijski kralj (od 1849) i prvi kralj ujedinjene Italije od 1861. do smrti 1878. Popularni "padre della patria", Vitorio Emanuele II inaugurisao je parlamentarnu vladavinu u Italiji.

1864. Engleski istraživač Samjuel Bejker otkrio je drugi izvor reke Nil u istočnoj Africi i nazvao ga Albertovo jezero.

1879. Rođen je nemački naučnik Albert Ajnštajn, najistaknutiji teoretičar fizike u 20. veku, tvorac teorije relativiteta (1916), dobitnik Nobelove nagrade za fiziku 1921. Iz Nemačke je emigrirao u SAD 1933, posle dolaska nacista na vlast. Na njegovo upozorenje 1939. da bi Nemci mogli napraviti atomsku bombu, započeli su u SAD istraživački radovi za proizvodnju te bombe. Bio je oženjen srpskom matematičarkom Milevom Marić.

1883. U Londonu je umro nemački filozof i ekonomist Karl Marks, najznačajniji teoretičar modernog socijalizma i komunizma u 19. veku. S Fridrihom Engelsom objavio je 1848. "Komunistički manifest" ("Prilog kritici Hegelove filozofije prava", "Teze o Fojerbahu", "Osamnaesti brimer Luja Bonaparte", "Kapital - kritika političke ekonomije").

1891. Podmornica "Monarh" je postavila telefonski kabl ispod Lamanša, pripremajući prvu telefonsku vezu Velike Britanije s kontinentom.

1932. Rođen je srpski pesnik, novinar, pisac filmskih scenarija i radio drama Miroslav Antić. Objavio je više od 30 knjiga, među kojima i zbirke pesama za decu "Plavi čuperak", "Nasmejani svet", "Šašava knjiga".

1932. Samoubistvo je izvršio američki industrijalac Džordž Istman, jedan od pionira fotografije i filma, osnivač kompanije "Kodak".

1938. Streljan je ruski revolucionar Nikolaj Buharin. Jedan od vodećih ideologa boljševika proglašen je krivim za kontrarevolucionarne aktivnosti i špijunažu na montiranom procesu i osuđen na smrt.

1945. Britansko ratno vazduhoplovstvo izbacilo je na železnički vijadukt u nemačkom gradu Bilefeld najtežu bombu u Drugom svetskom ratu, "Velikog Slema" težine 11 tona.

1953. Umro je Klement Gotvald predsednik Čehoslovačke od 1948, kada su svu vlast u toj državi preuzeli komunisti. U njegovo vreme staljinističko razdoblje kulta ličnosti dostiglo je vrhunac, a na insceniranim procesima osuđeni su na smrt i streljani neki istaknuti komunisti kao što su Slanski i Klementis.

1976. Egipat je poništio ugovor o prijateljstvu i saradnji sklopljen sa Sovjetskim Savezom 1971.

1979. Najmanje 200 ljudi je poginulo prilikom pada aviona tipa "Trajdent" na jednu fabriku blizu Pekinga.

1980. U avionskoj nesreći u Varšavi poginulo je 87 osoba, među kojima 14 članova američkog bokserskog tima.

1983. Članice Organizacije zemalja proizvođača nafte (OPEK) saglasile su se, prvi put od osnivanja te organizacije 1960. da smanje cene nafte za 15 odsto.

1986. Umro je srpski kompozitor, dirigent i muzički kritičar Mihailo Vukdragović, profesor i rektor Muzičke i potom Umetničke akademije u Beogradu (simfonijska poema "Put u pobedu", kantate "Vezilja slobode", "Svetli grobovi", "Srbija", gudački kvarteti, solo pesme).

1991. "Birmingemska šestorka" - šest Iraca pogrešno optuženih da su 1974. podmetnuli eksplozije u pabove u engleskom gradu Birmingem - oslobođena je nakon 16 godina provedenih u zatvoru.

1995. Astronaut Norman Tagard postao je prvi Amerikanac koji je poleteo u kosmos ruskom raketom, lansiranom s kosmodroma u Bajkonuru u Kazahstanu.

1997. Umro je američki filmski režiser Fred Cineman, dobitnik dva Oskara za filmove "Odavde do večnosti" i "Čovek za sva vremena". Čuven je i po filmovima "Tačno u podne", "Starac i more" i "Operacija Šakal".

2002. Predstavnici Srbije, Crne Gore, SR Jugoslavije i Evropske unije potpisali su u Beogradu Sporazum o preuređenju odnosa Srbije i Crne Gore. Time je prestala da postoji Jugoslavija, 83 godine nakon što je, na kraju Prvog svetskog rata, stvorena Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca. Nova državna zajednica Srbija i Crna Gora formalno je uspostavljena 4. februara 2003.

2003. Američki predsednik Džordž Buš produžio je sankcije Iraku uvedene 1995, kojima se zabranjuje američkim građanima i kompanijama da ulažu u razvoj iračke naftne industrije. Buš je istovremeno ukinuo sankcije Pakistanu, koje su na snazi od vojnog puča 1999. godine.

2004. Pobedom na izborima ruski predsednik Vladimir Putin obezbedio je drugi četvorogodišnji mandat.

2005. Tribunal u Hagu podigao je optužnicu protiv makedonskog ministra unutrašnjih poslova Ljuba Boškovskog i njegovog telohranitelja Johana Tarčulovskog, zbog zločina nad Albancima u selu Ljuboten, kod Skoplja tokom 2001. Boškovski je u julu 2008. oslobođen odgovornosti za taj zločin, a Tarčulovski je osuđen na 12. godina zatvora.

2006. Umro je bivši predsednik Estonije Lenart Meri ključna ličnost pokreta za nezavisnost te baltičke zemlje. Bio je prvi predsednik Estonije, nakon sticanja nezavisnosti 1992. godine.

Tema: SVET I MI - VREMEPLOV -dogodilo se na današnji dan

Alati teme

Oceni ovu temu

Re: SVET I MI - VREMEPLOV -dogodilo se na današnji dan

Re: SVET I MI - VREMEPLOV -dogodilo se na današnji dan

Re: SVET I MI - VREMEPLOV -dogodilo se na današnji dan

Re: SVET I MI - VREMEPLOV -dogodilo se na današnji dan

Re: Odg: SVET I MI - VREMEPLOV -dogodilo se na današnji dan

Re: SVET I MI - VREMEPLOV -dogodilo se na današnji dan

Re: SVET I MI - VREMEPLOV -dogodilo se na današnji dan

Re: SVET I MI - VREMEPLOV -dogodilo se na današnji dan

Re: SVET I MI - VREMEPLOV -dogodilo se na današnji dan

Re: SVET I MI - VREMEPLOV -dogodilo se na današnji dan

Re: SVET I MI - VREMEPLOV -dogodilo se na današnji dan

Re: SVET I MI - VREMEPLOV -dogodilo se na današnji dan

Re: SVET I MI - VREMEPLOV -dogodilo se na današnji dan

Re: SVET I MI - VREMEPLOV -dogodilo se na današnji dan

Re: SVET I MI - VREMEPLOV -dogodilo se na današnji dan

Re: SVET I MI - VREMEPLOV -dogodilo se na današnji dan

Re: SVET I MI - VREMEPLOV -dogodilo se na današnji dan

Re: SVET I MI - VREMEPLOV -dogodilo se na današnji dan

Re: SVET I MI - VREMEPLOV -dogodilo se na današnji dan

Re: SVET I MI - VREMEPLOV -dogodilo se na današnji dan

Slične teme

YU Muzički vremeplov .....!!

Vaš današnji račun?

Koji je rok trajanja današnjih brakova?

Na današnji dan pre 13 godina ubijen je novinar Slavko Ćuruvija

Da li je današnje obrazovanje adekvatno za našu decu?

Članovi koji su pročitali ovu temu: 1

Oznake za ovu temu

Dozvole